Rangli tasvirni kulrang tasvirga o’tkazish.
Ba’zi bir masalalarda tasvirni
segmentlash (bo’laklarga ajratish)ni sifatini oshirish uchun rangli tasvirlarni kulrang
tasvirga o’tkazish talab etiladi. Kulrang tasvirlarda nuqtadagi rang qiymati 0 va 255
oralig’ida bo’lganligi sababli undagi bajariladigan amallar soddalashadi. Rangli
tasvirni kulrang tasvirga o’tkazish ko’pincha quyidagicha amalga oshiriladi.
Gray
ij
=0,3*R
ij
+0,59*G
ij
+0,11*B
ij
(1.1)
yoki
Gray
ij
=(R
ij
+G
ij
+B
ij
)/3
(1.2)
bu yerda Gray
ij
– berilgan rangli tasvirning i, j koordinatasidagi pikselning kulrang
yorug’lik qiymati, R
ij
, G
ij
, B
ij
– qizil, yashil va ko’k ranglarning yorug’lik qiymati.
Bunday almashtirish rangli tasvirdagi R, G, B rang qiymatlari turlicha bo’lganda
yaxshi natija beradi. Rangli tasvirni kulrang tasvirga o’tkazilgan namunalari 1.1-
rasmda ko’rsatilgan.
a)
b)
v)
1.1-rasm. Rangli tasvirni kulrang tasvirga o’tkazilgan namunalari. a – berilgan
rangli tasvir; b – (1.1) formula bo’yicha olingan natija; v – (1.2) formula bo’yicha
olingan natija.
WWW.HUMOSCIENCE.COM
74
Tasvirni binar(oq-qora) tasvirga o’tkazish.
Binar tasvirda faqat ikkita rang
qatnashadi. Bular oq-fon va qora-obyekdir. Ba’zi bir masalalarni yechishda tasvirni
binarga o’tkazish talab etiladi. Rangli yoki kulrang tasvirni binar tasvirga o’tkazishda
asosiy muammo bo’sag’a (porog)ni avtomatik tanlash hisoblanadi. Bo’sag’a tanlash
uchun asosan tasvir gistogrammalari tahlilidan foydalaniladi [3]. 1.2-rasmda tasvir
gistogrammasi va undagi bo’sag’a qiymati joylashuvi aks etgan.
1.2-rasm. Bo’sag’a tanlash uchun qurilgan tasvir gistogrammasi.
Quyida bo’sag’a tanlashni gistogramma taxlili asosida k-o’rtacha variantini
ko’ramiz. Algoritmlar quyidagi qadamlardan iborat bo’ladi:
1.
Yorug’liklar diapazonida T
o’rta qiymat aniqlanadi;
2.
Gistogrammaning har ikki tomonida og’irlik markazlari
2
1
,
m
m
hisoblanadi;
3.
Bo’sag’a qaytadan hisoblanadi,
2
/
)
(
2
1
m
m
T
;
4.
Agar yangi hisoblangan bo’sag’a eskisidan farq qilsa 2,3 qadamdagi ishlar
yana takrorlanadi, toki o’zgarishsiz qolguncha.
Berilgan tasvirning turli bo’sag’a qiymatlarida binar tasvirga o’tkazilgan
namunalari 1.3-rasmda ko’rsatilgan.
WWW.HUMOSCIENCE.COM
75
a)
b)
g )
1.3-rasm. Tasvirni binar tasvirga o’tkazilgan namunalari: a) berilgan tasvir; b)
bo’sag’a 60 bo’lgandagi natija; g) bo’sag’a avtomatik tanlangandagi natija.
Shuningdek, soddalashgan holda bo’sag’a tanlash usullari mavjud. Qaralayotgan
sohada bo’sag’ani tanlashda shu sohadagi rang qiymatlarining o’rtachasini olish
mumkin ya’ni,
M
i
N
j
j
i
G
N
M
T
1
1
)
,
(
1
(1.3)
Mediana usulida qaralayotgan soha qiymatlari bo’yicha qurilgan to’plam
tartiblanib, ularning markazida joylashgan qiymat olinadi. Masalan,
k
G
G
G
G
,...,
,
2
1
to’plam berilgan bo’lsin. Uning tartiblangan ko’rinishini
n
p
p
p
N
G
G
G
G
G
G
,...,
,
,
,
1
1
1
)
(
deb olsak, u holda mediana usulida bo’saga qiymati quyidagiga teng bo’ladi:
p
G
T
.
(1.4)
Va nihoyat soddalashgan holda bo’sag’a tanlashning uchinchi ko’rinishi
quyidagicha.
2
/
max)
(min
T
.
(1.5)
Tasvir kattaroq xajmda bo’lsa, bu usul bo’yicha tanlab olingan bo’sag’a tasvirning
barcha sohasi uchun ham yaxshi natija bermasligi mumkin. Shuning uchun tasvirni
binar tasvirga o’tkazish jarayonlarini kichik sohalarda amalga oshirish maqsadga
muvofiqdir. Masalan, 10x10, 16x16 yoki 32x32 kabi kichik sohalarda tasvir binar
tasvirga o’tkazilganda undagi sezilarsiz farqlar ham aniqlanadi.
Xulosa
Xulosa qilib aytganda, tasvirga qayta ishlov berish, tasvirlarni tahlil qilish va
boshqarish uchun kuchli vosita hisoblanadi. Rangli va binar tasvirlar obyektlar
chegaralarini va hududlarni segmentlash kabi muhim ma'lumotlarni ajratish uchun
ishlatilishi mumkin. Bu texnikalar tibbiy tasvirlash, robototexnika va kompyuter ko'zni
qamrab olish kabi turli sohalarda keng qo'llaniladi. Texnologiyalarning rivojlanish
WWW.HUMOSCIENCE.COM
76
bilan, tasvir ishlovchisi ko'proq murakkab va aniqligi oshirilmoqda va murakkab
muammolarga yechimlar va fikrlar taqdim etadi.
|
