|
Foydalanuvchilarni biometrik identifikatsiyalash va autentifikatsiyalash
Pdf ko'rish
| | bet | 111/161 | | Sana | 24.01.2024 | | Hajmi | 5,02 Mb. | | #144822 |
Bog'liq Axborot texnologiyalar asoslari Dildora Sayfiddinova PayzullaevnaFoydalanuvchilarni biometrik identifikatsiyalash va autentifikatsiyalash
Oxirgi vaqtda insonning fiziologik parametrlari va xarakteristikalarini, xulqining
xususiyatlarini o‘lchash orqali foydalanuvchini ishonchli autentifikatsiyalashga imkon
beruvchi biometrik autentifikatsiyalash keng tarqalmoqda.
Biometrik autentifikatsiyalash usullari an’anaviy usullarga nisbatan quyidagi
afzalliklarga ega:
-biometrik alomatlarning noyobligi tufayli autentifikatsiyalashning ishonchlilik darajasi
yuqori;
- biometrik alomatlarning sog‘lom shaxsdan ajratib
bo‘lmasligi; - biometrik alomatlarni soxtalashtirishning
qiyinligi.
Foydalanuvchini autentifikatsiyalashda faol ishlatiladigan biometrik algoritmlar
quyidagilar: barmoq izlari;
•
qo‘l panjasining geometrik shakli;
•
yuzning shakli va o‘lchamlari; ovoz xususiyatlari;
ko‘z yoyi va to‘r pardasining naqshi.
Iste’molchi nuqtai nazaridan biometrik autenfikatsiyalash tizimi quyidagi ikkita parametr
orqali xarakterlanadi:
•
xatolik inkorlar koeffitsiyenti FRR (false-reject rate);
xatolik tasdiqlar koeffitsiyenti FAR (false-alarm rate).
Xatolik inkor tizim qonuniy foydalanuvchi shaxsini tasdiqlamaganda paydo bo‘ladi
(odatda FRR qiymati taxminan 100 dan birni tashkil etadi). Xatolik tasdiq tizim
noqonuniy foydalanuvchi shaxsini tasdiqlaganida paydo bo‘ladi (odatda FAP qiymati
taxminan 10000 dan birni tashkil etadi).
Bu ikkala koeffitsiyent bir biri bilan bog‘liq: xatolik inkor koeffitsiyentining har biriga
ma’lum xatolik tasdiq koeffitsiyenti mos keladi. Mukammal biometrik tizimda ikkala
xatolikning ikkala parametri nulga teng bo‘lishi shart. Afsuski, biometrik tizim ideal
emas, shu sababli nimanidur qurbon qilishga to‘g‘ri keladi. Odatda tizimli parametrlar
shunday sozlanadiki, mos xatolik inkorlar koeffitsiyentini aniqlovchi xatolik
tasdiqlarning istalgan koeffitsiyentiga erishiladi.
|
| |
