“Qoloqlik” emas, balki rivojlanishdagi o‘ziga xoslikdir




Download 402,1 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/6
Sana14.05.2024
Hajmi402,1 Kb.
#232763
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
aqli-zaif-o-quvchilarni-ijtimoiy-moslashtirishning-pedagogik-sharoitlari

“Qoloqlik” emas, balki rivojlanishdagi o‘ziga xoslikdir
Autizm yoki autistik spektrning buzilishi (AASB) tashqi dunyo bilan aloqa 
qilishda va ijtimoiylashishda qiyinchiliklarga olib keladigan inson holati toifasiga 
kiradi. Buyuk Britaniyada AASBga ta’limdagi qiyinchiliklar (ingl. - learning disability) 
sifatida munosabatda bo‘linadi va ko‘pchilik uni «buzilish» emas, balki autistik spektr 
holati deb hisoblaydi. Autizmga diqqat yetishmovchiligi va giperfaollik sindromi 
(DEGS), tutqanoq, depressiya va boshqa buzilishlar hamrohlik qilishi mumkin. Bundan 


www.scientificprogress.uz 
«SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal
ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 3
42
 
tashqari, bolalar va kattalarda dislekiya - o‘qish va yozish, ularni tushunishga qiynalish 
kuzatiladi. AASBning yengilroq, nutq va intellektual darajasi nisbatan rivojlangan 
shakllaridan biri Asperger sindromi deb ataladi. Bu nom 1943 yilda katta yoshli 
bolalardagi ushbu holatni tavsiflagan avstriyalik olim Gans Asperger sharafiga 
qo‘yilgan. 16 yoshli 
eko-aktivist
 Greta Turnberg, 2010 yilda hayoti badiiy 
film
 sifatida 
suratga olingan amerikalik olim va yozuvchi Templ Grandin hamda butun dunyoga 
mashhur ko‘plab iste’dodli rassomlar, bastakorlar, olimlar va siyosatchilar ham xuddi 
shu sindromga ega bo‘lishgan. 
MUHOKAMA
Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti 
ma’lumotlariga
 ko‘ra, autistik spektr buzilishi 
holati har 160 bolaning birida uchraydi va AASB bo‘lgan bolalar soni geometrik 
progressiyada o‘sib bormoqda. AQSHda bu muammo yetarlicha keng yoritilgan hamda 
Kasalliklarni nazorat qilish va profilaktika markazining 
ma’lumotlari
 shuni ko‘rsatadiki,
2008 yilda 125 nafar bolaga bir nafar AASB bo‘lgan bola to‘g‘ri kelgan bo‘lsa, 2018 
yilda allaqachon 59 boladan biriga autizm tashxisi qo‘yilgan. 
Rossiyada so‘nggi besh yil ichida autizmi bor insonlar soni 2014 yilda ro‘yxatga 
olingan 13897 kishidan 2018 yilda 31415 kishiga 
ko‘paydi
. Afsuski, kam va o‘rtacha 
daromadli mamlakatlarda xabardorlikning past darajada ekani, mutaxassislarning 
yetishmasligi, diagnostika vositalarining yo‘qligi va daromadlarning o‘rtacha darajada 
ekani tufayli autizmning tarqalganligi to‘g‘risida kamchilik biladi. 

Download 402,1 Kb.
1   2   3   4   5   6




Download 402,1 Kb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



“Qoloqlik” emas, balki rivojlanishdagi o‘ziga xoslikdir

Download 402,1 Kb.
Pdf ko'rish