• 6.2.2-rasm. Kriptografik xesh funksiyalar ishlatilishi
    		•

    Tarmoq texnologiyalari




    Download 7,35 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet221/243
    Sana31.05.2024
    Hajmi7,35 Mb.
    #258127
    1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   243
    Bog'liq
    Begbutayev A Yusupov RUquv qollanma tarmoq texnologiyalari Kitob

    6.2.5.
     
    Xesh funksiyalar qo’llanilishi va axborot xavfsizligidagi 
    o’rni 
    Xeshlash algoritmlarining zamonaviy kriptografiyadagi tutgan o’rni 
    juda muhimdir va undan hozirda keng ko’lamda foydalaniladi. Yangi 
    xesh algoritmlar xam yaratilmoqda. Yangi xesh algoritmlar kolliziyaga 
    bardoshli, xesh qiymatning tez hisob-kitob qila olishi va.h.k 
    xususiyatlarga ega bo’ladi. 
    Xesh funksiyalar asosan, Elektron raqamli imzo (ERI)da, Torrent, 
    DC Hub, Operatsion sistemalarda va fayllarning butunliligini yoki 
    o’zgartirilganligini nazorat qilish uchun foydalaniladi. Axborot 
    butunligini nazorat qilishning ko’proq maqbul bo’lgan metodlaridan biri 
    xesh-funksiyadan foydalanish hisoblanadi.
    6.2.2-rasm. Kriptografik xesh funksiyalar ishlatilishi 
    Xesh-funksiyaning qiymatini uning kalitini bilmasdan turib 
    qalbakilashtirib bo’lmaydi, shu sababli xeshlash kalitini shifrlangan 
    ko’rinishda yoki jinoyatchining «qo’li yetmaydigan» joydagi xotirada 
    saqlash kerak. 
    CRC32
    (Cyclic 
    redundancy 
    check 
    – Davriy kamchilikni 
    tekshiruvchi kod) kompyuter qurilmalarida, ya’ni tarmoq qurilmalari va 
    doimiy xotiradagi ma’lumotlarni xavfsizligini ta’minlashda ya’ni 
    o’zgartirilmaganligini doimiy ravishda tekshirib boradigan oddiy xesh 

    314 
    funksiya hisoblanadi. CRC32 xalqaro standarti CRC32-IEEE 802. Bu 
    algoritm juda tez ishlagani bilan, kriptoxavfsizlikni to’liq ta’minlay 
    olmaydi. Shunga qaramasdan keng qo’llaniladi chunki, ishlatilishi juda 
    oddiy va tez. 32-bit xesh-kod odatda 8 ta simvoldan iborat 16 lik sanoq 
    sistemasida ifodalanadi. Bu algoritm kriptografik hisoblanmaydi. 
    MD4
    xeshlash algoritmi RSA Data Security, Inc. Ronald L. Rivest 
    tomonidan ishlab chiqilgan. MD4 aralashgan algoritm hisoblanadi, Endi 
    ishonchsiz hisoblanadi. Bu algoritm (32-bit protsessorlari uchun) tez va 
    peer-to-peer tarmog'i edonkey 2000 Qo'shma Algoritm hash kodi 32 ta 
    simvoldan iborat bo'lgan belgilar bilan o'n oltilik soni RFC 1320. 
    tasvirlangan hisoblash ishlatiladi. 

    Download 7,35 Mb.
    1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   243




    Download 7,35 Mb.
    Pdf ko'rish