|
quvvatlar hajmiga ko‘ra u dunyoda birinchi o‘rinda turadi. Mamlakatning shimoli-Bog'liq Geografiya fani to\'garakquvvatlar hajmiga ko‘ra u dunyoda birinchi o‘rinda turadi. Mamlakatning shimoli-
sharqiy va janubi-sharqiy hududlari esa o‘rmonga boy. Jami hududining 8 foizi
o‘rmonlardan iborat.
Shunday qilib, Xitoyda dunyodagi eng baland, sovuq va qurg‘oqchil tog'liklar
bilan iliq va mo‘tadil iqlimli nam subtropik va tropik tabiatli hududlar yonma-yon
joylashgan.
Xitoy - aholisining soniga (1266,2 mln kishi) ko‘ra jahonda eng yirik mamlakat.
Hozirgi vaqtda Xltoyda jahon aholisining 20 foizidan ko‘prog‘i yashamoqda, ya’ni
jahon aholisining har 5 dan biri xitoylik demakdir.
Xitoyliklar barcha sharqliklar qatori tipik«bolajon* xalqlardandir. Shu sababli
mamlakat aholisi tabiiy o‘sish hisobiga tez ko‘payib kelgan. Bu holat 50- yillar
o'rtalaridan boshlab Xitoyda aholi ko'payishini kamaytirishga olib keladigan o‘ziga
xos demografik siyosat yurgizishga sabab boidi. Mamlakat Konstitutsiyasida
qonunlashtinlgan bu demografik siyosatga ko‘ra «bir oilaga bir bola» tavsiya qilinadi.
(Aholisining tabiiy ko'payishini Xitoyda bu darajada cheklashga nima sababdan
zoT berilayotganligini o‘yiab ko‘ring.)
So‘nggi yarim asr mobaynida olib borilgan o ‘ziga xos qat’iy demografik
siyosat tufayli aholining tabiiy ko‘rsatkichlari har 1000 kishi hisobiga 1955-
yildagi 20,3 dan 1999- yilda 12,0 gacha kamaydi. Mamlakat aholisining umumiy
son! 1955 — 2004- yil orasida 615 mln. dan 1266 mln. gacha, ya’ni ikki baravarga
ko‘paydi. Xitoy aholisi ana shunday qat’iy cheklashlarga qaramasdan, so'nggi vaqtda
yiliga 10— 14 mln. kishigacha ko‘paymoqda.
Xitoy jahonning eng yirik mehnat resurslariga ega boigan mamlakati hamdir.
Unda 700 mln.dan ziyodroq mehnatga layoqatli aholi mavjud. Albatta, bunchalik
|
| |
