1936 g. Alan Tyuring va undan alohida E. Post
abstrakt hisoblash mashinasining
konsepsiyasi g‘oyasini ilgari surdilar va yaratdilar. Ular qar qanday masalani echish algoritmini
tuzish imkoniyati mavjud bo‘lsa, u holda avtomatlar tomonidan ularni echishning prinsipial
asoslari borligini isbot qildilar.
1941 g. Konrad Suze elektromexanik elementlar asosida ishlovchi birinchi universal
kompyuterni ixtiro qildi. Bu kompyuter ikkilik sanoq sistemasiga asoslangan sonlar bilan ishlash
imkoniyatini yaratdi.
1949 g. jahonda birinchi bo‘lib Angliyada Moris Uilks rahbarligida dasturni o‘z xotirasida
saqlay oladigan EDSAC kompyuterini ixtiro qilindi.
1955-1959 gg. Rossiyalik olimlar A.A. Lyapunov, S.S. Kamnin, E.Z. Lyubimskiy, A.P.
Ershov, L.N. Korolev, V.M. Kurochkin, M.R. SHura-Bura va boshqalar «dasturlovchi
dasturlar», ya’ni translyatorga uxshash dastur yaratdilar. V.V. Martnyuk esa dasturlarni yaratish
va otladka qilishni tezlashtirish maqsadida belgili kodlar sistemasini yaratdi.
1955-1959 gg. dasturlash nazariyasi (A.A. Lyapunov, YU.I. YAnov, A.A. Markov, L.A.
Kalujin) va sonli metodlarga (V.M. Glushkov, A.A. Samarskiy, A.N. Tixonov) asos solindi.
Fikrlash
mexanizmi
sxemasini va genetika jarayonlari
modellashtirish, kasalliklar
diagnostikasining algoritmlari ishlab chiqildi (A.A. Lyapunov, B.V. Gnedenko, N.M. Amosov,
A.G. Ivaxnenko, V.A. Kovalevskiy i dr.).
Dasturlash tillari yaratilishi bo‘yicha uch guruhdan tashkil topgan:
