|
II BOB. OBYEKTGA YO’NALTIRILGAN DASTURLASH TARIXI
|
| bet | 5/10 | | Sana | 05.06.2024 | | Hajmi | 86,91 Kb. | | #260484 |
Bog'liq Kurs 1II BOB. OBYEKTGA YO’NALTIRILGAN DASTURLASH TARIXI
2.1. OYD rivojlanish tarixi.
Rivojlanish tarixi. Obyektga yo’naltirilgan dasturlash (OYD) protsedurali dasturlash g’oyasining rivojlanishi natijasida paydo bo’ldi. Obyektga yo’naltirilgan dasturlashni yanada rivojlantirish uchun ko’pincha voqea (hodisaga yo’naltirilgan dasturlash, HYD) va komponent (komponentga yo’naltirilgan dasturlash, KYD) tushunchalari katta ahamiyatga ega.
Dastlabki tushunchalari taklif qilingan, keyinchalik paradigmaga aylangan birinchi OYD tili Simula edi, lekin "obyekt yo’nalishi" atamasi bu tilni qo’llanilish kontekstida ishlatilmadi. Bu til 1967-yilda paydo bo’lganida, unda inqilobiy g’oyalar taklif qilingan: obyektlar, sinflar, virtual metodlar va boshqalar, lekin bularning hammasini o’sha vaqtdagi dasturchilar muhim tushunchalar deb bilishmagan. Ayrim fikrlarga ko’ra, bu til o’z vaqtidan ancha oldinda edi va 1960- yillarning dasturchilari til qadriyatlarini qabul qilishga tayyor emas edilar. Shuning uchun u boshqa dasturlash tillari bilan raqobatlasha olmadi. Simuladagi sinf tushunchasini Algol konstruksiyalari yordamida to’liq aniqlash mumkin bo’lgan(ya'ni Simuladagi sinf - bu primitivlar yordamida tasvirlangan murakkab tushuncha).
Alan Kaye va Den Ingalls Smalltalk orqali dasturlashga yangi nuqtai nazarni kiritdilar. Bu yerda sinf konsepsiyasi tilning boshqa barcha konstruksiyalari uchun asosiy g’oyaga aylandi (ya'ni Smalltalkdagi sinf - bu primitiv, u orqali murakkab tuzilmalar tasvirlangan). Aynan u birinchi bo’lib obyektga yo’naltirilgan dasturlash tiliga aylandi.
Hozirgi vaqtda obyektga yo’naltirilgan paradigmani amalga oshiradigan amaliy dasturlash tillari soni (tillar ro’yxati) boshqa paradigmalarga nisbatan eng ko’p hisoblanadi. Sanoatdagi eng keng tarqalgan tillar (C++, Delphi, C#, Java va boshqalar) Simula obyekt modelini o’zida mujassam etgan. Smalltalk modeliga asoslangan tillarga misol sifatida Objective-C, Python, Ruby kabilarni keltirish mumkin.
Obyektga mo’ljallangan yondashuv. Obyektga mo’ljallangan yondashuv (OMY) dasturiy ta’minotning tabiiy rivojidagi navbatdagi pog’onadir. Vaqt o’tishi bilan qaysi uslublar ishlash uchun qulay-u, qaysinisi noqulay ekanini aniqlash oson bo’lib bordi. OMY eng muvaffaqiyatli, vaqt sinovidan o’tgan uslublarni o’zida
samarali mujassam etadi.
Dastlab dasturlar kommutatsiya bloki orqali kompyuterning asosiy xotirasiga to’g’ridan to’g’ri kiritilar edi. Dasturlar mashina tillarida ikkilik sanoq sistemasida yozilar edi. Dasturlarni mashina tilida yozishda tez-tez xatolarga yo’l qo’yilar edi, buning ustiga ularni tizimalashtirishning imkoni bo’lmagani tufayli kodni kuzatib
borish amalda deyarli mumkin bo’lmagan hol edi. Bundan tashqari, mashina kodlaridagi dasturni tushunish g’oyat murakkab edi.
|
| |
