• B irinchidan
  • Ikkinchidan
  • T o sh k e n t d a V l a t iqtisodlyot universiteti sa m a r q a n d iq t iso d iy o t va servis




    Download 15,8 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet121/418
    Sana17.01.2024
    Hajmi15,8 Mb.
    #139284
    1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   418
    Bog'liq
    4-Boshqa-tarmoqlarda-buxgalteriya-hisobining-xususiyatlari.-K.B.-URAZOV-2011-DARSLIK

    Chorvachilik 
    deganda mahsulot va nasl beradigan barcha jonli 
    hayvonlami yetishtirish bilan bog‘liq jarayonlar majmuasi tushuniladi.
    Dehqonchilik va chorvachilik sohalarining buxgalteriya hisobi obyektlari 
    sifatidagi xususiyatlarigaquyidagilami kiritish mumkin.
    B irinchidan, 
    dehqonchilik va chorvachilik faoliyatlari turli 
    jarayonlardan tashkil topadi. Chunonchi, dehqonchilik o‘z ichiga yemi 
    shudgorlash vaekishgatayyorlash, urug‘ni ekishgatayyorlash, urug‘lik 
    qadash, ekinni parvarishlash (sug‘orish, yaganalash, chilpish, defoliatsiya 
    qilish), hosilni terib olish va topshirish kabi xo‘jalik ishlarini bajarishni talab 
    qiladi. Chorvachilik mollarining tug‘ilganligidan (sotib olinganligidan) 
    boshlab, to ulami xo‘jalik balansida turgan davri ichida parvarishlash, 
    mahsulot (nasl) olish, mahsulotni topshirishgacha bo‘lgan juda xilma-xil 
    bo‘lgan xo‘jalikjarayonlarini bajarishni taqozo etadi. Qishloq xo‘jaligi 
    korxonalaridayuz berayotgan ushbu jarayonlar son va sifat jihatdan turli 
    o‘ lchov birliklarida o‘z aksini buxgalteriya hisobida topadi.
    Ikkinchidan, 
    dehqonchilik va chorvachilik boshqa ishlab chiqarish 
    turlaridano‘zlariningdavomiyligi, shuningdek mavsumiyligi bilan farq qiladi. 
    Misol uchun paxtani yetishtirish faoliyati yemi ekishga tayyorlashdan tortib, 
    to hosilni yig‘ishtirib olgunga qadar kamida 7-8 oy mobaynida olib boriladi. 
    Buzoqni katta ona mollar tarkibiga o‘tkazish, uning birinchi tug‘ ish davri 
    yetgunigacha bo‘lgan davmi (odatda, kamida ikki-uch yil) o‘z ichiga oladi, 
    xo‘kizchani katta mollar tarkibiga o ‘tkazish eng kamida 18oyyoki 1,5 
    yil davom etadi. Demak, dehqonchilik va chorvachilikning davomiylik 
    xarakteriga ega bo‘lishligi ularga qilinayotgan sarflami va olinadigan 
    mahsulotlar davrlarini bir-birigamos emasligini ko‘rsatadi. Chunonchi, 
    mahsulotni yetishtirishga ketadigan jonli va buyumlashgan mehnat sarflari


    to‘xtovsiz ravishda butun yil mobaynidadavom etadi, hosilni yig‘ishtirib 
    olish esa yilning m a’lum davriga to‘g‘ri keladi. Bu o‘z navbatida 
    dehqonchilikvachorvachilikdatugallanmaganishlabchiqarishjarayonini 
    hisobot yili oylari bo‘yicha, shuningdek kelgusi davr uchun uzluksiz hisobga 
    olib borish zaruratini tug‘diradi. Aksariyat qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini 
    yetishtirishning mavsumiy xarakterga ega bo‘ lishi mehnat, moddiy va 
    moliyaviy resurslardan notekis foydalanishga, shuningdek mavsumiy 
    zaxiralami yaratishni zarurat qilib qo‘yadi.

    Download 15,8 Mb.
    1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   418




    Download 15,8 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    T o sh k e n t d a V l a t iqtisodlyot universiteti sa m a r q a n d iq t iso d iy o t va servis

    Download 15,8 Mb.
    Pdf ko'rish