37
𝑋𝑋
va
𝑌𝑌
registrlari siljiganidan keyingi holat esa quyidagicha bo’ladi (14 -
rasm):
1
1
0
1
0
1
1
1
0
0
1
1
0
0
0
1
1
1
0
1
0
0
1
1
0
1
1
0
1
0
1
1
0
1
1
0
0
1
1
1
0
0
1
1
1
1
1
0
1
1
0
0
0
1
1
0
0
1
0
0
1
0
1
0
X
Y
Z
14 - rasm. A5/1 ketma-ketlik generatori
Siljigan holatdan so’ngi registrlar holatidan
generasiyalangan bir bit
𝑠𝑠
=
𝑥𝑥
18
⨁𝑦𝑦
21
⨁𝑧𝑧
22
= 1
⨁
0
⨁
0 = 1
bo’ladi. Shu tartibda, talab etilgan bitlar ketma-
ketligi generasiyalanadi.
Hisoblash qurilmalari hozirgi kundagi kabi rivojlanmagan
vaqtlarda oqimli
shifrlash algoritmlari juda ham mashhur bo’lgan, hozirgi kunda esa ularning o’rnini
simmetrik blokli shifrlar egallamoqda. Biroq, shunday holatlar mavjudki, oqimli
shifrlar shubhasiz zarur bo’ladi. Masalan, real vaqt tizimlaridan biri GSM
tarmog’ida ma’lumotlarni shifrlashda blokli simmetrik shifrlarni qo’llashning
imkoni yo’q. Sababi, shifrlash uchun zarur bo’lgan bir blokni (blok uzunligi
kamida
64 bit bo’ladi) ma’lum vaqtda to’plashi talab etiladi. Bu esa so’zlashuvda
to’xtalishga olib keladi. Bundan
tashqari, ma’lumotni shifrlab uzatish jarayonida
shifrmatnga bo’lgan o’zgarishga (tashqi ta’sirlar natijasida) simmetrik oqimli
shifrlash bardoshli sanaladi. Masalan, oqimli shifrlashda shifrmatndagi bir bitning
o’zgarishi ochiq matnning ham bir bitining o’zgarishiga olib keladi. Simmetrik
blokli shifrlarda esa bir bitning o’zgarishi bir blokning (masalan, 64 bit) o’zgarishiga
olib keladi. Bundan tashqari, simmetrik oqimli shifrlash, blokli
shifrlarga qaraganda,
kichik qurilmalarda amalga oshirilish imkoniyatiga ega.
Download
