Qishloq xo‘jaligi korxonalarida buxgalteriya hisobining

yangi texnika va texnologiyalar kiritish asosida yaxshilash, mavjud ishlab 
chiqarish quvvatlarini modernizatsiyalash. kengaytirish va rekonstmksiya 
qilish, suv ta'minoti vayerlaming meliorativ holatini yaxshilash buxgalteriya 
hisobi oldiga ushbu ishlarga ketgan sarf-xarajatlami to‘g‘ri va o‘z vaqtida 
hiijj atlashtirish, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini yetishtirishjarayonlari sintetik 
va tahliliy hisobini yuritish, tugallanmagan ishlab chiqarish qiyinatini to‘g‘ri 
aniqlash, sotilgan mahsulotlar tannarxini aniq kalkulyatsiya qilish, ulami 
hisobot davri daromadlariga hisoblash tamoyiliga asosan kiritish, o‘zaro 
hisob-kitoblami o‘z vaqtida amalga oshirish kabi muhim vazifalami qo‘yadi.
Qishloq xo‘jaliginingxususiyatlari fermer xo‘jaliklarida ulamingmulki 
hamda bu mulkni tashkil qilish manbalari hisobi oldiga ham muhim vazifalami 
qo'yadi. Chunonchi, asosiy vositalar hisobi va hisobot tizimi ushbu aktivlar 
tarkibidagi qimmat turadigan qishloq xo‘jaligi texnikasi, omborxonalar, 
maxsus bino va inshootlaming holati va harakati, ulaming ish faoliyati, 
amortizatsiyalanishi va boshqa jihatlari to‘g‘risida batafsil ma’lumotlami 
berishi lozim.
Qishloq xo‘jaligi ishlarining belgilangan muddatlarda bajarilishi tegishli 
xomashyo va materiallaming o‘z vaqtida kelib tushishiga, ular bo‘yicha 
tasdiqlangan limitning mavjudligi, butligi va sifatiga bevosita bog‘liqdir. 
Bundan tashqari kelib tushayotgan materiallar qiymatini (tannarxini) to‘g‘ri 
baholash, ular hisobini baholashning u yoki bu usulda yuritilishi 
yetishtirilayotgan mahsulotlaming tannarxiga, ulami sotishdan olinadigan 
daromadlarga, fermerxo‘jaliklarining soffoydasiga bevosita ta‘sirko‘rsatadi. 
Bulaming barchasi qishloq xo‘jaligi korxonalarida materiallar hisobi oldiga 
ular qiymatini to‘g‘ri baholash, materiallar holati va harakati ustidan uzluksiz 
nazoratni olib borish, ular kirimi va chiqimiga doir hujjatlami to‘g‘ri va o ‘z 
vaqtida rasmiylashtirish, ushbu boyliklar ombor va buxgalteriya hisobi 
registrlarini belgilangan tartibdayuritishdek muhim vazifani qo‘yadi.
Qishloq xo‘jaligi ishlari boshqa ishlardan farqli o ia ro q kollektiv 
mehnatga tayanadi, ya’ni ulami olib borishda mehnatni tashkil qilishning 
brigada shakli keng qoilaniladi. Mos ravishda bajarilgan ish va xizmatlarga 
haq toiashda ham mehnatning brigada shakli asos qilib olinadi. Qishloq 
xo‘jaligi ishlarining yaxlit brigada a’zolari tomonidan bajarilishi jam i 
hisoblangan ish haqini, unga qo‘shimchalami brigada a’zolari o‘rtasida 
ulaming mehnatdagi haqiqiy ishtirokiga mos tarzda to‘g‘ri taqsimlab chiqish 
vahisobini yuritish vazifasini qo‘yadi.

Qishloq xo'jaligi korxonalari 
o'z
faoliyatini yuritishda xo‘jalik hisobi 
tamoyiligaasoslanuvchi subyektlar hisoblanadi, ya’ni ularo‘zini o‘zi mablag‘ 
bilan ta’minlashlari, oigan daromadlari evazigaxarajatlarini to‘liq qoplashlari 
vapirovardidafoydaolishlari lozim. Butanioyilgaainal qilish talabi buxgalteriya 
hisobi tizimi oldiga daromadlar, xarajatlar va yakuniy moliyaviy natijalar 
ko‘rsatkichlarini milliy pul birligida tizimli aks ettirishdek muhim vazifani qo‘yacli.
Qishloq xo‘jaligikorxonalari boshqa korxonalar singari davlatimizningsoliq 
qonunchiligida nazarda tutilgan soliqlar va ajratmalarning toiovchilari 
hisoblanadi. Buxgalteriya hisobi tizimi qishloq xo'jaligi korxonalari tomonidan 
toianadigan tegishli soliqlar va majburiy ajratmalami to‘g‘ri hisoblanishi, ulami 
o‘z vaqtida Budjetga o‘tkazib berilishiga xizmat qilishi lozim.

Download 15,8 Mb.