58
yo'lidagi birinchi qadamdir (Day va Zimmerman, 1983). Keyin 1995
yilda qayta ko'rib
chiqilgan
(Day, 1995). Ushbu struktura ochiq ISO
tizimlarining o'zaro ta'siri uchun mos yozuvlar modeli deb nomlanadi.
ISO OSI (Open System Interconnection)
aloqa modeli, chunki u ochiq
tizimlarni, ya'ni boshqa tizimlar bilan aloqa qilish uchun ochiq bo'lgan
tizimlarni birlashtiradi.
OSI modeli yetti qatlamga ega. Bunday tuzilmaning paydo bo'lishi
quyidagi mulohazalar bilan bog'liq:
1. Alohida mavhumlik darajasi uchun zarur bo'lgan darajani
yaratish kerak.
2. Har bir daraja qat'iy belgilangan funktsiyani bajarishi kerak.
3. Har bir daraja uchun funktsiyalarni
tanlash standart xalqaro
protokollarni yaratishni hisobga olgan holda amalga oshirilishi
kerak.
4. Sathlar orasidagi chegaralar interfeyslar orasidagi ma'lumot
oqimi minimal bo'lishi uchun tanlanishi kerak.
5. Arxitektura katta hajmga ega bo'lmasligi
uchun turli xil
funktsiyalar bir darajaga keraksiz ravishda birlashtirilmasligi
uchun darajalar soni yetarlicha katta bo'lishi kerak.
OSI modeli bilan tanishish tarmoqda roʻy
berayotgan jarayonni
yaxshi tushunishga yordam beradi. Hamma tarmoqdagi bajariladigan
vazifalar (funksiyalar) modelda 7 ta bosqichga boʻlingan (2.1.1-rasm).
Yuqori oʻrindagi
bos qichlar ancha murakkab, global masalalarni
bajaradilar. Buning uchun pasdagi bosqichlarni oʻz
maqsadlari uchun
ishlatib ularni boshqaradilar. Pastda joylashgan bosqichlarning maqsadi
– yuqorida bosqichga xizmat koʻrsatish, yuqori joylashgan bosqichlar
uchun koʻrsatiladigan bu xizmatning mayda
qismlarining bajarilish
tartibi muhim emas.