|
Raqobatlashgan monopol bozor, ustun jihatlari va kamchiliklari Reja: Monopol raqobat bozori
|
| bet | 3/7 | | Sana | 19.06.2024 | | Hajmi | 20,17 Kb. | | #264299 |
Bog'liq Raqobatlashgan monopol bozor, ustun jihatlari va kamchiliklari R-fayllar.orgbirinchidan, boshqa firmalar e’tibor bermasligi mumkin;
ikkinchidan, ular ham narxni 10 foizga tushirishi mumkin, natijada firmalar oladigan foyda miqdori kamayadi, hatto nolga teng bo‘lishi ham mumkin:
uchinchidan, boshqa firma bu firmani sindirish maqsadida mahsulotiga bo‘lgan narxni 10 foizdan yuqoriroqga pasaytirishi mumkin, lekin bunday holatni davom etishi narxlar jangiga olib kelishi mumkin.
Narxlar janggi - bu raqobatlashadigan firmalar tomonidan oligopolik bozorda narxlarni bosqichma-bosqich tushirishidir.
Oligopol bozorda ishlab chiqarilayotgan tovar bir turdagi ham diversifikatsiyalashgan ham bo‘lishi mumkin. Agarda iste’molchilar biror bir firma savdo belgisiga alohida e’tibor qaratmasalar, bozordagi aksariyat tovarlar absolyut o‘rnini bosuvchi tovarlar bo‘lsa, bu bozor sof yoki bir turdagi oligopoliya bozori hisoblanadi. Bunday bozorlarga misol qilib, sement, alyuminiy, qog‘oz, kimy mahsulotlari bozorini keltirish mumkin.
Agarda tovarlar o‘z savdo belgisi bo‘yicha yuqori mavqega ega bo‘lsa va ularning absolyut o‘rnini bosuvchi tovarlari bo‘lmasa (ba’zi bir elementlariga ko‘ra), unda bu bozor differensiallashgan oligopoliya bozori deyiladi. Bu bozorga misol qilib, avtomobil, kompyuter, televizor, alkogolsiz ichimliklar bozorini keltirish mumkin.
Oligopol bozor sharoitida narxlarga ta’sir ko‘rsatish va bozordagi xokimlik darajasi nisbatan yuqoridir. Lekin amaliyotda oligopoliyalar narx raqobatidan qochib, stabil narxlarni ushlab turishga xarakat qiladilar.
Oligopol bozorlarga kirish va chiqish, u yerdagi to‘siqlar xaqida gapirishdan oldin, bozorlarni ikkiga bo‘lish lozim, ya’ni, asta-sekinlik bilan rivojlanib, o‘sib borayotgan bozorlar va yangi nisbatan yosh endi rivojlanayotgan bozorlar. Albatta, birinchi turdagi bozorlarga kirish qiyin chunki, u yerda yirik ishlab chiqarish, yuqori texnologiyalar o‘rnatilgan va iste’molchilar ishonchi qozonilgan bo‘ladi. Ikkinchi turdagi bozorlarga esa kirish nisbatan oson, chunki u yerda bozor xali to‘liq egallanmagan, investision faollik yuqori emas, iste’molchilar talabi xam to‘liq qondirilmagan bo‘ladi.
|
| |
