126
5.5b- rasm. NxM sig‘imli FKB
5.5 b- rasmda har bir UTBL n - oddiy liniyalardan iborat bog‘lam
sifatida ko‘rsatilgan. Ekvivalent sxema har biri N kirish va M chiqishdan
iborat n ta kommutatorga ega.
Har bir kommutatorda faqat bir xil nomli
kanallar kommutatsiyasi
mumkin, kommutatsiyalanayotgan kiruvchi va chiquvchi liniyalarda bir xil
vaqt holatini egallovchi fazoviy kommutatsiya bloklarining bu xususiyati
shu bilan birga ularning jiddiy kamchiligi hamdir,
bu kamchilik ayniqsa
eng katta yuklama soatida (EKYUS) ichki bandlikni vujudga kelishida
namoyon bo‘ladi. Ichki bandliklar kommutatsiya paytida bo‘sh bir xil
nomli vaqt holatlarining mavjud bo‘lmasligi tufayli, ularni ulash mumkin
bo‘lmaganligi uchun vujudga keladi.
Sxemaning
ikkinchi farqli xususiyati, bu kommutatsiya nuqtalarining
ventillarini guruhli boshqarishdir. Bu xususiyat shu bilan xarakterlidirki,
unda agar
biron - bir FKB ning ventili, masalan, V
11
- R
i
ketma - ketlik
bilan boshqarilsa, uni boshqa qo‘shni
ventillarni ham gorizontal, ham
vertikal bo‘yicha boshqarish uchun ishlatib bo‘lmaydi. FKB integral
sxemalarda masalan: “VA”, “YOKI”, “YO‘Q”, “MS” va “DMS” larda
tuzilishi mumkin.
5.6- rasmda “VA”, “YOKI” turdagi sxemalarda
bajarilgan sxemasi
ko‘rsatilgan. FKB da mos kirishni mos chiqish bilan ulash BQ dan
keladigan buyruq bo‘yicha bajariladi.
Kommutator
NxM
1
Kommutator
NxM
n
1
n
1
N
1
M
1
n
1
n
1
N
1
M
1
n
N
M
1
1
n
ka
nna
li
N
kirish
UTBL
n
ka
na
ll
i
M
c
hiqi
sh
UTBL
127
5.6- rasm. “VA”, “YOKI” turidagi sxemalarda bajarilgan FKB
BQ da FKB ning kirish va chiqish adreslari mavjud.
Boshqaruv
signallari davriy ravishda BQ dan mos vaqt kanali ulanishi vaqtida keladi.
5.1 ifodaning tahlili shuni ko‘rsatadiki, uning har
ij
Y
funksiyasining
amalga oshirish
ij
Y
adresi bo‘yicha Nx1 turidagi
boshqaruvchi tanlash
sxemasi orqali amalga oshirilishi mumkin. Bunday misol tariqasida
)
(
_
1
a
f
X
S
V
Z
i
i
n
i
funksiyani amalga oshiruvchi multipleksor bo‘lishi
mumkin, bu erda
S
- boshqaruv signali,
)
(
a
f
i
- kommutatsiyalanadigan
i
X
kirishning adresi.
5.7- rasmda multipleksor negizida bajarilgan FKB keltirilgan.
5.7- rasm. Multipleksor negizidagi FKB
5.8- rasmda 16x16 turidagi FKB da ikkita
kirish va ikkita chiqish
kanallarini kommutatsiya jarayoni misol tariqasida keltirilgan.
X
1
adress
Boshqaruv
MS
1
М
АSh
BSh
1
n
X
2
Z
MS
MS
ASh
BSh