|
Tasdiqla ymanBog'liq Geografiya fani to\'garakXl-Yangi mavzu bayoni:
Atrof-muhitning ifloslanishida
tabily
va
antropogen
omillar asosiy rol
o ‘ytiayd i.
Tabiiy omillar asosida atrof-muhitning ifloslanishi, awalo, tabiiy yo‘l bilan
— chaqmoq chaqishi, o‘t-o‘lanlar va o^monlaming yonishi. vulqonlar otilishi,
shamol harakati biosferada uzluksiz boradigan chirish (o'simlik va hayvonot
qoldiqlari) va boshqa jarayonlar natijasida yuz beradi. Ular yilijga millionlab tonna
chang-to‘zonlarni havoga chiqarib yuboradi.
Ammo hozirgi vaqtda tabiatning ifloslanishida sun’iy omillar (antropogen
jarayon) eng ko'p qatnashmoqda. Atmosferaga chiqarilayotgan iflosliklaming 2 /
3 qismi uning hissasiga to'g'ri keladi.
Atrof-muhitning ifloslanishi natijasida yer yuzasining o‘simlik va hayvonot
dunyosi, ko'p asrlik tarixiy yodgorliklar va inshootlar birdek zarar ko’rmoqda.
Xalqimiz orasida «Suv yetti yumalab toza bo'ladi» degan tushuncha bor. Darhaqiqat,
tabiat me’yorida bo‘Isa, turli oqova, chiqindilami zararsizlantirish, tozalab olishdek
noyob xususiyatga ega. Biz atmosferaga chiqarib kelinayotgan is (SO) gazi fotosintez
jarayoni tufayli o‘simliklar tomonidan uzluksiz qayta ishlanib. kislorodga aylantirilib
tabiatga yana qaytarilishini bDamiz. Ammo tabiatga chiqarib tashlanayotgan iflosliklar
so'nggi davrlarda shu darajada me’yoridan oshib ketyaptiki, oqibatda tabiat o‘z-
o'zini tiklash, tozalash xususiyatidan tobora mahrum bo‘lib bormoqda.
Atrof-muhitning ifloslanishi barcha geografik qobiqlarda kuchayib bormoqda.
Quruqlik (litosfera)ning ifloslanishi yer osti boyliklarini o'zlashtirish, ayniqsa,
ulami ochiq usulda qazib chiqarish natijasida yuzaga kelmoqda. Tuproq, ayniqsa,
|
| |