149
nuviga ham to‘g‘ri keladi: tizimdan abonentga va teskarisiga.
Mobil radioaloqa tizimlarda chastotali va vaqt bo‘yicha du-
pleksni qo‘llash o‘rin topgan. FDD
(frequency division duplex)
deb nomlanuvchi birinchi variant dupleks
juftlik ikkita chastota
polosasini egallaydi. Bu polosa, o‘z navbatida chastota bo‘yicha
dupleks tarqoqlangan deb nomlanuvchi
himoya intervali bilan
ajratilgandir.
To‘g‘ri
kanal
To‘g‘ri
kanal
Chastotalar
oraliq kengligi
Teskari
kanal
Teskari
kanal
BS
MS
f
a
f
a
f
a
f
a
9.4-rasm. Chastotalarni dupleksli tarqoqlash prinsipida
tashkillashtirish.
Shunday qilib abonentlar orasidagi axborotning uzatilishi va
qabul qilinishi har xil chastotalarda amalga oshiriladi. FDD prin-
sipini 9.4-rasm ifoda qilib ko‘rsatadi.
FDD asosida birinchi va ikkinchi avlod (AMPS, DAMPS,
GSM, IS-95 va boshqalar) standartlar tizimi tuzilgandir.
Ikki tomonlama aloqa uchun vaqt bo‘yicha dupleksda
(TDD
— time division duplex) uzatish va
qabul qilish kanallarning
vaqt bo‘yicha ajratishda birgina tashuvchi qo‘llaniladi (9.5-
rasm).
Mavjud bo‘lgan sotali aloqa tizimlari uchun TDD rejimini
qo‘llash
xarakterli emas, ammo simsiz telefonlar (CT2, DECT
va b.) standartlarida keng tarqalgandir. Bundan tashqari unga
uchunchi avlod UMTS va cdma2000 standartlarida alohida joy
ajratilgan.
f
a