|
Pedagogik ta’lim klasteri: muammo va yechimlarBog'liq pisa-xalqaro-baholash-dasturining-amaliy-ahamiyatiPedagogik ta’lim klasteri: muammo va yechimlar
Pedagogical Education Cluster: Problems and Solutions
Кластер педагогического образования: проблемы и решения
Chirchik, Uzbekistan 1498 International Conference
muloqot qilish qobiliyatlarini aniqlashga qaratilgan. Shu bilan birga, bu hech qanday
o„quv dasturini belgilamaydi, targ„ib qilmaydi va umumiy e‟tirof etishni taqozo
etmaydi.
PISA tadqiqoti Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti(IHTT), Organization
for Economic Cooperation and Development(OECD) tomonidan amalga oshiriladi.
Tadqiqot ilk bora 2000-yili o„tkazilgan va 3 yilda bir marotaba o„tkaziladi. PISA
tadqiqotlari har uch yilda o„tkazilishiga sabab shuki PISAning asosiy vazifasi a‟zo
mamlakatlarni ta‟lim siyosatiga oid ma‟lumotlar bilan ta‟minlash, qarorlar qabul
qilishda ularni qo„llab-quvvatlashdan iborat. Tadqiqotning har uch yilda o„tkazilishi esa
mamlakatlarga siyosiy qarorlar va tegishli dasturlarning ta‟sirini hisobga olish uchun
ma‟lumot va tahlillarni ichiga olgan holda o„z vaqtida axborot berish imkoniyatini
yaratadi. Shu bilan birga, mamlakatlar bu davr davomida o„z ta‟lim tizimida kelajakda
erishish ko„zda tutilgan maqsadlarni aniqlab olishiga imkon beradi. PISA tadqiqotlarida
asosan 15 yoshli o„quvchilar qatnashishining sababi Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot
tashkiloti(IHTT)ga a‟zo aksariyat davlatlarda 15 yosh majburiy ta‟lim bosqichining
yakuniy davri hisoblanadi. Savodxonlikni baholashda uyidagi kompetensiyalarni
o„quvchilarning tabiiy fanlardan savodxonligini aniqlashda qo„llaniladigan
kompetensiyalar misolida ko„rib chiqamiz mumkin: -Hodisalarni ilmiy jihatdan
tushuntira olish kompetensiyasi.
- Ilmiy-tadqiqotlarni loyihalash va baholash kompetensiyasi.
-
Ma‟lumotlar va dalillarni ilmiy talqin qilish kompetensiyasi.
Mamlakatimizda taʼlimni isloh qilish ustuvor vazifalardan biriga aylangan
bugungi kunda 2021-yilda oʻtkaziladigan PISA baholash dasturida 85 davlat qatori
Oʻzbekiston ham ilk marotaba qatnashadi. Bu, oʻz navbatida, oʻquvchilarning
tadqiqotga munosib tayyorgarlik koʻrishini talab etadi. Bunda oʻquvchilarimiz
qimmatli tahlil va xulosalarni olishi hamda xalqaro miqyosda oʻzini munosib namoyon
etishi mumkin.
1990-yillarning oxirida taʼlim siyosatini ishlab chiqish uchun tadqiqotlarda aniq
ilmiy yondashuvni qoʻllash gʻoyasi Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti
tomonidan oʻquvchilarning taʼlimdagi yutuqlarini baholash boʻyicha xalqaro dastur –
PISA tadqiqoti yaratilishiga olib keldi. PISA tadqiqotida baholashning asosi, bu –
matematika, oʻqish, tabiiy fanlar va qator innovatsion sohalar boʻyicha jahon
miqyosida muvofiqlashtirilgan topshiriqlar toʻplamidir. Bunday baholash har 3 yilda
ishtirokchi mamlakatlarning 15 yoshli oʻquvchilari oʻrtasida tasodifiy tanlov asosida
oʻtkaziladi.
PISA fanlarga oid bilimlarni, shuningdek,oʻquvchilarning shu bilimlarni hatto
notanish kontekstda ham ijodiy qoʻllash qobiliyatini baholaydi. Shuningdek, bu dastur
16 yoshdan 65 yoshgacha boʻlgan insonlar oʻrtasida oʻqish savodxonligi, matematik
|
| |
