if n in iW[x*.....X°J and




Download 10,28 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/183
Sana25.01.2024
Hajmi10,28 Mb.
#145814
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   183
Bog'liq
Axborot xavfsizligi

if n in iW[x*.....X°J and
r.in Mk " 'xJ and
fmin M[x»m....x“m] and
then
oVi-oPi,
Bu yerda a -  komanda nomi; x. - komanda parametrlari b o iib 
subyektlar va obyektlaming identifikatorlari hisoblanadi; ^v a ° ,- 
“ l ”dan “k ’’gacha diapazonda subyektlar va obyektlaming in- 
dekslari; °p, - elementar amallar. Komanda tarkibidagi elementar 
amallar » matritsa yacheykalarida ko‘rsatilgan foydalanish huquq- 
larining mavjudligini anglatuvchi barcha shartlar haqiqiy boT- 
ganidagina bajariladi.
Klassik (mumtoz) modelda faqat quyidagi elementar amallar 
joiz hisoblanadi:
enter ‘V” into «b °] (“s ” subyektga 
obyekt uchun “r ” hu- 
quqni qo'shish (kiritish))
58


delete “r” from мь.о] 
xuquqni yo‘q qilish) 
create subject 
” 
create subject “° ” 
destroy subject “s ” 
destroy subject “° ”
(“® ” subyektdan 
obyekt uchun
(yangi “* ” subyektni yaratish)
(yangi “o ” obyektni yaratish) 
(mavjud 
” subyektni yo‘q qilish) 
(mavjud “° ” obyektni yo‘q qilish)
“ op 
”ning ishlatilishi tizimning boshqa 
Q'(
s
',
o
’,
m
')
holatga o ‘tishiga 
sabab bo'ladiki, bu holat oldingi holatdan bo‘lmaganida bitta 
komponenti bilan farqlanadi. Bazaviy amallaming ishlatilishi tizim 
holatida quyidagi o‘zgarishlarga olib keladi: 
enter “r ” into «k.ol (bu erda s e 
s,o
e о )
o = o
s = s
M 'lx,.x0] = Щ х,. x„] agar
 !(> ],. x j
Ф (s,o) bo'lsa.
M ls.o] = M [s.o]u[rl
“enter” amali foydalanish matritsasining mavjud yacheykasiga 
“r ” huquqini kiritadi. Har bir yacheykaning tarkibi foydalanish 
huquqi to‘plami sifatida ko‘riladi, ya’ni agar kiritilayotgan huquq bu 
to‘plamda bo‘lsa, yacheyka o'zgarmaydi. “enter” amali foydalanish 
matritsasiga faqat huquq qo‘shadi va hech narsani yo‘q qilmaydi. 
Shu sababli bu amalni “monoton” amal deb atashadi. 
delete “r”from  (bu yerdases.oeo )
o = o
5 = 5
M [x,.x0\
= M [x ,.x 0] 
agar
I ( x ] „ x 0) * (s.o).
MT' [s. o] = M [s.oJ{r}.
“delete” amalining ta’siri “enter” amalining ta’siriga teskari. 
Bu amal foydalanish matritsasining yacheykasidagi huquqni yo‘q 
qiladi, agar bu huquq ushbu yacheykada b o isa, har bir yacheyka­
ning tarkibi foydalanish huquqi to‘plami sifatida ko‘rilganligi sa­
babli, yo‘q qilinadigan huquq ushbu yacheykada bo‘lmasa, “delete” 
amali hech narsa qilmaydi. “delete” amali foydalanish matritsasidan 
axborotni yo'q qilishi sababli, bu amal “monoton bo‘lmagan” amal 
deb ataladi.
59


create subject 
~(bu erda s c 5 )
О = О и {s)
5 = 5 u f c )
M '[x,.x0] = M[xs.x c]barcha [(x]„x,,) e S xO uchun 
M'[s.x J = 

Download 10,28 Mb.
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   183




Download 10,28 Mb.
Pdf ko'rish