44
diotexnologiya yordamida foydalanuvchilarga bir qator xizmatlar
to‘plamini taqdim etuvchi sotali aloqa tizimlari nomlanadi.
HTTP, WAP, RTSP, RTP, SMTP, SIP, etc.
GSM/GPRS/EGPRS/WCDMA
Layers 1+2
(incl. Cellular transmission)
Fibers, site cables, SDH, SONET, DWDM
TCP or UDP
PPP
ATP
Ethernet
IP
3.4-rasm. IP asosida ko‘p sathli protokoli.
Cliyent
BSC/PCU 2G-SGSN IP-router
IP-router
GGSN
application
protocols
application
protocols
TCP or
UDP
TCP or
UDP
GTP
tunnel
Ethernet, ATM, PPP, MPLS
fiber, site cabels, SDH, Sonet, DWDM
GPRS and EGPRS
L1+L2 protocols
IP
IP
IP
IP
Server/Proxy
AP
3.5-rasm. IP paketidan GPRS protokoliga o‘tish.
45
3G tizimlari mobil
aloqaning turli xizmatlari, “global rouming”
hamda multimediyaning keng imkoniyatlarini, jumladan: video-
telefoniya va videokonferensiya xizmatlari;
Internet va intranetga
(ya’ni, ichki tarmoqlarga) yuqori tezlikda ulanish; turli xildagi
biznes, ko‘ngilochar va ilmiy xizmatlarga aloqador ma’lumotlar-
ni uzatish kabilarni taqdim etadi. Ushbu tizimlar abonentlar-
ning harakatlanish tezligi cheklanmagan holatida – 64kbit/sek,
harakatlanish tezligi cheklangan holatda (piyoda
yurgandagi tez-
lik) – 384kbit/sek, abonent harakatlanmagan holatida esa 2Mbit/
sek gacha bo‘lgan tezliklarda ma’lumot uzatish iimkonini beradi.
3G tizimlarining ikkinchi avlod (2G) tarmoqlaridan asosiy farqi
ham katta hajmdagi ma’lumotlarni yuqori tezlikda uzatish imkoni-
yatidadir. Bu esa o‘z navbatida mobil aloqani sifat jihatidan yangi
darajaga ko‘taradi: bir tomondan abonent Internetga to‘laqonli
ulanish,
videoaloqa xizmatlari, yuqori tezlikda ma’lumot uza-
tish imkoniyatlariga ega bo‘lsa, ikkinchi tomondan – operator-
lar an’anaviy aloqa xizmatlaridan daromad olish bilan birga, turli
xildagi qo‘shimcha xizmatlarini ko‘rsatish
hisobiga yangi daromad
manbalariga ega bo‘ladilar. 3G tizimlari – videotelefon aloqasini
tashkil etish, mobil telefon yordamida filmlar hamda turli teledas-
turlarni tomosha qilish imkonini ham beradi.
