sotib olish baholaridagi qiymati va sotib olishga doir barcha qo‘shimcha
xarajatlar (tashib keltirish, brokerlik, bojxona, sertifikatlash va boshqa
shukabi xarajatlari) kiritiladi.
2-usul. Tovarlarni sotib olinishini maxsus sch o td a ,y a ’ni 1510
«Tovar moddiy boyliklarni sotib olinishi» schotida hisobga olish
usuli.
Ushbu schotda tovarlar uzluksiz hisob tizimiga muvofiq sotib olish
baholarida, ya’ni tannarxi bo;yicha aks ettiriladi. Qiymat tamoyiliga
muvofiq tovarlarning tannarxiga ulami ta’minotchilardan sotib olish
baholaridagi qiymati va sotib olishga doir barcha qo‘shimcha xarajatlar
(tashib keltirish, brokerlik, bojxona va boshqa xarajatlar) kiritiladi. Sotib
olishga doir barcha xarajatlar oldin 1510 «Tovar- moddiy boyliklarni sotib
olinishi» schotida to‘planadi va tovarlar omborga kirim qilingach ushbu
schot 2910 «Ombordagi tovarlar» schotiga yopiladi.
Ulguiji savdo korxonalariga tovarlarni ta'minotcliilardan sotib olinishi
va kirim qilinishiga doir operatsiyalar ushbu usullarda schotlarda
quyidagicha aks ettiriladi (
24.4-jadval).
24.4-jadval
Tovarlar kirimini turli usullarda schotlarda aks ettirish tartibi
A*
O p e r a t s i v a n i n g
S u m m a
1 - u s u l
2 - u s u l
A s o s
m a z m u n i
1- u s u l
2 - u s u l
D e b e t
K r e d i t
D e b e t
K r e d i t
1
T a ' m i n o t c h i l a r d a n
s o t i b o l i n g a n
t o v a r l a r n i n g s o t i b o l i s h
q i v m a t i d a ^ i s u m m a s i
4 0 0 0 0 0 0
4 0 0 0 0 0 0
2 9 1 0
6 0 1 0
15 1 0
6 0 1 0
S c h o t
f a k t u r a
2.
T r a n s p o r t
t a s h k i l o t i n i n g
to v a r l a r n i ta s h i b
k e l tir i s h b o ' y i c h a
k o ' r s a t g a n x i z m a t l a h
s u m m a s i
1 0 0 0 0 0
1 0 0 0 0 0
2 9 1 0
6 0 1 0
15 1 0
6 0 1 0
S c h o t
f a k t u r a
3.
B r o k e r l i k , v o s i t a c h i l i k .
s e r t i f i k a t l a s h v a
b o s h q a to v a r la r n i
s o f is h
h o l i g a k e l tir i s h
b o g ' l i q x a r a j a t l a r
s u n u n a s i
3 0 0 0 0 0
3 0 0 0 0 0
2 9 1 0
6 9 9 0
15 1 0
6 9 9 0
S c h o t
f a k t u r a
4
I m p o r t to v a r l a r
b o ' y i c h a b o j x o n a
t o ' l o v l a r i ( a k s iz . Q Q S .
b o j x o n a b o ji , b o j x o n a
v i g ' i m i ) s u m m a s i
9 0 0 0 0 0
9 0 0 0 0 0
2 9 1 0
6 4 1 0 .
6 9 9 0
15 1 0
6 4 1 0 .
6 9 9 0
B Y U D
5.
S o t i b o li n g a n
to v a r l a r n i o m b o r l a r g a
s o t i b o l i s h q i y m a t i .
y a ’ni t a n n a r x i
b o ' y i c h a k i r i m
q i l i n i s h i g a
5 2 0 0 0 0 0
2 9 1 0
1 5 1 0
K i r i m
d a l o -
la t n o -
m a s i
J a m i t o v a r q i y m a t i
5 2 0 0 0 0 0
5 2 0 0 0 0 0
Yuqoridagi yozuvlardan koi'inib turibdiki, ta’minotchilardan kelib
tushgan tovarlaming sotib olish va omborlarga kirim qilish qiymati har
ikkala usuldaham bir xil summani, ya’ni 5200000 so‘mni tashkil etdi.
Tovarlami omborgakirimi qilinishida son va sifat j ihatdan chetlanishlar
aniqlanganda ularning haqiqatda qabul
qilingan summasiga yuqorida
keltirilgan (1) yozuv beriladi. Tovar hujjatlaridan chetlanishlar summasiga
ta’minotchilargada’vo bildiriladi. Da’vo summasiga 21-son BHMS ga
muvofiq da’vo xatiga asosan quyidagi yozuv beriladi:
