6
Kirish
―Algoritmlar va ma‘lumotlar strukturalari‖ fanini o'zlashtirishning
maqsadi dasturlashda ishlatiladigan ma'lumotlar
tuzilmalarini, ularning
spetsifikatsiyasi va amalga oshirilishini, ma'lumotlarni
qayta ishlash
algoritmlarini va ushbu algoritmlarni tahlil qilishni, algoritmlar va
ma'lumotlar tuzilmalarining o'zaro bogʻliqligini o'rganishdir.
Algoritmlar va ma‘lumotlar strukturalari
fani har qanday dasturiy
ta'minot tizimining asosidir: taqsimlangan tizimlar, mobil ilovalar,
ma'lumotlar bazasi, veb-ilovalar. Ushbu kursda talaba kompyuter fanlari
va dasturiy ta'minot muhandisligi sohasidagi
barcha keyingi bilimlar
uchun asos bo'lib xizmat qiladigan ma'lumotlar strukturalari va
algoritmlarini o'zlashtiradi.
Fanni o‗qitishdan maqsad talabalarga algoritmlar va ma‘lumotlar
strukturalari fanini yetarli darajada o‗qitish, shu bilimlarga tayangan
holda tanlab olingan tilda amaliy masalalarni
yechish uchun kerak
boʻlgan algoritmlarni qoʻllashga oʻrgatish va ixtisoslik fanlarini
o‗zlashtirishda tayanch bilimlarga ega bo‗lish.
Fanning vazifalariga algoritmlar va ma'lumotlar tuzilmalari
rivojlanishiga asos bo'lgan asosiy nazariy
tushunchalarni shakllantirish,
ma'lumotlarning abstrakt turi (MAT) modeli (paradigmasi) yordamida
murakkab (dinamik) ma'lumotlar tuzilmalarini qurish va ulardan
foydalanish: spetsifikatsiya → taqdimot →
amalga oshirish, asosiy
sinflar haqida tushuncha va bilimlarni shakllantirish,
algoritmlar
(ma'lumotlarni qidirish, kodlash (siqish), tezkor qidirish, saralash),
ularda ishlatiladigan ma'lumotlar tuzilmalari
va ularga asoslangan
masalalarni yechishning umumiy sxemalari, tanlangan tilda (C#, C/C++,
Java, Python) odatiy algoritmlar va ma'lumotlar tuzilmalarini va
ularning modifikatsiyasini amalga oshirishga o'rgatish, algoritmlar va
dasturlarning murakkabligini tahlil qilish to'gʻrisida gʻoyalar va
bilimlarni shakllantirishdan iborat.
Algoritmlar nazariyasi boʻyicha birinchi fundamental ishlar 1936-
yilda paydo boʻlgan. Tyuring mashinasi, Post va Chyorch tomonidan -
7
hisobi taklif etiladi. Ushbu mashinalar algoritmning formallashtirilgan
rasmiylashtirilishi edi.
Algoritm tushunchasi aniq shaklda 20-asr boshlarida D. Gilbert, K.
Gyodel, S. Klin, A. Chyorch, E. Post, A. Tyuring, N. Viner, A. A.
Markov singari olimlarning asarlari tufayli shakllandi.
Ushbu qoʻllanmada yuqoridagi maqsad
va vazifalarni bajarish
uchun bir qator mavzular berilgan. Bu mavzularda berilgan koʻplab
algoritmlarni dasturiy ta‘minotlarni ishlab chiqishda keng qoʻllash
mumkin.
Oʻquv qoʻllanmada berilgan mavzular talabalar bilimini oshirish
uchun xizmat qiladi deb hisoblaymiz.
