|
Maqsad: ishqalanish ta’sirini tajriba yordamida o‘rganish.
1-tajribaBog'liq tabiiy fanlar 3 uzb 2022-Maqsad: ishqalanish ta’sirini tajriba yordamida o‘rganish.
1-tajriba. Gilam va taxta orasidagi ishqalanish.
1. Gilamni polga yoki ochiq maydonga to
‘
shang,
ustiga taxtani joylashtiring.
2. Arqonning bir uchini o‘qituvchi mahkam ushlab
turadi.
3. Arqonning ikkinchi uchidan o‘zingiz mahkam
ushlab turing.
4. Taxtacha ustiga o
‘
tirib, arqonni o
‘
zingizga tor-
ting.
5. Taxta ustida rasmdagidek harakatlaning.
2-tajriba. Gilam va taxta orasidagi ishqalanish-
ning kamayishini o‘rganish.
1. Yog
‘
och g
‘
o
‘
lachalarni 10 cm oraliqda joylash-
tiring.
2. Endi taxtani g‘o‘lachalar ustiga qo
‘
ying.
3. Taxta ustiga o
‘
tirib, arqonni bir uchidan mah-
kam ushlab o
‘
zingizga torting.
4. Har ikkala tajribani o
‘
zaro solishtiring.
Bizga kerak
Bajarish tartibi
Taxtani gilam yoki yog‘och g‘o‘lachalar ustida harakatlantirishda
qanday farqlarni sezdingiz?
133
Birinchi tajribada taxta va gilam
orasidagi ishqalanishni o‘rgan-
dik. Ikkinchi holatda gilam ustiga
g‘o‘lachalarni joylab, ishqalanishni
kamaytirdik va osonroq harakat-
landik.
Ishqalanish ha-
rakatga qarshilik
qiladi.
Ishqalanish kuchi harakatlanishda muhim ahamiyatga ega. Silliq
yuzali sirtlarda yurish qiyin. Shuning uchun oyoq kiyim tagcharmi,
mashina va velosiped balonlari g‘adir-budir qilib ishlanadi.
1. Nima uchun qum ustida harakatlanish qiyin bo‘ladi?
2. Mushukning daraxtga oson chiqishi sababini tushuntiring.
134
BOB YUZASIDAN MANTIQIY FIKRLASHGA YO‘NALTIRILGAN
|
| |
