№
4-s (ishbay) shakl
- ATVlarda yuk tashishda ular haydovchilariga
mehnat haqi ishbay shaklda shartnoma asosida belgilangan tariflarda hisob-
kitob qilinganda qo‘llaniladi.
№
4 -p (v a q tb a y ) sh a k l
- A TV larda yuk ta sh ish d a ular
haydovchilariga mehnat haqi vaqtbay shaklda shartnoma asosida
belgilangan tariflardahisob-kitob qilinganda qo‘llaniladi.
№
4-m (shaharlararo) shakl
- ATVlarda yuk tashish shaharlararo
yo‘nalishda amalga oshirilganda qo‘llaniladi. Ushbu shaklning yuzaqismida
bosmaxona usulida qizil rangli katakcha ichida «Shaharlararo tashish»
yozuvibo‘ladi.
№
1 (xalqaro) shakl
- ATVlarda yuk tashish xalqaro yo‘nalishlarda
amalga oshirilganda qoilaniladi.
Yo‘l varaqalari ATV haydovchilariga avtotransport korxonasining
maxsus bo‘limi (dispetcherlik bo'limi) yoki ushbu funksiyayuklatilgan
xodim tomonidan har bir ish kuniga (smenaga) beriladi. Shaharlararo va
xalqaro yo‘nalishlardayuk tashish uchun yo‘l varaqalari bir ish kunidan
ortiq muddatga berilishi mumkin. Haydovchi lar keyingi ish kuni (smena)ga
yo‘l varaqalarini olishlari uchun oldingi ish kuni (smena)ga berilgan yo‘ 1
varaqalarini topshirishlari shart. Ular yo‘l varaqalarini olganliklari
to‘g‘risida dispetcherlikbo‘limida yuritiladigan «Berilgan yo‘l varaqalarini
qayd etish kitobi»ga imzo chekadilar. Berilgan yo‘l varaqalari avtotransport
korxonasining burchak shtampi va muhriga ega bolishi lozim.
Avtotransport korxonalariga, ulaming tashkiliy-huquqiy shaklidan qat’i
nazar, yo‘lovchi va yuk tashish avtomobillarini belgilangan shakldagi yo‘l
varaqalarisiz yo‘lgachiqarish qat’ian man etiladi. Yo‘l varaqalarining
tasdiqlangan har bir shaklini to ig ‘azish tartibi yo‘riqnomada keltirilgan.
4-s (ishbay) shakldagi yo‘l varaqalari yuza va orqaqismlandan, ushbu
qismlar esa alohidabo‘limlardan iborat bo‘lib, ularda ATV ish faoliyatiga
doir ma’lumotlar ko‘rsatiladi. Chunonchi, yo‘l varaqasiningyuzaqismida
uning tartib raqami, berilgan sanasi, ish rejimi, haydovchi familiyasi, ismi-
sharifi, toifasi, ATVning markasi, davlat belgisi raqami, tipi, tirkama yoki
yarim tirkamaning markasi, davlat belgisi raqami, haydovchi bilan y o ig a
chiqayotgan shaxslar (ekspeditor, yuk tashuvchi va tushiruvchi, staj er)ning
familiyasi, ismi-sharifi alohida belgilangan qatorlarda ko‘rsatiladi.
Yo‘l varaqasining «Haydovchi va avtomobilning ishi» bo‘limida (2-va
3-ustunlar) avtomobilning naryadga chiqish va undan qaytib kelish sanasi
(kun, oy, yil) hamda vaqti (soat, daqiqa) aks ettiriladi.
Y o i varaqasining «Haydovchiga berilgan topshiriq» boTimida (15-
22-ustunlar) buyurtmachi tashkilotning nomi, unga yetib borish vaqti, yuk
olish va yukni yetkazib berish joylari, tashiladigan yukning nomi, yuk bilan
borib kelish qatnovlar soni, bosib o ‘tiladigan masofa, tashiladigan yuk
miqdori (tonnada) ko‘rsatiladi.
YoT varaqasining maxsus «Yoqilg‘i berilsin» boTimida dispetcher
mashina bakida mavjud bo‘lgan yoqilg‘ini hisobga olgan holda berilishi
lozim bo‘lgan yoqilg‘i miqdorini so‘z bilan ko‘rsatadi.
Avtomobil naryadga chiqqanichayoT varaqasining boshqa qismlari
ham toTdiriladi. Chunonchi, yoqilg‘i quyish shohobchasi mudiri
avtomobilga quyilgan yoqilg‘ining turi, miqdorini ko‘rsatib, uni o‘z imzosi
bilan tasdiqlaydi. Haydovchining yo‘lga chiqishdan oldin tibbiy ko‘rikdan
o‘tganligi va uni ish qobiliyatiga egaligi avtotransport korxonasi vrachining
imzosi bilan tasdiqlanadi. Avtomobilning naryadga chiqishi navbatchi
mexanikning ruxsati bilan amalga oshiriladi. Buning uchun navbatchi
mexanik yo‘l varaqasining maxsus bo‘limida avtomobilning naryadga
chiqishdan oldin spidometr ko‘rsatkichini, uni nazorat punktidan haqiqatda
chiqib ketayotgan vaqtini, bakda mavjud bo‘lgan yog‘ilg‘i miqdorini,
avtomobilning texnik sozligini o‘z imzosi va shtampi bilan tasdiqlaydi. Yoi
varaqasining «Haydovchi imzosi» qatoriga haydovchi avtomobilni
navbatchi mexanikdan texnik soz holatda qabul qilib olganligi to‘ g‘risida
imzo chekadi. Haydovchining imzosi berilgan topshiriqni bajarishga
kirishganligini ham tasdiqlaydi.
Yo‘l varaqasining maxsus bo‘limi haydovchi tomonidan ATV yordamida
naryadda bo‘lgan vaqtda haqiqatda bajarilgan ishlar to‘g‘risida ma’ lumotlami
aks ettirishgamoijallangan. Bunday maiumotlaryoi varaqasidabuyurtmachi
tashkilotning mas’ul xodimi tomonidan yoziladi, shuningdek imzolanadi va
muhr bilan tasdiqlanadi. Chunonchi, yo‘l varaqasining 23-ustunida
qatnovlaming tartib raqamlari, 24-ustunda TTNlaming tartib raqamlari, 25-
ustunda har bir qatnovda bo‘lgan vaqt (soat, daqiqa) ko‘rsatiladi, 26-
ustunda yukjo‘natuvchining imzosi vamuhri qo‘yiladi.
Y oi varaqasining maxsus boiim ida (27-29-ustunlar) avtomobilning
buyurtmachi ixtiyorigajo‘natilgan kunida bo‘sh turgan vaqtlari va sabablari
ko‘rsatiladi. 30-ustunda avtomobilning bo‘sh turgan vaqti va sabablarini
tasdiqlovchi shaxslaming imzosi va buyurtmachi-tashkilotning muhri
qo‘yiladi. Avtomobil naryaddan avtotransport korxonasiga qaytgach,
haydovchi uni navbatchi mexanikkatopshiradi. Haydovchi avtomobilni soz
holatda topshirganligi va navbatchi mexanik uni soz holatda qabul qilib
olganligi to ‘g ‘risidayo‘1 varaqasiga imzo chekadilar. Bundan tashqari
navbatchi mexanik haydovchining y o i varaqasida avtomobilning spidometr
ko‘rsatkichini, korxonaga qaytgan haqiqiy vaqtini (soat, daqiqa), bakda
qolgan yog‘ilg‘i miqdorini tegishli kolonkalargayozadi, ulami o ‘z imzosi va
shtampi bilan tasdiqlaydi.
Haydovchilar ATVlar navbatchi mexanik tomonidan qabul qilingandan
so‘ng yo‘ 1 varaqalarini barcha ularga ilova qilinadigan hujjatlar bilan birga
dispetcherlik boiimiga imzo qo‘yib topshiradi. Ushbu boiim xodimi y o i
varaqalariga qo‘shimcha maiumotlami, masalan avtomobilning garajdan
birinchi xizmat joyigacha hamda oxirgi xizmat joyidan garajgacha yuksiz
bosib
0
‘tganmasafasini, bajarganishiningxarakterigako‘ra y o g ilg i sarfi
koefïïtsiyentini, ilova qilingan hujjatlar sonini va boshqa shu kabilami aks
ettiradi hamda ulami o‘z imzosi bilan tasdiqlaydi.
4-p (vaqtbay) shakldagi yo‘l varaqalari boshqa shakldagi yo‘l
varaqalaridan farqli o‘laroq maxsus kesib olinadigan talon qismiga ega.
Bu talonda ko‘rsatilgan ko‘rsatkichlar buyurtmachi tomonidan to‘ldiriladi,
imzolanadi va shtamp bilan tasdiqlanadi. Talon transport korxonasi
tomonidan buyurtmachiga bajarilgan ish (ko‘rsatilgan xizmat)lar uchun
schot-faktura taqdim etishga asos bo‘ladi.
№
1 (xalqaro) ham d a 4-m (sh a h a rla ra ro ) sh ak llard ag i yo‘l
varaqalarining asosiy qismlarini to ‘lg‘azish tartibi 4-s (ishbay) va 4-p
(vaqtbay) shakllardagi y o i varaqalarini to ig ‘azish tartibiga o‘xshaydi.
F aqat1 l(xalqaro) shakldagi yo‘l varaqalaridaqo‘shimchatarzda bosib
o ‘tilgan yo‘l uzunligi (km), tashilgan yuk (tonna), yuk aylanmasi hajmi (t/
km), avtomobilning bo‘sh turgan vaqtlari (soat, daqiqa) kabi ko‘rsatkichlar
mos ravishda 0 ‘zbekiston maydoni hamda chet el mamlakatlari maydonlari
bo‘yichako‘rsatiladi. Shuningdek, ushbu y o i varaqasining «Yoqilg‘i»
b o iim id a mos ravishda respublikamiz hamda chet el mamlakatlari
maydonida olingan yoqilg‘iningmiqdori vasarfininghisob-kitobi alohida-
alohida ko‘rsatiladi. Bu bo‘ limning alohida ustunlarida avtomobilning chiqib
ketish va qaytib kelish sanasiga bo‘ lgan yoqilg4 ining qoldig4 i, uning norma
bo‘yicha sarfi va haqiqiy sarfi, qilingan tejam va ortiqcha sarflar
ko‘rsatiladi. 1 1 (xalqaro) shakldagi y o i varaqasida «Ish haqi hisob-
kitobi» b o iim i b o iib , uning alohida ustunlarida ish turlari va ularga
hisoblangan ish haqi to‘g‘risidagi maiumotlar ko‘rsatiladi.
Y o i varaqalari da ko‘rsatilgan m aium otlam ing haqqoniyligi uchun
avtotransport korxonasi rahbari hamda ulami rasmiylashtirishga mas’ul
xodimlar shaxsanjavobgarhisoblanadi. Y oi varaqalarini rasmiylashtirish
funksiyasi yuklatilgan mas’ul xodim y o i varaqalari blankalarining sarfi
to‘g‘risida oylik hisobot tuzishi va uni buxgalteriyaga taqdim etishi lozim.
Y oi varaqalarini rasmiylashtirishda bo‘yab yozishga vatuzatishlar kiritishga
y o i qo‘yilmaydi.
Avtotransport korxonalarida yuqorida keltirilgan tartibga muvofiq
toidirilgan barcha y o i varaqalari ularga ilova qilingan hujjatlar bilan birga
dispetcherlik boiim i tomonidan buxgalteriyaga topshiriladi. Avtotransport
korxonasi buxgalteriyasida y o i varaqalariga ishlov beriladi, ya’ni ular
asosida avtomobillaming ish faoliyati, bajarilgan ish (ko‘rsatilgan
xizmat)lardan olingan daromad, buyurtmachilar bilan hisob-kitoblar,
haydovchilar bilan ish haqi bo‘yicha hisoblashishlar hisobi yuritiladi.
Yo‘riqnomaga muvofiq yo‘l varaqalariga ishlov berish quyidagi
usullaming bin bo‘yicha amalga oshiriladi - kompyuterlar yordamida yoki
qo‘lda. Yo‘l varaqalariga kompyuterlar yordamida ishlov berishda barcha
ma’lumotlar «Avtotransport ish faoliyati hisobi kartochkasi»ning elektron
menyu shakliga har bir rekvizitning kodi orqali kiritiladi. Hisob-kitob
qilinadigan k o ‘rsatkichlarni kom pyuter o ‘zi hisoblaydi ham da
kartochkaning tegishli qatorlari va ustunlariga yozadi. Shu yo‘l bilan
to‘ldirilgan elektron kartochkalami kompyuteming ekraniga yoki bosmaga
mosravishdagi rejimlar orqali chiqarib olishmumkin. Kompyuter xotirasida
to ‘plangan elektron kartochkalar unda ATVlar ish faoliyatiga doir
ma’lumotlami turli shakl va mazmundagi mashinogrammalar ko‘rinishida
olish imkonini beradi. Ushbu mashinogrammalar ma’lumotlari avtotransport
korxonasi boshqaruv apparati bo‘linmalari tomonidan ATVlar ish faoliyati
samaradorligi ko‘rsatkichlarini nazorat qilish, tahlil etish va tegishli
boshqaruv qarorlarini qabul qilishdakeng foydalaniladi.
ATVlar ish faoliyati hisobini yuritishga asos bo‘luvchi yana bir
boshlang‘ich hujjat Bo‘ lib tovar-transport nakladnoyi (TTN) hisoblanadi.
|