310
Ta’rif. Xesh-funksiya deb, har qanday
h: X Y
oson hisoblanuvchi va M –ma’lumot uchun h(M) = H fiksirlangan
uzunlikga ega bo‘lgan funksiyaga aytiladi.
Berilgan M-ma’lumotning h(M) –xesh
qiymatini topish uchun
avvalo ma’lumot biror «m» -uzunlikdagi bloklarga ajratilib chiqiladi.
Agar M-ma’lumot uzunligi «m» -ga karrali bo‘lmasa,
u holda oxirgi
to‘lmay qolgan blok «m»- uzunlikga olindan
kelishib olingan maxsus
usulda biror simvol yoki belgi (masalan “0” yoki “1”) bilan to‘ldirilib
chiqiladi. Natijada hosil qilingan M-ma’lumot bloklariga:
M= { M
1
, M
2
,.......M
n
)
quyidagicha siqishni (svertkani) hisoblash protsedurasi qo‘llaniladi:
H
0
= ,
H
i
= f ( M
i
, H
i-1
) , i =1,2,......n
h(M)= H
n
;
bu yerda -qandaydir fiksirlangan boshlang‘ich vektor.
Misol sifatida quyidagi keng tarqalgan:
f ( M
i
, H
i-1
) = E
k
( M
i
H
i-1
) i =1,2,......n
xesh-funksiyani keltirib o‘tish mumkin.
Bu yerda E-simmetrik shifrlash algoritmi (masalan DES, GOST
28147-87, AES –FIPS 197 va hakoza), k- esa shifrlash algoritmi maxfiy
kaliti, H
0
= 0, - XOR (mod 2 bo‘yicha mos bitlarni qo‘shish) amali.
