takomillashgan siydik ayirishga nihoyatda mukammal moslashgan orga
buyrak vujudga keladi.
Siydik ajralishini o‘rganish usullari. Buyrakdan siydik ajralishi
o‘rganish maqsadida, 1883 yili I.P.Pavlov qovuq(siydik pufagi)ning ich
siydik yo‘llari qo‘yiladigan joyini kesib olib tashqariga, qorin terisinir
yuzasiga chiqarib tikish usuliga asos soldi. Bu usulni keyinchalik Orbe
bir oz o‘zgartirib mukammallashtradi. U tovuqning har ikkala siydi
yoiiari qo‘yiladigan qismini alohida-alohida, tashqariga chiqarib tikd
Oqibatda har ikkala buyrakdan siydik ajralishini alohida-alohida o‘rganis
imkoni tug‘ildi.
BUYRAKNING TUZILISHI HAQIDA QISQACHA МАЧД МОТ
Odam va hayvonlar buyragi juft organlar bo‘lib, organizmning be
qismida joylashgan. Har qaysi buyrak ikki qavat-po‘stloq qavati va mag‘ii
qavatlardan tashkil topgan.
Po4stloq qavatini nefronlar tashkil qiladi. Nefronlar dastlab, 1872-
yilda Shumlyanskiy tomonidan tasvirlab berilgan. Ular buyrakning
morfofunksional birligidir,chunki siydik hosil bo‘lishining barcha
jarayonlari nefronlarda bo‘lib o‘tadi. Alohida chiqqan har bir nefron qo‘sh
devorli kichik kapsuladan boshlanadi, uning ichida kapillyarlar chigali bor
va shun Mal’pigi koptokchasi deb ataladi. Qo‘sh devorli kapsula
(Shumlyanskiy-Boumen kapsulasi) devorlari orasidagi bo‘shliqdan
kanalcha boshlanadi.
