|
“PEDAGOGS”
international research journal ISSNBog'liq 98-100 2-labaratoriya (2)“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-24, Issue-1, December - 2022
99
oladi. O'quvchilarning o'qish tezligi har xil bo'ladi, albatta. O'qituvchining vazifasi
barcha o'quvchilarning o'qish tezligini, iloji boricha bir xil-likka keltirishdan iborat.
O'qish sur'atini oshirishda tez aytishlarni, maqollarni yod oldirish va matnni ovoz
chiqarib o'qishni mashq qilish kabilar samarali usullardan hisoblanadi.
Ongli o'qish. Ongli o'qish yaxshi o'qishning asosiy sifati hisoblanadi. Ongli
o'qish o'qilgan matnning aniq mazmunini, asarning g'oyaviy yo'nalishini, obrazlarini
va badiiy vositalarining rolini tushunib o'qish, shuningdek, asarda tasvirlangan voqea-
hodisalarga o'z munosabatini ifodalay olishdir. Ongli o'qish o'z navbatida,
o'quvchilarning zarur hayotiy tajribasiga, so'zning leksik ma'nosini, gapda so'zlarning
bog'lanishini tushunishga va bir qator metodik shartlarga bog'liq. Hozirda ongli o'qish
atamasi adabiyotlarda va maktab tajribasida ikki ma'noda: birinchidan, o'qish
jarayonini egallashga nisbatan o'qish texnikasi ma'nosida, ikkinchidan, keng ma'nodagi
o'qishga nisbatan o'qish sifatlaridan biri ma'nosida qo'llanadi.
Matnni ongli o'qish uchun o'quvchilar to'g'ri, me'yorida o'qishni egallagan
bo'lishlari va o'qish jarayonida qiynalmasligi taiab etiladi. O'quvchilar matnni ongli
o'qishlari uchun matn mazmuni va badiiy vositalari jihatidan tahiil qilinadi.
Ongli o'qishning muhim sharti asar qurilishi va mazmunini tushunish hisoblanadi.
O'qituvchi ongli o'qishni matnni ifodali o'qishga (agar ovoz chiqarib o'qilsa) va asar
mazmuni yuzasidan berilgan savollarga javobning to'g'riligiga, asar voqealari va
qahramonlarning xatti-harakatiga bildirgan munosabatiga qarab baholaydi. Ongli
o'qish va ifodali o'qish
bir-birini taqozo qiladi
, ammo bir-biriga aynan o'xshamaydigan
o'qish sifatlaridir.
|
| |
