|
Reja: Davlatgacha bo'lgan jamiyatlarga
|
bet | 4/4 | Sana | 23.11.2023 | Hajmi | 23,76 Kb. | | #103952 |
Bog'liq DAVLATGACHA BO\'LGAN JAMIYATLARGA IJTIMOIY NORMALAR VA IJTIMOIY HOKIMYATObyektiv huquq – umummajburiy xulq-avtor qoidalarining yig`indisi. Bu normalar u yoki bu insonning, subyektning irodasi hamda xohish-istagidan qat`i nazar mavjud bо`ladi.
Subyektiv huquq – muayyan jismoniy yoki yuridik shaxsga tegishli bо`lgan huquq. Masalan, fuqaro Jо`rayevning ma`lum narsaga, aytaylik avtomobilga nisbatan mulk huquqi.
Subyektiv huquq yuridik jihatdan shaxs erkinligini ta`minlaydi, unga mustaqillik beradi va tashabbus kо`rsatishiga imkon yaratadi. Subyektiv huquq obyektiv huquqqa asoslanadi, obyektiv huquq bо`lmasa, subyektiv huquq ham bо`lmaydi. Subyektiv huquq insondan (yoki tashkilotdan), ya`ni huquqdor shaxsdan ajralmagan holda mavjud bо`ladi.
Huquq davlat bilan chambarchas bog`langan. Davlatsiz huquq bо`lishi mumkin emas, chunki aynan davlat huquqni keltirib chiqaradi va huquqiy normalarning amalga oshirilishini kafolatlaydi, huquqni muhofaza qiladi.
О`z navbatida, davlat ham huquqsiz mavjud bо`lishi mumkin emas. Aks holda u ijtimoiy munosabatlarni tartibga solib turuvchi vositadan mahrum bо`ladi.
Huquqning asosiy belgilari quyidagilardir:
1) davlat yо`li bilan о`rnatilishi;
2) barcha uchun majburiyligi;
3) huquq normalarining qonunlar va boshqa muayyan manbalarda ifodalanishi;
4) subyektiv huquqlar orqali harakat qilish;
5) davlat tomonidan ta`minlanganligi.
Huquq adolatdan ajralmasdir. Rim huquqida huquqning halol yashash, о`zgalarni xafa qilmaslik, har kimga keraklisini berish kabi qoidalari yozib qо`yilgan edi. Huquq ezgulik va adolatlilik san`ati-dir. Huquqda adolat mezoni ifodalanadi.
Adabiyotlar:
Davlat va huquq nazariyasi. Darslik. Toshkent. Y.f.d.,prof.X.T.Odilqoriyev. О`zb.Resp.I,I.V.Akademiyasi
Антонов И. П. Основи правовой системи Федеративной Республики Германий. (Теоретический и историко-правовой аспекти). – М.: Академия управления МВД России.
Боботов С. В., Жигачев И. Й. Введение в правовую систему США. – М.: Норма.
Введение в шведское право. – М.: Прогресс
Давид Р., Жоффре-Спинози К. Основние правовие системи современности. – М.: Междунар. отношения,.
|
| |