38
Ab chizig‘i bilan V nuqtada kesishguncha vertikal chiziq о‘tkaziladi. AV tо‘g‘ri
chiziq kolonna yuqori qismining ishchi chizig‘ini ifodalaydi. Keyin, xw nuqtasidan
perpendikulyar
chiqarilib, diagonal bilan kesishgan S nuqtani topamiz. S va V
nuqtalarni birlashtirib, kolonna pastki qismining ishchi chizig‘ini topamiz.
Diagrammadan kо‘rinib
turibdiki, V nuqta ikkala ishchi chiziq uchun umumiy
bо‘lib, ta’minlovchi tarelkadagi bug‘ va suyuqlikning ishchi konsentratsiyalarini
xarakterlaydi.
Eritma
konsentratsiyalari xw, xf, xd bо‘lganda, ishchi chiziqning holati
kesma V ning qiymatiga bog‘liq. ¤z navbatida V kesma ishchi flegma soni R ning
kattaligi bilan aniqlanadi. Agar, flegma soni kamaysa,
kesma V ning qiymati
ortadi. Bunda ishchi va muvozanat chiziqlarining V1 nuqtasida kesishganda,
ishchi chiziq о‘zining maksimal yuqori holati - Ab ga intiladi. Ushbu nuqtada
jarayonni harakatga keltiruvchi kuchi
u=um - u=0 bо‘ladi. Demak, rektifikatsion
kolonnaning fazalar tо‘qnashish yuzasi cheksiz katta bо‘lishi kerak.
haqiqatan ham, bunday holatda konsentratsiyalar о‘zgarishining
nazariy
pog‘onalar soni cheksiz bо‘ladi va eritmani faqat cheksiz balandlikka ega shartli
kolonnada ajratish mumkin. Lekin, isituvchi bug‘ va kolonna diametri minimal
kо‘rsatkichli bо‘ladi. Albatta, bunday sharoitda flegma soni ham minimal bо‘ladi
va uni ushbu tenglamadan aniqlash mumkin:
f
fm
m
f
d
x
y
y
x
R
min
(2.4.16)
Ishchi chizig‘ining quyi chegaraviy holatiga cheksiz katta flegma soni tо‘g‘ri
keladi va u grafikda V=0 kesma bilan ifodalanadi. Bu
holda ikkala ishchi chiziq
diagonal bilan ustma-ust tushadi. Cheksiz katta flegma soniga maksimal harakatga
keltiruvchi kuch
umin = um-u va о‘z navbatida konsentratsiya о‘zgarish nazariy
pogonalarining minimal soni va kolonnaning minimal soni, hamda kolonnaning
minimal balandligi tо‘g‘ri keladi. Lekin, kolonnadagi bug‘, qaynatgichdagi
isituvchi bug‘, deflegmatordagi sovuq suv sarfi va
qurilma diametri maksimal
bо‘ladi.