225
mantiqini ishga tushiradi, ishga tushirilgan xizmat mantiqi asosida
foydalanuvchining ma’lumotlar bazasi va xizmatlar ma’lumotlar
bazasini
izlashni amalga oshiradi, so‘ngra SSP tugunini keyingi amallarini
bajarishiga ko‘rsatmalar berish uchun mos xizmatlar komutatsiya tuguniga
chaqiruvni boshqaruvchi zarur buyruqlarni yuborishni amalga oshiradi.
Shunday qilib turli intellektual chaqiruvlar o‘rnatilishi amalga oshiriladi.
7.3. IP- telefoniya standartlari
Axborot almashinuvi turli tarmoq qurilmalari o‘rtasida standart proto-
kollarining to‘plami
yordamida belgilanadi, standart protokollari
muammoning vaqti- vaqti bilan yuzaga keladigan qarorlar uchun
yaratiladi.
Ushbu
protokollar
multiservis
tarmoqlar
elementlari
hisoblanadi. Protokollarning o‘zaro ishlash sxemasi 7.4- rasmda
keltirilgan.
7.4- rasm. Protokollarning o‘zaro ishlash sxemasi
H.323 protokoli
ITU - T H.323 standarti chaqiruvlar o‘rnatilishi
va paketli tarmoqlar
bo‘ylab ovoz va video trafiklar uzatilishi, xususan xizmatlar sifatini (QoS)
kafolatlamaydigan Internet va intranet ta’minlanishi uchun ishlab
chiqilgan. U IETF guruhi tomonidan ishlab chiqilgan Real - Time Protocol
226
va Real - Time Transport Control Protocol (RTP/RTCP) protokollaridan,
shuningdek G.xxx seriyali ITU - T standart kodeklaridan foydalaniladi.
H.323 protokoli VoIP texnologiyalarini amalga oshirishda birinchi
bo‘lgan, industriya ta’sirida oddiy va yaxshi masshtablangan SIP protokol
uchun ishlab chiqilgan IETF pozitsiyasi ustunlik qildi. Biroq, ITU
ulanishlarni o‘rnatish tezligini va
masshtablashtirishni oshirib, protokolni
takomillashtirdi. H.323 protokollar bazasidagi tarmoqlar telefon tarmoqlar
bilan integratsiyasiga mo‘ljallangan va ma’lumotlarni uzatish tarmog‘idagi
ISDN tarmog‘i kabi ko‘rib chiqilishi mumkin, xususan, IP - telefoniya
bunday tarmoqlarda ulanishlarni o‘rnatish protsedurasi Q.323
tavsiyasiga
va ISDN tarmoqlarda foydalaniladigan protsedura xuddi shunday bo‘ladi.
H.323 tavsiyasi paketlarni kommutatsiya qilish bilan IP - tarmoqlar
bo‘yicha nutqli axborotni uzatish uchun mo‘ljallangan protokollarning
murakkab to‘plami ko‘zda tutiladi.Uning maqsadi - xizmat ko‘rsatishning
kafolatlanmagan sifat bilan tarmoqlardagi multimedia ilovalar ishini
ta’minlash hisoblanadi. Nutqli trafiklar axborot va ma’lumotlar bilan birga
H.323 ilovalardan biridir. Shuning uchun H.323
bilan turli multimedia
ilovalarining moslashuvini ta’minlash muhiti harakatlarni talab qiladi.
Masalan, aloqani qayta ulash (call transfer) funksiyasini amalga oshirish
uchun alohida spetsifikatsiya H.450.2 talab qilinadi.
H.323 tavsiyasida Xalqaro elektraloqa ittifoqi tomonidan tavsiya
qilingan IP- telefoniya tarmoqlarining tuzilish varianti mahalliy telefon
tarmoqlar
operatorlariga mos keladi, ular shaharlararo va xalqaro aloqa
xizmatlarini ko‘rsatish uchun paketlarni kommutatsiya qilish bilan (IP-
tarmoq) tarmoqdan foydalanishda manfaatdordir. H.323 protokollar
turkumiga kiradigan RAS protokoli tarmoq resurslaridan foydalanishni
nazorat qilishi, foydalanuvchilarni autintifikatsiya qilinishini ta’minlaydi
va xizmatlar uchun to‘lovni to‘lashni ta’minlashi mumkin.
