ISSN: 2181-1385 ISI: 0,967 |

reabilitatsiya markazlari, rivojlantirish markazlari, aralash guruhlar ochilgan. Shuningdek, umuta‟lim maktabgacha ta‟lim muassasalarida, umumta‟lim maktablarda psixik va jismoniy rivojlanishida nuqsoni bo'lgan bolalarni uchratish mumkin.

ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOGY

yuzaga keladi. ENB bolalar eshitish analizatori turqun pasayganligi tufayli ularning nutqida ko„pgina kamchiliklar kuzatiladi, lug„atining kambag„al bo„lishi, gramatik komponent rivojlanmagan, gap ichida so„zlarni tashlab ketishi, so„zlardagi tovushlarni tushirib talaffuz etish, so„zlarni o„zaro boqlay olmaslik, kelishik, so„z yasovchilarni, so„z o„zgartiruvchi qo„shimchalarni ishlata olmaslik, o„xshash jarangli va jarangsiz undoshlarni bir-biri bilan adashtirish shular jumlasidandir. ENB bolalar maktabida ta'lim tizimining bosh maqsadlaridan birini yuqoridagi kamchiliklarni bartaraf etgan xolda nutqini muloqot quroli sifatida shakllantirishdir. Nutqini shakllantirish va nutqini logik idrok eta olishni faqatgina nutq o„stirish darslarida emas, balki har bir darslarda, to„garaklarda lug„at boyligi oshirib boriladi. Birinchi sinfda o„quvchilarga qoyiladigan talab, nutqiy materialni og„zaki daktilda talaffuz qilish orqali lug„at boyligi oshiriladi. Muloqot malakasini xosil qilish asta-sekin nutq materialini atrofdagi odamlar bilan o„zaro bir-birlarini tushunish uchun zarur. Har bir chorak uchun mavzudan kelib chiqqan tholda nutqiy material beriladi. S.A.Zikovning ta'kidlashicha, kar bolalarni tilga o„rgatish ishining maqsadga muvofiq sistemasini kommunikativ funktsiyasini amalga oshirish kerakdir. Bunda har bir yil uchun tuzilgan reja, dastur o„quvchilarning nutq egallashlari amal qilgan holda o„zlashtiriladi. Har bir so„z va so„z birikmasi o„zida kommunikativlik ma'suliyatini olgan bo„ladi.