KLASTER VOSITASIDA NAZORAT QILISh

114 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Klasterning javobi:
Bir genning bir belgiga ta’siri – 1, 3, 7.
Bir necha genning bir belgiga ta’siri – 2, 4, 5.
Bir genning ko‘p belgiga ta’siri – 6.
 Turli ko‘rinishdagi jadvallar asosida nazorat qilish
1- jadval
Irsiylanish turi 
Birinchi 
bo‘g‘in 
duragaylari 
fenotipi 
Ikkinchi 
bo‘g‘inda 
fenotip 
bo‘yicha nisbat 
Ikkinchi 
bo‘g‘inda 
genotip 
bo‘yicha 
nisbat 
Mazkur 
natijalarning 
sababi 
Belgilarning to‘liq 
birikkan 
holda 
irsiylanishi 
Belgilarning 
to‘liqsiz birikkan 
holda irsiylanishi. 
Genlarning 
komplementar 
ta’siri. 
Genlarning 
yepistaz ta’siri. 
Bir genning bir 
belgiga ta`siri 
Bir necha genning 
bir belgiga ta`siri. 
Genlarning 
belgilarga 
ta`siri 
Bir genning ko`p 
belgiga ta`siri. 

115 
Genlarning 
polimer ta’siri. 
Genlarning ko’p 
tomonlama ta'siri. 
 
 
Genetik injeneriua 
usullari 
Kim tomonidan kashf 
qilingan 
Mohiyati 
Ahamiyati 
Transformatsiya 
Transduktsiya 
 
Jarayonlarning ketma ketligini aniqlash uchun topshiriqlar. 
2 – topshiriq.
Genlarni klonlsh jarayoni bosqichlarining ketma – ketlik zanjirini 
tuzing 
 
 
 
 
 
 
1. E. coli bakteriyasining DNKsini va shu bakteriya plazmidasini alohida 
idishlarda YecoRl restriktaza fermenti bilan ishlov beriladi.
2. DNK bo‘laklarini yelektroforez moslamasida katta kichikligiga qarab 
ajratiladi. 
3. DNK molekulasida YecoRl restriktaza fermenti taniy oladigan maxsus 
nukleotidlar izchilligi qancha bo‘lsa, shuncha bo‘lakka bo‘linadi.
4. Ferment plazmidaning halqasimon DNK ko‘sh zanjirini fa’at bir joydan 
kesib, plazmidani «yopishqoq» uchli ochiq holatga o‘tkazadi.
5. DNK bo‘laklari maxsus bo‘yoq bilan bo‘yaladi.
Genlarni klonlash 
bosqichlari 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 

116 
6. Rekombinat plazmid hosil kilinadi.
7. Rekombinat plazmidli bakteriyalarda antibiotikka chidamlilik geni 
bo‘lganligi sababli antibiotik ta'sirida o‘lmaydi. 
8. Ajratib olingan «yopishqoq» uchli DNK bo‘lagi ochiq holatdagi 
«yopishqoq» uchli plazmid DNKsi bilan aralashtirilib ligaza fermenti yordamida 
tikiladi. 
9. Bir xil kattalikdagi DNK bo‘laklarini oddiy ko‘z bilan ko‘rish 
mumkin.Plazmid tarkibiga xromosoma DNK bo‘lagi kiritiladi.
10. Rekombinat plazmid plazmidsiz, ya'ni antibiotik ta'siriga chidamsiz 
bakteriyaga kiritiladi.
11. Yelektroforez gelidan istalgan DNK bo‘lagini suvda yeritib ajratib 
olinadi.
12. Yot DNK bo‘lagini bu usulda ko‘paytirish 
genlarni klonlash
deb ataladi. 
13. Klonni tashkil yetuvchi har bir bakteriyada yot (geterologik) DNK 
bo‘lagi bor bo‘lib, bakteriya biomassasi qanchalik ko‘paytirilsa, yot DNK bo‘lagi 
shunchalik ko‘payadi.
14. Tajriba o‘tkazilayotgan probirkaga antibiotik qo‘shib rekombinant 
bakteriya kloni ajratib olinadi va ko‘paytiriladi. 
2 – topshiriqning javobi
: 1; 4; 3; 2; 5; 9; 11; 8; 6; 7; 10; 14; 13; 12.

Download 26,13 Mb.