|
“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 3, may-iyun, 2021 yilBog'liq 38 Khakimov 5048098483 (4)“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 3, may-iyun, 2021 yil
353
3/2021
(№
00053)
http://iqtisodiyot.tsue.uz
2019-yil 1 389,6 mingtani tashkil etgan. Bu 2019-yilda 2015-yilga nisbatan 402,4 mingtaga
yoki 29 foizga ko‘payganligini bildiradi.
3-rasm. Respublika bo‘yicha mol-mulk va yer soliqlaridan soliq qarzi mavjud bo‘lgan
jismoniy shaxslar (yakka tartibdagi tadbirkorlardan tashqari) to‘g‘risida ma’lumot [15]
Bundan tashqari, ularning soliq qarzlari summalari 2015-yilda 557,5 mlrd. so‘mni,
2016-yilda 578,9 mlrd. so‘mni, 2017-yilda 601,3 mlrd. so‘mni, 2018-yilda 642,6 mlrd. so‘mni
va 2019-yilda ushbu summa 861,5 mlrd. so‘mga yetgan. Bu ko‘rsatgich 2015-yilga nisbatan
304,0 mlrd. so‘mga yoki 35,3 foizga oshganini ko‘rsatadi.
Xulosa va takliflar
Xulosa sifatida shuni aytishimiz mumkinki, so‘nggi yillarda soliq stavkalarining
pasaytirilishi, tadbirkorlik subyektlariga o‘zlarining faoliyatlarini olib borishda yengillik va
keng imkoniyat yaratmoqda. Shunga qaramay soliq qarzi mavjud bo‘lgan soliq
to‘lovchilarimiz talaygina.
Fikrimizcha soliqlar va yig‘imlar bo‘yicha qarzdorlikni kamaytirish ularni muddatida va
to‘liq undirish samaradorligini oshirishda quyidagi takliflar o‘z samarasini beradi deb
hisoblaymiz:
1. Germaniya davlatida soliq qarzlaridan voz kechish holatlari ko‘p uchraydi. Bu
ayniqsa kichik tadbirkorlik subyektlariga to‘g‘ri keladi. O‘zbekistonda ham ushbu
konsepsiyani qo‘llash maqsadga muvofiq hisoblanadi. Bunda soliq qarzi kechilayotgan kichik
tadbirkorlik subyektlari kelajakda ishlab ketilishiga ishonch hosil qilinishini e’tiborga olish
lozim.
2. Amaliyotda jinoiy ish doirasida o‘tkazilgan soliq auditi natijasida qo‘shimcha
hisoblangan soliqlar, shu jumladan moliyaviy sanksiyalar soliq to‘lovchi tomonidan jinoiy ish
o‘tkazgan vakolatli organning deposit hisobraqamiga to‘lanadi, lekin ushbu summa soliq
organining bazasida ko‘rinmaydi va soliq to‘lovchining shaxsiy kartochkasida aks etmaydi.
Buning oqibatida soliq to‘lovchining hisobraqamiga avtomat inkasso topshiriqnomasi
qo‘yiladi hamda soliq to‘lovchi ikki yoqlama soliq tortilishiga olib keladi. Mazkur masala
|
| |
