|
Raqamli qurilmalarni loyihalashga kirish” fanidan laboratoriya ishlarini bajarish bo'yicha uslubiy qo'llanma 5330500
|
bet | 21/32 | Sana | 20.02.2024 | Hajmi | 10,03 Mb. | | #159348 |
Bog'liq Рақамли қурилмаларни лойиҳалаш (Амалий)Nazariy qism
Ikkilik sanoq tizimidagi raqamlarni o'nlik sanoq tizimidagi kodga o'zgartiruvchi kombinatsion mantiqiy qurilma – deshifrator yoki dekoder deb ataladi.
Deshifrator shifratorga teskari bo'lgan amalni bajaradi. Agar deshifratorning n adres kirishlari uning m chiqishlari soni bilan m=2n munosabat bilan bog'langan bo'lsa, bunday deshifrator to'liq deb ataladi. Agar m<2n bo'lsa, deshifrator to'liq emas deb ataladi.
Kirish
signallari
|
Chiqish signallari
|
X0
|
X1
|
Y0
|
Y1
|
Y2
|
Y3
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
Jadval barcha kirish kombinatsiyalarining chiqish qiymatlarini to’la aniqlaydi.
Keyingi bosqichda har bir chiqish funksiyasi uchun Karno kartasini tuzish va uning minimizatsiyalashtirilgan ifodasini olish kerak. Lekin, ushbu holat uchun bu ma’noga ega emas, chunki Y –ning har bir funksiyasida Karno kartasi bitta «1» egallagan.
Yuqoridagi jadval asosida quyidagi funksiyalar o’rinlidar:
Olingan ifodalarni «2VA-YUQ» hamda «2YoKI-YO’Q» elementlar bazisida qurish mumkin.
4 dan 10 ga”deshifratorning shartli belgilanishi
“4 dan 10 ga deshifrator”ning haqiqiylik jadvali (to'liq emas)
Deshifrator blok – sxemasi
(“2 dan 4 ga”)
“ Electronics Workbench “ da Dishefrator mantiqiy sxemasi
Bu labaratoriya ishimizda Dishefrator mantiqiy sxemasini tuzamiz bunda avvalgi laboratoriyalarimizda foydalanadigan dasturimizdan ya’ni “Electronics Workbench “ dan foydalanamiz.
Mantiqiy sxemani tuzishni boshlaymiz bunda “Electronics Workbench“ dasturini ishga tushiramiz (1-rasm.)
Dasturimizni ishga tushirib oldik va mantiqiy elementlarni olib mantiqiy sxemani tuzishni boshlaymiz, “Sources” bandidan “ground” elementini va yana “ +Vcc Voltage Source” elementlarini oldik so’ngra “basic” bandidan “Switch” elementidan sakkiz dona olib kerakli joyga joylashtiramiz, va “Digital” bo'limidan “Full-adder” (Summator) elementlarini olib kerakli joyga joylashtiramiz dastur tushunarli bo'lishi uchun elementlarni ketma-ket joylashtirib boramiz. (2-rasm)
2-rasmda elementlarni tartiblashni boshladik va keyingi bosqichga o’tamiz.
Keyingi bosqichda “ Indecators ” bandidan “Decoded Seven-Segment Displey” elementi ya’ni qiymat ko'rsatkich elementini olamiz va kerakli joyga joylashtiramiz va buni (3-rasmda) ko’rishimiz mumkin.
(3-rasm)
Quyidagi 3-rasmda elementlarni olib joylashtirdik mantiqiy elementlarni deyarli joylashtirib endi mantiqiy elementlarni bir biriga ulaymiz va ulaganimizdan so’ng chiroqlarni (13 ta) olib joylashtiramiz va dasturning asosiy qismiga utamiz olingan barcha elementlarni tartibi bilan joylashtiramiz va ulaymiz dasturimizni (4-rasm) da ko’rinishi.
Qoida: dastur ishga tushishi uchun elementlar bir-biri bilan to’g’ri va tekis ulanishiga e’tiborni qarating.
(4-rasm).
|
| |