Harakatdagi tarkihning tavsiya qilinadigan ish tartibi (TLUM-01-91 bo’yicha)
Ishlash tartibi
JVi> Harakaidagi tarkib turi Yillile YoTda bo'lish ishlash vaqti,soat kuni
1. Xi/matchi va muassasaning yengil, yuk
avtomobillari, avtopoyezdlar, avtobuslar 305 10,5
2. Umumroydalanisb yuk avtomobillari va
avlopoye/dlnr 305 12,0
3. Mursltrut avlobuslari va yengil taksilar 365 12,0
4. Shaxat'laiaro qaliiiiydigan avtopoyczdlar 357 16,0
5. YoTsi/. shuroiuln o’zi ag'dargich
avlopoyezdlar 357 21,0
2.26 -jadval
Ishlab chiqarishning tavsiya qilinadigan ishlash tartibi (TLUM -01-91 bo’yicha)
Korxonalar turlari
MTXKB, ishlab chiqarish- Harakatdagi ATK va ulamitig filiallari texnik majmui, markazlashgan
Ks tarkibning TXK va ixtisoslik kontonasi JT ishlari turiari Kundalik Kundalik
Yillikish almashi- Yillik ish almashinuvlar
kuntari nuvlar soni ktinlari soni
1 2 3 4 5 6
255 2 - -
305 2 305 2
1 fCXK 357 - -
365 3 - -
255 1 - -
2 TSh-1, TSh-2
305 2 305 2
255 1 - -
3 TXK-1
305 2 - -
4 TXK-2 255 1 - -
305 2 305 2
5 Joriy ta’mir: 255 2 - - Ajratish-yig'ish va 305 3 305 2
sozlash ishlari 357 3 - -
255 1 255 2
Bo'yash isltiari
305 2 305 2
Akkumulyator 305 2 305 2
ishlari 357 2 255 2
305 2 - -
Taksomctr ishlari
357 2 - ■. - .
JT ishlarining 255 1 255 2
qolgan turlari 305 2 305 2
57
www.ziyouz.com kutubxonasi
2.3.1.2. Avtomobilning yo’lga chiqish va qaytish chizmasini tuzish Mintaqalaming ish kunlari soni avtomobillaming ish kuni va
bajariladigan TXK ishlarining turlariga bog'liq. Mintaqalaming ish tartibi avtomobillaming ishga chiqish va ishdan qaytish jadvali bilan muvofiqlashtirilishi lozim.
Chizma kunning istalgan vaqtida yo'lda va ATKda bo'lgan avtomobillar haqida aniq maTumot beradi. Bu esa TXK ishlarining maqbul vaqtini tanlash imkonini beradi.
Agar avtomobillar yoTda 1, 1,5 yoki 2 almashinuvli ishlasa KXK, TXK- 1 ishlari almashinuvlararo vaqtda bajariladi. TXK-2 ishlari kunduzi 1 yoki 2 almashinuvda o'tkaziladi. Almashinuvlararo vaqt, ishdan qaytgan birinchi avtomobil bilan ishga chiqqan oxirgi avtomobil orasidagi davrni bildiradi va quyidagicha aniqlanadi:
T a o — 2 4 - ( T j + T j - T chxq) , s o a t ( 2 . . 1 1 )
bu yerda: Ti - ish vaqti, soat;
Tt - haydovchining tushlik vaqti, soat;
Tchiq - avtomobillar ishga chiqish vaqti, soat.
JT mintaqasining ish tartibi 2, ba’zida 3 almashinuvli tashkil etiladi va shundan birinchisida hamma ishlab chiqarish ustaxonalari, yordamchi ishlar xonalari va JT postlari ishlaydi, qolganlaridan faqat zarurlari ishlaydi.
2.2-rasmda Toshkent shahridagi 8-Avtobus saroyi avtobus-larining ishga chiqish va qaytish chizmasi keltirilgan. Nazorat otkazilgan kuni 88 ta avtobusdan 84 tasi ishga chiqqan. Eng ko’p yoTovchi boTadigan soatlarda (7...9, 18...20) yo’nalishlardagi avtobuslaming soni eng ko’p boTgan.
2.3.1.3. TXK ishlarini o’tkazish usulini tanlash. TXK postlari texnologik vazifalariga ko'ra universal va maxsuslashtirilgan postiarga ajratiladi. Universal postlarda hamma yoki ishlaming ko'pchiligi bajarilsa, maxsuslashtirilgan postlarda bir yoki bir nechta operatsiyalar bajariladi.
Universal yoki maxsuslashtirilgan postlami qoTlash ishlab chiqarish dasturlariga va ish tartibiga bogTiq. Harakal vositalari o'matiiishiga qarab postlar boshi berk yoki ochiq boTishi mumkin. Boshi berk postlarga avtomobil oldi bilan kiradi, chiqishda esa orqaga yuradi. Ochiq postlarga avtomobil oldiga harakat bilan joylashadi va shu yurish bilan postdan chiqadi.
Transport vositalariga texnik xizmat ko’rsatish alohida postlarda yoki oqimli qatorlarda bajarilishi mumkin.
58
Universal postlarda turli nisumli va ish hajnilari har xil bo'lgan avtomobiliarga texnik xizmat ko’rsatish mumkin.
2.2-rasm. 8-avtobus saroyi avtobuslarining ishga chiqish va qaytish chizinasi
(16.01.2006 - dushanba).
TXK ishiarini oqimii qatorda tashkil ctish ilg'or usullardan boTib, u quyidagilami taTninlaydi:
— ishchi postlar maxsuslashtirilishi hisobiga ish hajmi qisqaradi va
rnehnat unumdorligi oshadi;
— texnologik jihoziardan t'oydalanish darajasi oshadi; -
- - ishlab chiqarishning uzluksizligi va sur'atliligi, ishiab chiqarish va mehrat intizomini koTaradi;
— ishlarning sifati oshadi, tannarxi esa kamayadi;
59
— ishchilaming mehnat sharoiti yaxshilanadi va ishlab chiqarish maydonlari qisqaradi.
Avtomobil transporti ilmiy tadqiqot instituti (NTIAT, Rossiya) ma'lumotlariga ko’ra, oqimli qatoriarning ish unumdorligi maxsuslashgan parallel postlarga nisbatan 20...25 % ga va universal postlarga nisbatan 45...50 % ga yuqoridir.
Ishlami oqim qatorida bajarish uchun maTum sharoitlar boTishi lcerak.
Bularga quyidagilar kiradi:
— yctarli maydon va shularga mos rejalashtirilgan xonalar;
— xizmat ko'rsatilayotgan avtomobillaming bir xil rusumliligi;
— yetarli kunlik ishlab chiqarish dasturi;
— avtomobillami TXK ga yuborish jadvaliga rioya qilinishi;
— ishlami maksimal mexanizatsiyalashtirishi;
— ehtiyot qism va materiallar bilan o’z vaqtida ta'minlanishi;
— TXK-1 yoki TXK-2ga avtomobilni qo'yishdan oldin JT ishlarining bajarilishi.
TXK ishlarining oqimli qatorlarda o’tkazilishining asosiy omillaridan biri TXK turlari bo’yicha kunlik reja miqdoridir.
Nizomga asosan. agar kunlik reja quyidagi miqdorlardan kam boTmasa, TXK ishlari turlari bo'yicha oqimli qatorda o’tkaziladi.
N KXKK —100; N ,K = 12 ■■•15; N 1K —5 ■••6, texnologik mos
avtomobillar. Agar kunlik reja bu qiymatlardan kam boTsa, TXK-I va TXK-2 ishlari alohida maxsuslashtirilgan yoki universal postlarda bajariladi.
Mavjud ATK lardagi TXK mintaqalaridagi TXK-2 oqimli qatorlari ishni tashkil qilish qiyinligi, tashxislash jihozlarining murakkabligi va qimmatligi sababli samara bermadi.
Amalda KXK va TXK-1 mintaqalaridagina oqimli qalorlar qoTlanilmoqda. Istiqbolda markazlashgan texnik xizmat koTsatish bazalari, markazlashgan ixlisoslik korxonalari tashkil topsa, kunlik TXK-2 soni yetarli bo'lsa, ular oqimli qalorlarda arnalga oshirilishi mumkin.
2.3.2. Kuiidiillk xlzmat ko'rsatish mintaqasini hisoblash
lzK X K vazii'asi iivtomobilning tashqi ko’rinishini talab darajasida ta’minlash.
KXK da qilinadigan ishlan lozalash, yig'ishtirish, yuvish va artish.
|
