114
Klasterning javobi:
Bir genning bir belgiga ta’siri – 1, 3, 7.
Bir necha genning bir belgiga ta’siri – 2, 4, 5.
Bir genning ko‘p belgiga ta’siri – 6.
Turli ko‘rinishdagi jadvallar asosida nazorat qilish
1- jadval
Irsiylanish turi
Birinchi
bo‘g‘in
duragaylari
fenotipi
Ikkinchi
bo‘g‘inda
fenotip
bo‘yicha nisbat
Ikkinchi
bo‘g‘inda
genotip
bo‘yicha
nisbat
Mazkur
natijalarning
sababi
Belgilarning to‘liq
birikkan
holda
irsiylanishi
Belgilarning
to‘liqsiz birikkan
holda irsiylanishi.
Genlarning
komplementar
ta’siri.
Genlarning
yepistaz ta’siri.
Bir genning bir
belgiga ta`siri
Bir
necha genning
bir belgiga ta`siri.
Genlarning
belgilarga
ta`siri
Bir genning ko`p
belgiga ta`siri.
115
Genlarning
polimer ta’siri.
Genlarning ko’p
tomonlama ta'siri.
Genetik injeneriua
usullari
Kim tomonidan kashf
qilingan
Mohiyati
Ahamiyati
Transformatsiya
Transduktsiya
Jarayonlarning ketma ketligini aniqlash uchun topshiriqlar.
2 – topshiriq.
Genlarni klonlsh jarayoni bosqichlarining ketma – ketlik zanjirini
tuzing
1. E. coli bakteriyasining DNKsini va shu bakteriya plazmidasini alohida
idishlarda YecoRl restriktaza fermenti bilan ishlov beriladi.
2. DNK bo‘laklarini yelektroforez moslamasida
katta kichikligiga qarab
ajratiladi.
3. DNK molekulasida YecoRl restriktaza fermenti taniy oladigan maxsus
nukleotidlar izchilligi qancha bo‘lsa, shuncha bo‘lakka bo‘linadi.
4. Ferment plazmidaning halqasimon DNK ko‘sh zanjirini fa’at
bir joydan
kesib, plazmidani «yopishqoq» uchli ochiq holatga o‘tkazadi.
5. DNK bo‘laklari maxsus bo‘yoq bilan bo‘yaladi.
Genlarni klonlash
bosqichlari
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
116
6. Rekombinat plazmid hosil kilinadi.
7. Rekombinat plazmidli bakteriyalarda antibiotikka chidamlilik geni
bo‘lganligi sababli antibiotik ta'sirida o‘lmaydi.
8. Ajratib olingan «yopishqoq» uchli DNK bo‘lagi
ochiq holatdagi
«yopishqoq» uchli plazmid DNKsi bilan aralashtirilib ligaza fermenti yordamida
tikiladi.
9. Bir xil kattalikdagi DNK bo‘laklarini oddiy ko‘z bilan ko‘rish
mumkin.Plazmid tarkibiga xromosoma DNK bo‘lagi kiritiladi.
10.
Rekombinat plazmid plazmidsiz, ya'ni antibiotik ta'siriga chidamsiz
bakteriyaga kiritiladi.
11. Yelektroforez gelidan istalgan DNK bo‘lagini
suvda yeritib ajratib
olinadi.
12. Yot DNK bo‘lagini bu usulda ko‘paytirish
genlarni klonlash
deb ataladi.
13. Klonni tashkil yetuvchi har bir bakteriyada yot (geterologik) DNK
bo‘lagi bor bo‘lib, bakteriya biomassasi qanchalik ko‘paytirilsa, yot DNK bo‘lagi
shunchalik ko‘payadi.
14. Tajriba o‘tkazilayotgan probirkaga antibiotik qo‘shib rekombinant
bakteriya kloni ajratib olinadi va ko‘paytiriladi.
2 – topshiriqning javobi
: 1; 4; 3; 2; 5; 9; 11; 8; 6; 7; 10; 14; 13; 12.
