|
Raqamli iqtisodiyotda ilg‘or texnologiyalaro‘rni
|
| bet | 7/201 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 4,94 Mb. | | #232599 |
Bog'liq O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi 1.1.4. Raqamli iqtisodiyotda ilg‘or texnologiyalaro‘rni
Xalqaro elektraloqa ittifoqining ( XEI ) hisobotiga ko‘ra, axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (AKT) sohasidagi eng rivojlangan davlatlar quyidagilar :
Raqamli iqtisodiyot va jamiyat indeksi (DESI) ko‘ra, eng rivojlangan raqamli iqtisodiyoti Skandinaviya mamlakatlari, Benelux, Buyuk Britaniya va Irlandiyadir.
Yevropa Ittifoqi aholisining 98 foizi Internet tarmog‘idan, 84 foizi 4G tarmog‘idan foydalanish huquqiga ega, 44 foizi esa asosiy raqamli ko‘nikmalarga ega bo‘lmaganlar qatoriga kiradi.
Rivojlangan mamlakatlar yalpi ichki mahsulotidagi raqamli iqtisodiyotning ulushi 2010-yildan 2016-yilgacha 4,3% dan 5,5% gacha, rivojlanayotgan mamlakatlar yalpi ichki mahsulotida 3,6% dan 4,9% gacha o‘sdi.
"Katta yigirma" mamlakatlarida bu ko‘rsatkich besh yil ichida 4,1% dan 5,3% gacha o‘sdi. Yalpi ichki mahsulotda raqamli iqtisodiyot ulushi bo‘yicha jahon rahbari Buyuk Britaniya-12,4%. 2016-yilda e’lon qilin-
gan Xalqaro ma’lumotlar korporatsiyasi tahlilchilarining tadqiqotiga ko‘ra, raqamli transformatsiya texnologiyalarining butun dunyo global xarajatlari har yili
16,8 foizga o‘sadi va 2019-yilga kelib 2,1 trln. AQSH dollarini tashkil etadi.
Accenture konsalting kompaniyasining prognozlariga ko‘ra, 2020-yilda raqamli texnologiyalardan foydalanish 1,36 trln. AQSH dollarini yoki dunyoning o‘nlab yetakchi jahon iqtisodiyotlarining yalpi ichki mahsulotidagi YaIMning 2,3 foizini tashkil etadi. Rivojlangan davlatlarning yalpi ichki mahsuloti "raqamli iqtisodiyot" hisobiga 1,8 foizga, rivojlanayotgan mamlakatlar YaIM esa 3,4 foizga o‘sadi.
Raqamli iqtisodiyotning kelajakdagi rivojlanishi bir qator ilg‘or texnologiyalarning muvaffaqiyatiga bog‘liq bo‘ladi.
Bunday beshta texnologiyani ajratib ko‘rsatish mumkin:
5G - aloqa;
3D - bosma;
blokcheyn ;
sun’iy intellekt ( AI ) ; virtual haqiqat.
Sanab o‘tilgan texnologiyalar rivojlangan mamlakatlarning strategik hujjatlarida belgilangan eng muhim rivojlanish yo‘nalishlaridan biridir.
Ko‘rsatib o‘tilgan texnologiyalar jadal rivojlanish bos qichida, ular yildan-yilga takomillashmoqda. Har bir texnologiya iqtisodiyotning bir qator an’anaviy sanoat tarmoqlariga va umuman biznesga tubdan ta’sir ko‘rsatishi mumkin .
Tanlangan ilg‘or texnologiyalarni istiqbollari ko‘rib chiqaylik. 5G –aloqa - (ingliztilidan.beshinchi avlod ) .
Beshinchi avlod mobil aloqa standarti (5G) – bu texnologiyaning rivojlanishidagi yangi bosqich bo‘lib, u radioga kirish tarmoqlari orqali Internetga kirish imkoniyatlarini kengaytirishga mo‘ljallangan .
5G texnologiyasi quyidagi vazifalarni hal qilishga mo‘ljallangan:
mobil trafik o‘sishi ;
tarmoqqa ulangan qurilmalar sonining ko‘payishi ; yangi xizmatlarni joriy etishda kechikishlarni kamaytirish ;
chastota spektrining yetishmasligi .
Katta shaharlarda keng tarqalgan mobil aloqa tizimlari LTE 4G - 2665 MGts tarmoqlarida 100 Mbit / s gacha tezlikda ishlaydi. Yanada o‘sish millimetr to‘lqinlar foydalanish bilan bog‘liq - 1 100 gigagerts, masalan, harbiy noyob xususiyatlarga ega va keng ishlatiladi. Yangi tarmoqlar 10 Gbit / s gacha tezlikni ta’minlay oladi.
|
| |
