|
Reja: Atmosferaning Yerdagi hayot uchun ahamiyati va uning tuzilishi
|
| bet | 9/10 | | Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 125,04 Kb. | | #241283 |
Bog'liq Atmosfera havosining tarkibi. Iqlim o‘zgarishini keltirib chiqaruvchi manbalar va omillarNazorat savollari
1. Kimyoviy ifloslanish to‘g‘risida nimalarni bilasiz?
2. Fizikaviy ifloslanish to‘g‘risida nimalarni bilasiz?
3. Biologik ifloslanish to‘g‘risida nimalarni bilasiz?
4. Mexanik ifloslanish to‘g‘risida nimalarni bilasiz?
5. Uyali telefondan foydalanishning zarari nimada?
Glossariy
Dioksin – tarkibida xlor va ftor saqlovchi aromatik uglevodorodlardan hosil bo‘ladigan o‘ta kuchli zaharli modda.
Ingredient (lot. ingredientis – kiruvchi) – biror aralashmaning tarkibiga kiruvchi kimyoviy modda. Muhitda bunday modda konsentrasiyasining oshib ketishi uning kimyoviy ifloslanishiga olib keladi.
Kanserogen (lot. cancer – rak + gr. genos – kelib chiqish) – organizmda saraton kasalligini keltirib chiqaruvchi moddalar (mas., avtotrasport tashlamalaridagi byuanz-a-piren, qo‘rg‘oshin bug‘i).
Mutagen (lot. mutatio – o‘zgarish + gr. genos…) – mutasiya kasalligini keltirib chiqaruvchi modda.
Mutasiya – organizmning morfologik, fiziologik va etologik (gr. ethos – xulq-atvor) irsiy o‘zgarishlari.
Radiatsion nurlanish (lot. radiare – nurlanish) – radioaktiv elementlar yadrosining parchalanishida hosil bo‘ladigan al’fa-, beta- va gamma nurlanishlar.
Teratogen (gr. teratos – badbashara + gr. genos…) – irsiy o‘zgarishlar yoki muhitning tashqi omillari ta’sirida pusht rivojlanishining buzilishidan kelib chiqadigan majruhlik.
Favqulodda vaziyat – ko‘p sonli organizmlarni to‘satdan halokatga duchor qiluvchi va moddiy boyliklarga jiddiy ziyon etkazuvchi tasodifiy holat. F.v. kelib chiqish xususiyatiga ko‘ra tabiiy yoki texnogen bo‘lishi mumkin.
Shovqin – havo muhitining to‘lqinli ifloslanishi (fizikaviy ifloslanish turi).
Endorfin – muhit biror omilining optimal darajadagi ijobiy ta’siri natijasida organizmdan ajraladigan xursandlik gormoni. U barcha tirik organizmlarga tegishli.
|
| |
