|
“Ilm-fan muammolari yosh tadqiqotchilar talqinida”Bog'liq raqamli-iqtisodiyot-va-texnologiyalarni-rivojlantirish-asoslari“Ilm-fan muammolari yosh tadqiqotchilar talqinida”
mavzusidagi 5-sonli Respublika ilmiy konferensiyasi
237
atomdan bitga, ya’ni kimyoviy eng kichik zarradan elektron birlikka o‘tishga
asoslanadi.
“Raqamli iqtisodiyot” atamasi ilmiy amaliyotga ispaniyalik va amerikalik
sotsiolog, axborotlashgan jamiyatning yetakchi tadqiqotchisi Manuel Kastels
tomonidan kiritilgan. Bu borada u o‘zining “Axborot davri: iqtisod, jamiyat va
madaniyat” nomli uch jildli monografiyasini chop etgan. Hozirgi vaqtga kelib,
raqamli iqtisodiyot nazariyasi to‘laligicha hali shakllanmagan va ko‘pchilik
iqtisodchilar tomonidan keng miqyosda o‘rganilmoqda. Ilmiy adabiyotlarda hozirgi
zamon “Yangi raqamli iqtisodiyoti” turli xil atamalar bilan nomlanadi. Masalan,
“Postindustrial iqtisodiyot” (D.Bell), “Axborotlashgan iqtisodiyot” (O.Toffler),
“Megaiqtisodiyot” (V.Kuvaldin), “Axborot va aloqaga asoslangan iqtisodiyot”
(I.Niiniluto), “Texnoiqtisodiyot yoki raqamli iqtisodiyot” (B.Geyts), “Bilimlarga
asoslangan iqtisodiyot” (D.Tapskott) [1].
TADQIQOT METODOLOGIYASI VA EMPIRIK TAHLIL
Raqamli iqtisodiyot yirik sanoat ob’ektlari ish samaradorligini oshirish, ishlab
chiqarishni o‘stirish, faoliyat shaffofligini ta’minlash, mahsulot tannarxini
kamaytirish imkonini beradi. Nufuzli xalqaro tashkilotlar olib borgan tahlillar
natijalariga ko‘ra, raqamli iqtisodiyot yalpi ichki mahsulotni kamida 30 foizga
oshiradi, shuning barobarida, xufyona iqtisodiyotga barham beradi [2]. Davlatning
o‘z fuqarolari uchun elektron xizmatlarni ko‘rsatishi va elektron mahsulotlarni taklif
etishi — bu raqamli iqtisodiyotning asosiy qismi bo‘lib hisoblanadi. Mamlakatimizda
ushbu sohani keng rivojlantirish korrupsiya illatiga barham beradi.
O‘zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini
rivojlantirish
vazirligi
axborot
xizmati
bergan
ma’lumotlarga
ko‘ra,
telekommunikatsiya infratuzilmasini rivojlantirish yo‘nalishida ham bir qator ishlar
amalga oshirilmoqda. Internet tarmog‘iga ulanishning umumiy o‘tkazuvchanlik
qobiliyati 1 200 Gbit/s.ni tashkil etib, kommutatsiya markazi orqali 750 Gbit/s
tezlikda Internet tarmog‘iga chiqish imkoniyati yaratildi va tarmoqning yuklanish
darajasi 76,6 foizni tashkil etmoqda.
|
| |
