Sirka kislatani ishlab chiqarish texnologiyasi Mundarija Kirish Sirka kislatani ishlab chiqarish texnologiyasi

Download 0.57 Mb. Pdf ko'rish
bet	5/8
Sana	11.02.2024
Hajmi	0.57 Mb.
	#154831

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
Sirka kislatani ishlab chiqarish texnologiyasi2
12-Amaliy. Egilish, Курс иши талаблари, Мол мулк, ер, сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солик, Innovatsion faoliyat xarajatlarini boshqarish va bahosini belgilash, 26. yer osti gidravlikasi. mahmudov n.n, 16 mAVZU, suv omborlarining gidrologiyasi va gidrokimyosi, 15-mavzu. Coder decoder, titl, 12-mavzu. Bilish shakllari va darajalari, Referat Mavzu Davlatning narx siyosatining maqsad va vazifalari, 7-mavzu, 1 Aylantiruvchi moment formulasini korsating?-fayllar.org, 1. Qator yaqinlashishining Dalamber, Koshi, Koshining integral v-fayllar.org

Qullanilishi va ishlatilishi
Kundalik foydalanishda sirka kislotasi deb ham ataladigan sirka kislotasining
kimyoviy nomi etanoik kislotadir . Sirka kislotasidan foydalanish maydonining
kengayishi ushbu kislota turini boshqa kimyoviy kislotalardan yoki kimyoviy
moddalardan ajratib olishga sabab bo’ldi.
Kimyoviy formulasi CH
3
COOH bo’lgan sirka kislotasi organik kislotaning
bir turi. Karboksil kislota turlaridan biri bo’lgan sirka kislotasi bu kislota turlarining
eng kichiklaridan biri hisoblanadi. Karboksil kislotalarning eng kichigi chumoli
kislotasi.
Shuningdek, sintetik usulda sanoatda biologik kislota bo’lgan sirka kislotasini
ishlab chiqarish mumkin. Tabiiy ravishda ishlab chiqarilgan sirka kislotalari odatda
uglevodlarning oksidlanishidan hosil bo’ladi.
Sirka kislotasini birinchi bo‘lib I. Glauber 1648- yilda olgan. Sirka kislota
kaibon kislotalar ichida nisbatan muhimi bo‘lib, qadimda tarkibida etil spirti bo‘lgan
ichimliklar (vino, pivo va boshqalar) biokimyoviy achitish yo'li bilan olingan.
Hozigi vaqtda biokimyoviy usul bilan faqat oziq-ovqat uchun ishlatiladigan sirka
kislota olinadi. Keyinchalik sirka kislota beiyoza yog‘ochi chiqindilaridan olingan.
Unga bo‘lgan talab o‘sib borganligi sababli, birinchi jahon urushi yillarida
atsetilendan sirka aldegid, va aldegiddan sintetik sirka kislota ishlab chiqarish paydo

bo‘ladi. Sirka aldegidning sirka kislotagacha oksidlanish uch bosqichda boradi:
Birinchi bosqichda hosil bo‘lgan persirka kislota kuchli oksidlovchi bo‘lib,
ikkinchi bosqichda u sirka aldegid bilan birikib uni sirka angidridiga aylantiradi.
Persirka kislota portlovchi modda. U portlaganda kislorod va sirka kislotaga
aylanadi, portlashni oldini olish maqsadida persirka kislotani to‘planib qolmaslgi
uchun oksidlash jarayonini suyuq muhitda olib boriladi. Buning uchun aldegid va
marganets(II) atsetatning (katalizator) sirka kislotadagi eritmasidan foydalaniladi.
(Mn(CH
3
COO)
2
) reaksiyaning ham birinchi, ham ikkinchi bosqichlarini
tezlashtiradi. Uchinchi bosqichi - angidridning gidratlanishi (1) va (2) bosqichlardan
ko‘ra sekinroq boradi. Aldegidni oksidlash reaktorda (oksidlash kolonnasida) olib
boriladi. Reaktor xrom nikel molibdenli po'latdan yasalgan bo‘lib, balandligi 12 m,
diametri 1 m. Kolonnaning ostiga aldegid va katalizatorning sirka kislotadagi
eritmasi to'xtovsiz kelib turadi, kislorod esa 0,04 MPa bosim bilan bir necha
quvurchalar orqali mayda pufakchalar shaklida kolonnaga bir tekisda taqsimlanib
kiradi. Sovitish va optimal haroratni (65—70 °C) saqlash uchun kolonna ichida
sovitgichlar o‘rnatilgan. Kolonnaning yuqori qismidan sirka kislota chiqadi va
rektifikatsiyaga yuboriladi.

Download 0.57 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Download 0.57 Mb.

Pdf ko'rish