“спортчи”,  “ғолиб”, “чемпион”




Download 2,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet158/163
Sana13.05.2024
Hajmi2,09 Mb.
#229627
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   163
Bog'liq
05.12.2021 To`plam Ped mahorat OAK

спортчи”, 
“ғолиб”, “чемпион”
каби тушунчалар кенг ишлатилади. Инсонлар бу каби спортчиларга ҳавас билан 
қарайди, натижада, улардек бўлиш истаги шаклланиб боради. Спортчилар ҳар ерда эъзозланади ва 
қадрланади. Аслини олганда, инсонлар ғолиблар, чемпионлар тимсолида спортни қадрлайдилар. 
Спорт воситасида инсонларни қадрлаш ва улуғлаш том маънодаги мазмун касб этади. Мамлакат 
байроғини халқаро майдонларда юқори кўтарган спортчилар жамиятда қадр топади.
Спортни умуминсоний қадрият сифатида ўрганиш учун унинг вазифаларини санаб ўтиш лозим. 
Спорт назариясидан маълум бўлишича, спортнинг мусобақа вазифаси, соғломлаштириш вазифаси, 
ғоявийлик вазифаси, эстетик вазифаси, ахлоқий-тарбиявий вазифаси, ижтимоий-сиёсий вазифаси, 
байналмилалчилик вазифалари мавжуд. Шунингдек, айрим манбаларда кўрсатилишича, спорт 
воситасида ватанпарварлик, инсонпарварлик тарбиясини ёш авлодга сингдириш масалалари баён 
қилинган. Бу ўринда мутахассислар спорт мусобақалари жараёнида ёшларни ватанпарварлик ғоялари 
руҳида тарбиялашнинг имкониятлари юқори даражада эканлигини эътироф этишади. Спорт 
фақатгина натижаларни аниқлаш, жисмоний имкониятларни намойиш қилиш мезони бўлибгина 
қолмай инсон омили, унинг ҳар томонлама тарбияланиши масаласига ҳам алоқадорлиги мазкур мавзу 
доирасида ўтказилаётган тадқиқотларда ўз аксини топмоқда. 
Спортнинг ёшларни ҳар томонлама тарбиялаш хусусияти тўғрисида гап кетар экан, у ижтмоий 
ходиса сифатида ҳам, фан сифатида ҳам жамиятда, инсонлар ҳаётида катта аҳамиятга эгалигини 
айтиб ўтиш лозим. Спорт назариясидан маълум бўлишича, спортнинг мусобақа вазифаси, 
соғломлаштириш вазифаси, ғоявийлик вазифаси, эстетик вазифаси, ахлоқий-тарбиявий вазифаси, 
ижтимоий-сиёсий вазифаси, байналмилалчилик вазифалари борки, [5., б.16] улар бир-бири билан 
уйғунлашиб кетади ва натижада спорт тушунчасининг нақадар кенг маъноли эканлигини кўрсатиб 
беради. Шунингдек, айрим мутахассисларнинг таъкидлашича [6., б.127-128, 7., б.43-44, 8., б.231-233], 
спорт воситасида ватанпарварлик, инсонпарварлик тарбиясини ёш авлодга сингдириш йўллари ва 
имкониятлари мавжуд. 
Бу хусусида фикр юритар эканмиз, дунё ва Ўзбекистон миқёсида мавзуга доир изланишлар 
олиб борилганлигига алоҳида аҳамият қаратдик. Мазкур масала юзасидан жисмоний маданият ва 
спорт мутахассислари, психологлар, социологлар ва файласуфлар тадқиқотлар олиб борганлар. 
В.Д.Паначаев, Н.И.Пономарёв, Л.П.Матвеев, Л.И.Лубышева каби чет эл олимлари ишларида 
спортнинг ижтимоий-тарбиявий аҳамияти ёритилган. 


“PEDAGOGIK MAHORAT” ilmiy-nazariy va metodik jurnal. 2022, № 3-4 
151 
Ўзбекистонда ҳам спортнинг ижтимоий-тарбиявий аҳамиятини ўрганишга қаратилган илмий 
изланишлар олиб борилмоқда. Мамлакатимиз олимларидан Ш.Х.Хонкелдиев, А.Абдуллаев, 
Й.М.Машарипов, Р.С.Саламов, Ж.Э.Эшназаров, Х.Т.Рафиев, Р.А.Абдурасулов, Ф.Қ.Ахмедов кабилар 
спортнинг серқирра ижтимоий ҳодиса сифатида инсон тарбиясидаги аҳамияти юқори эканлигини 
эътироф этишади. Айниқса, сўнгги йилларда Республикада соҳага доир турли даражадаги 
анжуманларда “спорт ва ёшлар тарбияси”, “спорт ва шахс”, “спорт ва соғлом авлод”, “спорт ва 
маъанавият” каби спортнинг ижтимоий-тарбиявий аҳамиятини ўрганишга қаратилган долзарб 
масалалар ёритилмоқда (А.Н.Шопулатов, Б.З.Исканов, Б.Б.Инагамов, А.А.Толаметов, А.М.Жўраев, 
Р.Н.Назаров, Т.Д.Байтураев, Ш.Ш.Исроилов ва бошқалар). Адабиётлар таҳлили ва кузатишлар спорт 
воситасида ёшларни ҳар томонлама тарбиялаш имкониятлари юқори эканлигини кўрсатади. 

Download 2,09 Mb.
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   163




Download 2,09 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



“спортчи”,  “ғолиб”, “чемпион”

Download 2,09 Mb.
Pdf ko'rish