o'zlari mustaqil belgilaydilar. Barcha sotib olinadigan masalliq va tovarlar
sotib olish qiyinatida (tannarxida) ushbu savdo ustamalari bilan birgalikda
omborlarga qabul qilinadi va hisobga olinadi;
-
tayyorlangan ovqatlarga qo ‘yilgan ustamalar.
Ushbu ustanianing
miqdori umumiy ovqatlanish korxonalarining turlari, tabaqalariga qarab
turlicha bo‘ladi. Eng yuqori umumiy ovqatlanish ustamalari lyuks va oliy
tabaqali umumiy ovqatlanish korxonalarida (restoranlarda), eng past
miqdordagi ustamalar esa III- tabaqali zavod va fabrikalarning, ta’ lim
dargohlarining oshxonalarida qo‘yiladi.
Shunday qilib, umumiy ovqatlanish korxonalarida tovar va tayyor
mahsulotlaming sotish baholari quyidagi elementlardan tashkil topadi:
Sb =
T
+ Su+ Uou
Bu yerda, Sb - sotish bahosi;
T - tannarx, ya’ni sotib olingan tovarlaming sotib olish bahosi;
Su - savdo ustamasi;
Uou
- umumiy ovqatlanish ustamasi.
Sotib olingan tovarlaming sotish baholari ulaming sotib olish baholari
ustiga ma’lum foizdagi savdo ustamalarini qo‘yish yo‘li bilan aniqlanadi.
Umumiy ovqatlanish korxonasi tayyor inahsulotining (ovqatlarining) sotish
baholari ovqatlarga sarflangan tovarlaming sotish baholari ustiga ma’lum
miqdordagi umumiy ovqatlanish ustamasini qo‘yish yo‘li bilan topiladi.
Misol uchun:
Sotib olingan bir dona tuxumning tannarxi 100so‘m,
unga qo‘yilgan savdo ustamasi 20 foiz, umumiy ovqatlanish foizi 25 foiz
deylik. 2ta tuxumdan tayyorlangan omletning sotish bahosi 300 so‘mdan
iboratbo‘ladi, ya’ni:
[( 2*100 + 200*20/100) * 1,25] = 30 0 s o ‘m
Umumiy ovqatlanish korxonalarida tayyor ovqatlaming sotish baholarini
aniqlash kalkulyatsiya varaqlarini tuzish yo‘ li bilan topiladi. Kalkulyasion
varaqa quyida keltirilgan shakl va mazmunda tuziladi.
Tashkilot -