Tarjima nazariyasi: ingliz tili 2303 – guruh alixo’jayev Sulton




Download 146.28 Kb.
bet1/2
Sana13.11.2023
Hajmi146.28 Kb.
#97925
  1   2
Bog'liq
Alixo\'jayev Sulton
lab tar, Iroda, 2 - Лаборатория машғулот, ЖБ (1), 5 ta tashabbus, writing, english, 3- amaliy ish, 1-MAVZU, funksional-ketma-ketliklar-va-qatorlarning-tekis-yaqinlashishi-koshi-kriteriysi, nnnnn[1], KompyuterMa ruza, Adhamjon, Jumaboyev Shohzod kurs ishi, hfx

Operatsion tizimlar va ularning
turlari

Tarjima nazariyasi: INGLIZ TILI

2303 – GURUH

Alixo’jayev Sulton


Reja:
1. Operasion sistemalar nima va ularning turlari.
2. UNIX operatsion sistemasi.
3. MS DOS operatsion sistemasi.
4. Windows operatsion sistemasi.
1. Operatsion tizim (OT) Kompyuterning asosiy dasturi. Bu sizga dasturlarni ishga tushirish, ularning ishini tartibga solish, ular o'rtasida xotirani taqsimlash, diskka kirishni tashkil etish, printer, klaviatura, sichqoncha bilan ishlash imkonini beradi. Shaxsiy kompyuter operatsion tizimlari ko'p vazifali ( Windows, OS / 2, Mac OS, Unix va boshqalar. ) va bir vazifali (MS-DOS, DR-DOS va boshqalar).
Bitta vazifani bajarish kompyuter texnologiyalarining kechagi kunidir. Ularda bir vaqtning o'zida aynan bitta dastur ishlashi mumkin. Multitasking sizga bir nechta dasturlar bilan parallel ishlash imkonini beradi - bu dasturlarning soni faqat tizimning kuchiga bog'liq, agar yetarli xotira mavjud bo'lsa, dasturlarni ko'proq va ko'proq ishga tushirishingiz mumkin.
Eng keng tarqalgan ko'p vazifali operatsion tizim Microsoft Windows hisoblanadi. Shaxsiy kompyuterlar uchun boshqa operatsion tizimlar qatoriga Unix oilasidan Linux (Linux), shuningdek, IBM kompaniyasining BeOS va OS / 2 tizimlari o'sib borayotgan mashhurlari hisoblanadi. Macintosh kompyuterida - macOS tizimi odatda OS qattiq diskda saqlanadi.
Tizim diski - Bu operatsion tizimning asosiy modullari va uning imkoniyatlarini kengaytiruvchi xizmat dasturlari saqlanadigan disk. Kompyuter yoqilganda, OT avtomatik ravishda o'z dasturlarini tizim diskidan operativ xotiraga yuklaydi va boshqaruvni unga o'tkazadi. Kompyuter bu juda ko'p sonli tarkibiy qismlardan tashkil topgan murakkab qurilma. Uning o'zi hech narsa qilmaydi; uni ishlashi uchun sizga protsessor ko'rsatmalari to'plami bo'lgan dastur kerak bo'ladi - operatsion tizim.
OSning asosiy tarkibiy qismlari bu yadro, tizimning yordamchi dasturlari, drayverlar va grafik qobiqdir. Har bir dasturiy ta'minot elementi o'z vazifasini bajaradi va umuman operatsion tizim barqarorligining saqlanishiga ishonch hosil qiladi. Zamonaviy operatsion tizimlar ko'p vazifalarni bajaradi, ya'ni foydalanuvchi har birining natijasini kuzatib, bir vaqtning o'zida bir nechta dasturlarni ishga tushirishi mumkin. Bu operatsion tizim dizayni va zamonaviy protsessorlarning funktsional imkoniyatlari tufayli mumkin - bu bejiz emas operatsion tizimlar protsessor uchun yozilgan, aksincha emas. Zamonaviy protsessor bir yadroli emas, balki ikki yadroli yoki hatto to'rt yadroli yechimdir, bu uning ishlashini bir necha bor oshiradi. Bu operatsion tizim tomonidan ishlatilib, protsessor resurslarini barcha ishlaydigan jarayonlar o'rtasida optimal ravishda taqsimlanadi.
Operatsion tizimning asosiy xarakteristikalari uning barqarorligi va turli xil tahdidlarga chidamliligi - tashqi (viruslar) va ichki (apparatdagi nosozliklar va ziddiyatlar). Bugungi kunda operatsion tizimlarning ikki turi mavjud - server va bitta foydalanuvchi. Birinchisi jiddiy dasturiy ta'minotdir, chunki ular o'zaro munosabatlarni boshqarish va saqlash mexanizmlarini o'z ichiga oladi. mahalliy tarmoq. Ikkinchisi - yengil, uning qoidalariga rioya qilgan holda ham avtonom, ham tarmoqning bir qismi sifatida ishlashi mumkin.
2. 1957-yilda Bell laboratoriyasida ichki ehtiyojlar uchun operatsion tizim ishlab chiqish boʻyicha ish boshlandi. BESYS tizimi Viktor Visotskiy boshchiligida ishlab chiqilgan. Keyinchalik u Multics loyihasiga rahbarlik qildi, keyin esa Bell Labs axborot boʻlimi rahbari boʻldi.
1964-yilda uchinchi avlod kompyuterlari paydo boʻldi, ular uchun BESYS imkoniyatlari endi mos emas edi. Visotskiy va uning hamkasblari yangi operatsion tizimini ishlab chiqishga emas, balki General Electric va MITʼning qoʻshma loyihasi Multicsʼga eʼtibor qaratishga qaror qilishdi. Bell Labsʼni oʻz ichiga olgan telekommunikatsiya giganti AT&T loyihani sezilarli darajada qoʻllab-quvvatladi, biroq 1969-yilda loyihadan moliyaviy foyda keltirmagani uchun undan voz kechdi.
Unixʼsimon tizimlarning boshqa operatsion tizimlardan asosiy farqi shundaki, ular dastlab koʻp foydalanuvchili, koʻp vazifali tizim hisoblanishidadir. Unixʼda koʻp odamlar bir vaqtning oʻzida har biri oʻz terminali (vazifalarni bajarish uchun buyruqlar berish vositasi)da ishlashi mumkin, shu bilan birga ularning har biri ushbu kompyuterning resurslaridan foydalanadigan koʻplab turli xil hisoblash jarayonlarini amalga oshirishi mumkin.Unixʼning ikkinchi ulkan afzalligi uning koʻp platformaliligidir. Tizimning yadrosi deyarli har qanday mikroprotsessorga osongina moslasha oladigan tarzda tuzilgan.
Unix boshqa muhim xususiyatlarga ega:
1.tizimni sozlash va boshqarish uchun oddiy matnli fayllardan foydalanish;
2.buyruq satridan ishga tushirilgan yordamchi dasturlardan keng foydalanish;
3.virtual qurilma — terminal orqali foydalanuvchi bilan oʻzaro aloqani taʼminlash;
4.jismiy va virtual qurilmalarni va jarayonlararo aloqaning ayrim vositalarini fayllar shaklida taqdim etish;
5. har biri bitta vazifani bajaradigan bir nechta dastur konveyerlarini qoʻllash.

Download 146.28 Kb.
  1   2




Download 146.28 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Tarjima nazariyasi: ingliz tili 2303 – guruh alixo’jayev Sulton

Download 146.28 Kb.