• Mehnatni fond bilan qurollantirish
  • Fond qaytimi
  • Fond sig‘imi
  • Fondlar bo‘yicha rentabillik
  • Bunda: T
  • FERMER XO‘JALIKLARINING MODDIY TEXNIKA TA’MINOTI Fermer xo‘jaligida moddiy-texnika resurslari tushunchasi va vazifasi
  • Respublikasi oliy va




    Download 1,43 Mb.
    bet28/122
    Sana25.06.2024
    Hajmi1,43 Mb.
    #265621
    1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   122
    Bog'liq
    Fermer xo\'jaligi iqtisodiyoti1

    Fond bilan ta’minlanish fondlarning qishloq xo‘jalik ekin maydoniga nisbati bilan belgilanadi.

    FtAf ;



    Bunda:
    Yem


    Ft fond bilan ta’minlanganlik; Af asosiy fond;
    Yem yer maydoni.

    1. Mehnatni fond bilan qurollantirish – ishlab chiqarish fondlari qiymatini mehnatga qobiliyatli ishlovchilarning o‘rtacha soniga nisbati bilan belgilanadi.

    Fk Af ;
    Is
    Bunda:
    Fk fond bilan qurollanganlik; Af asosiy fond;
    Is yillik ishlovchilar soni.

    1. Fond qaytimi yalpi mahsulot qiymatini asosiy fondlarning yillik o‘rtacha qiymatiga nisbati.



    Bunda:
    Fq fond qaytimi;
    Fq YaM ;
    Af

    YaM yalpi mahsulot qiymati;
    Af asosiy fond.

    1. Fond sig‘imi ishlab chiqarish fondlarining yalpi mahsulot qiymatiga nisbati.

    Bunda:


    Fs fond sig‘imi; YaM yalpi mahsulot; Af asosiy fond
    Fs
    Af YaM ;

    1. Fondlar bo‘yicha rentabillik – sof foydani asosiy fondlarning yillik o‘rtacha qiymatiga bo‘lib,100 ga ko‘paytmasidir.

    Bunda:


    Rf fond rentabelligi; Sf sof foyda;
    Рф
    Сф 100;
    Ф

    F asosiy ishlab chiqarish fondi.

    1. Asosiy fondlarning qoplanish muddati asosiy fondlarning o‘rtacha yillik qiymatining sof foydasiga nisbati


    ;
    T Af
    Sf
    Bunda:
    T asosiy fondning qoplanish muddati, yil; Sf sof foyda.








    Qisqacha xulosalar

    F


    ermerning mol-mulkiga o‘ziga tegishli bo‘lgan barcha asosiy vositalar kiradi. Asosiy vositalar o‘z ishlatilish xususiyatiga qarab, asosiy ishlab chiqarish va aylanma fondlarga bo‘linadi. Asosiy fondlarni ko‘paytirish va undan samarali foydalanish, fondlarning iqtisodiy ko‘rsatkichlari va ulardan foydalanish, samaradorligini oshirish yo‘llari ko‘rsatilgan. Fermerning mol-mulkini shakllantiruvchi pul mablag‘lari, ulardan samarali
    foydalanish yo‘llari ko‘rsatib o‘tilgan.
    Nazorat va muhokama uchun savollar

    1. Fermerningmol-mulkiga nimalarkiradi?

    2. Asosiy fond tushunchasiva uningtarkibi nimadaniborat?

    3. Asosiyishlabchiqarishfondlarivaundanfoydalanishyo‘llari. 4.Aylanmafondlarvaulardanfoydalanishningiqtisodiysamaradorligi

    ko‘rsatkichlariniaytibbering.
    FERMER XO‘JALIKLARINING MODDIY TEXNIKA TA’MINOTI

      1. Fermer xo‘jaligida moddiy-texnika resurslari tushunchasi va vazifasi

    Fermer xo‘jaligining moddiy-texnika resurslari deganda, fermerning mavjud barcha asosiy fondlari va xo‘jalik inventarlari tushuniladi. Fermer xo‘jaligida texnikalar yetarli miqdorda bo‘lmasa, qishloq xo‘jaligi ishlari, o‘z agrotexnik muddatlarida bajarilmaydi. Bu, o‘z navbatida, mahsulot ishlab chiqarish darajasining pasayishiga olib keladi. Demak, ishlab chiqarishda moddiy-texnika resurslarining ahamiyati katta.


    Respublikada olib borilayotgan iqtisodiy islohotlar natijasida fermer xo‘jaligining moddiy-texnika bazasi keyingi yillarda yanada mustahkamlanib bormoqda. Fermer xo‘jaligi ishlab chiqarishiga «Keys», «Magnum» kabi yuqori unumli texnikalar kirib kelmoqda. Fermer va dehqon xo‘jaliklari uchun mini texnikalar ishlab chiqarilmoqda. Fermerlarga texnikalar lizing kompaniyalari orqali berilmoqda (6.1.1.- jadvalga qarang).
    Fermer xo‘jaliklarining moddiy-texnika bazasi mustahkam bo‘lsa, ularda iqtisodiy jihatdan rivojlanish yuqori bo‘ladi. Fermer xo‘jaligining moddiy- texnika resurslari tabiiy va iqtisodiy resurslardan tashkil topadi. Tabiiy resurslar
    – yer, suv, o‘rmon, chorva hayvonlari, issiqlik hamda yog‘ingarchilik miqdoridan tashkil topadi. Ularning asosiy qismi davlat tasarrufida bo‘lib, korxonalarga, fuqarolarga foydalanish uchun beriladi.
    Iqtisodiy resurslarga moliyaviy hamda mehnat resurslari kiradi. Fermer xo‘jaligini ta’minlashda moddiy texnika va moliyaviy resurslar mavjud.


        1. Download 1,43 Mb.
    1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   122




    Download 1,43 Mb.