|
Tashkent State Transport UniversityBog'liq transport-mashinasozligida-kompozit-materiallardan-foydalanish-istiqbollari Анализ современных угрозы и каналы утечки информации, MTA amaliy ish, Мардонов Хасан, 2 саволлар, 3.6, Konstruksion-po‘lat-va-qotishmalar, 410 курсовые, paradigmalar 4-topshiriq, T va S sirtqi, 1-Амалий иш(ЙТХ), 166-Niyozova Shohsanam, Kirish I bob. Pardaqanotlilar turkumining biologiyasi, Boshlang`ich, 14-04-2023 13-13-00, Тема Погрешности измерений и средств измеренийTashkent State Transport University
Volume 3 | TSTU Conference 1 | 2022
Google Scholar indexed
Prospects for Training International
Specialists in the Field of Transport
DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-512-516
762
April 21-22
https://tstu.uz/ International Scientific and Practical Conference
2) ko„p vazifalarga mo„ljallangan konstruktsion material sifatida.
Birinchi yo„nalish sanoat va qishloq xo„jaligining chiqindilari: qipiqlar, sintetik
tolalar qiyqimlari, donlarni tozalash chiqindilaridan, kimyo sanoati va boshqa
tarmoqlar chiqindilaridan foydalanib, amalga oshiriladi. Bu turdagi kompozitlardan
quyidagi materiallar ishlab chiqiladi:
- avtomobillar, traktorlar, kombaynlar va boshqa mashinalar kabinasi ichini
pardozlash uchun yog‟och-polimer va tolali list materiallar;
- stanoklar, ko„tarish-tashish mexanizmlari uchun, binolarning eshik-derazalari
uchun, ichki pardozlari uchun yo„naltiruvchi sifatida ishlatiladigan uzun o„lchamli
profillar;
- issiqlik izolyatsiyalovchi, ovoz va titrashlarni yutadigan panellar va
qoplamalar;
- kam yuklangan korpus buyumlar.
Ikkinchi yo„nalish – texnik buyumlarning yangi avlodini ishlab chiqish.
Maxsus xossali (kam zichlik, yuqori termoyeyilish va korroziya bardoshlilik, dinamik
va zarbali yuklamalar ta‟sirida barqarorlik) konstruktsion materiallar aviatsiyada,
kosmik sanoat, avtomobil va kemasozlikda, harbiy texnika, elektro- va
radiotexnikada, elektronikada o„ziga munosib o„rin topgan. Buni quyidagi misollarda
ko„rish mumkin.
Zamonaviy transport samolyotida bir necha tonna metall, keramika va polimer
matritsali kompozit materiallar ishlatilgan. Bu samolyotning metall sig‟imini
kamaytirib, yonilg‟i sarfi pasayishiga, samolyotning texnik resursi oshishiga olib
keladi. XXI asrning tovushdan tez uchar laynerlarida qanotlar va dumlarni uglerodli
kompozitlardan, havo tortuvchilar va dvigatellar soplosini keramik materialdan,
shassini- uglerod-alyuminli va uglerod-magniyli kompozit materiallardan tayyorlash
ko„zda tutiladi.
Dunyo avtomobilsozligi ham kompozitlarga ko„proq e‟tibor qaratayapti.
Yetakchi firmalar shuni tushunib yetishdiki, avtomobillarning og‟ir-og‟ir po„lat
konstruktsiyasini ko„tarib yurish uchungina dvigatel quvvatini oshirish maqsadga
muvofiq emas. Avtomobil korpusini alyumin asosidagi kompozitlardan tanlab o„sha-
o„sha mustahkamlikdagi konstruktsiya tayyorlash mumkin ekan. Bunday korpusning
massasi po„lat korpusnikidan ikki marta yengil.
Garchi alyumin po„latdan ancha qimmat material bo„lsada, narxlarning farqi,
yonilg‟i tejami va avtomobil yo„llari yaqinidagi ekologik vaziyat
yaxshilanishi hisobiga qoplanib ketadi.
|
| |
