Ta’lim jarayonidagi o‘quvchining faolligi, didaktikaning asosiy tamoyillaridagi biri bo‘lib kelgan va
shunday bo‘lib koladi. O‘quvchining faolligi, maqsadli yo‘naltirilgan boshqaruvchi pedagogik ta’sirlar
va pedagogik muhitning tashkil etilishi natijasidir. O‘quvchilarning faolligini ta’minlovchi, o‘qitish
texnologiyalaridan biri - pedagogik ishbilarmonlik o‘yini hisoblanadi. O‘yin faoliyatiga qiziqish,
o‘quvchilarning o‘z-o‘zini ifoda etish, ro‘yobga chiqarish kabi ehtiyojlarini qondiruvchi, musobaqalashish
elementlari orqali ta’minlanadi.
O‘yinning ajoyib xususiyati shundaki, u bir vaqtning o‘zida ham rivojlanish ham o‘rganish hisoblanadi.
Pedagogik o‘yin, o‘qitishning aniq qo‘yilgan maqsadi va unga tegishli pedagogik natija bilan belgilanadi. Bu natijalar asoslangan va o‘quv tayyorgarlik faoliyatiga ega bo‘ladilar. Pedagogik o‘yinlarning blok-sxemasi 2-rasmda keltirilgan.
2-rasm. Pedagogik o‘yinlar blok-sxemasi
Pedagogik o‘yinlar o‘yin uslubiga ko‘ra quyidagicha tavsiflanadi: fanlar bo‘yicha; syujetli; ishbilarmonlik, imitatsion, dramalashtirilgan o‘yinlar.
O‘quv jarayonida ishbilarmonlar o‘yinlarni turli xil shakllari ishlatiladi: imitatsion, operatsion, rolli o‘yinlar, ishchi teatr, psixo va sotsiodramalar.
Imitatsion o‘yinlar - bo‘lim, sex, korxona tashkilotning faoliyati-imitatsiya qilinadi. Imitatsion o‘yinlar ssenariyasi, hodisa syujetidan tashqari, imitatsiya qilinadigan jarayon va obyektlar tarkibi va ahamiyati haqidagi tafsilotlarni o‘z ichiga oladi.
Operatsion o‘yinlar - tegishli ish jarayoni, ularni bajarish shart-sharoitini modellashtiradilar. Ular ma’lum bir o‘ziga xos operatsiyalarni: - masalalar yechish, ma’lum bir usulni o‘zlashtirishga yordam beradilar.
Rolli o‘yinlar - ma’lum bir shaxsning vazifa va majburiyatlarini bajarishdagi ruhiy holatlari, xatti-harakati ishlanadi, rollar majburiy mazmuni bilan taqsimlanadi.
|
