• Nazorat savollari
  • BLP L(O1) L(O2) L(O) Konfidensiallik




    Download 4,35 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet66/149
    Sana10.09.2024
    Hajmi4,35 Mb.
    #270811
    1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   149
    Bog'liq
    kiberxavfsizlik-asoslari

    BLP
    L(O1)
    L(O2)
    L(O)
    Konfidensiallik
    Yuqori
    Past
    S


    h
    Biba
    I(O1)
    I(O2)
    I(O)
    Yaxlitlik
    54-rasm. BLP va Biba modellarining farqi 
    Mantiqiy va fizik foydalanishlarni boshqarish. 
    Foydalanishni boshqarishning 
    mantiqiy vositalari infratuzilma va uning ichidagi tizimlarda mandat, tasdiqlash, 
    avtorizasiya va majburiyatlar uchun foydalaniladi. Ushbu komponentlar tizimlar, 
    ilovalar, jarayonlar va axborot uchun foydalanishni boshqarish choralarini qo’llaydi. 
    Shuningdek, foydalanishni boshqarishning mazkur usuli dastur, operasion tizim, 
    ma’lumotlar bazasida ham qo’llanilishi mumkin. Fizik foydalinishni boshqarish 
    mexanik ko’rinish bo’lib, qulflanuvchi xonadan fizik foydalanishga o’xshatish 
    mumkin. Foydalanishni boshqarishni aslida mantiqiy va fizik turga ajratishning o’zi 


    137 
    noaniq hisoblanadi. Masalan, fizik nazoratlash odatda dasturlar, kartadagi chiplar va 
    dasturiy ta’minot orqali ishlovchi elektrik qulflar orqali ishlaydi. Ya’ni, bu o’rinda 
    fizik foydalanishni mantiqiy deb qarash mumkin. 
    Nazorat savollari 
    1.
    Ruxsatlarni nazoratlashning asosiy tushunchalariga: identifikasiya, 
    autentifikasiya va avtorizasiya, izoh bering. 
    2.
    Foydalanuvchilarni autentifikasiyalash usullari va ularning o’ziga xos 
    xususiyatlari nimadan iborat? 
    3.
    Parolga asoslangan autentifikasiya usuli va uning afzallik/ 
    kamchiliklarini ayting? 
    4.
    Parollar ma’lumotlar bazasida qanday saqlanadi va ularni taqqoslash 
    usullari haqida ayting? 
    5.
    Axborotning fizik himoyasi va uning muhimligini tushuntiring? 
    6.
    Axborotni fizik xavfsizligiga ta’sir qiluvchi tabiiy va sun’iy omillarni 
    aytib bering? 
    7.
    Yong’inga qarshi himoyalash usullari haqida ayting? 
    8.
    Tashkilotda qo’riqlash xodimlari va kuzutuv kameralarinig o’rni haqida 
    ayting? 
    9.
    Foydalanishni mantiqiy boshqarish deganda nimani tushunasiz? 
    10.
    Foydalanishni boshqarishning DAC usuli va uning xususiyatlarini 
    ayting? 
    11.
    Foydalanishni boshqarishning MAC usuli va uning asosiy 
    xususiyatlarini ayting? 
    12.
    Foydalanishni boshqarishning RBAC usuli va uning asosiy 
    xususiyatlarini ayting? 
    13.
    Foydalanishni boshqarishning ABAC usuli va uning asosiy 
    xususiyatlarini ayting? 
    14.
    Foydalanishni boshqarish matrisasi, ACL va C-list tushunchalarini 
    tushuntiring? 


    138 
    15.
    Bell-Lapadula modeli va uning asosiy maqsadini ayting? 
    16.
    Biba modeli va uning asosiy maqsadini ayting? 

    Download 4,35 Mb.
    1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   149




    Download 4,35 Mb.
    Pdf ko'rish