186
internetni kiritish imkonini beradi. FTTX yordamida uyga telefon aloqasi
o‗rnatishingiz
mumkin,
FTTX
shuningdek
raqamli
televizion
eshittirishdan ham foydalanishga imkon beradi. "X" - bu optikning
qayyerdan kelganligini aniqlaydigan nuqta. FTTX uyning tuguniga,
binoga, FTTXga - bir guruh uylarga yoki FTTXga - uyga kirishi mumkin.
FTTx turkumi turli xil arxitektura turlarini o‗z ichiga oladi:
FTTN (Fiber to the Node) - tolali tarmoq tuguniga;
FTTC (Fiber to the Fence) - tolalar, chorak yoki uy
guruhlari tolasi;
FTTB (Fibrin to the Building) - binoga tolalar;
FTTH (Fiber to the Home) - uyga tolas (kvartira yoki alohida uy).
Ular, asosan, optik kabel foydalanuvchining terminaliga qanchalik
yaqin ekanligidan farq qiladi.
7.3-rasm. FTTB keng polosali ulanish tarmog‗ini qurish uchun texnik
yechim
FTTB - tolaga mo‗ljallangan tolalar ishlab chiqarish, matnning
tarjimasi: "binoga optika".
Boshqacha aytganda, FTTB aloqani tuzilishga
yetkazadigan texnologiyaga ishora qiladi. FTTB taxminan 200 ta
abonentni, ya‘ni ko‗p qavatli uylarni qabul qiladi. FTTB ning katta
afzalligi uning oddiyligi va qo‗shimcha tarmoqlarni barpo etish qulayligi.
FTTB ishonchli va uzoq vaqt sinovdan o‗tgan.
187
FTTB yangi texnologiyalarni osonlik bilan yuklaydi. FTTBda
abonentlarning eng kam
miqdori bir qurilmaga ulangan, bu esa shovqin
darajasini sezilarli darajada kamaytirishi mumkin.
Shunday qilib, FTTB Rossiya foydalanuvchilari uchun eng yaxshi
variant ekanligiga amin bo‗lishingiz mumkin.
FTTC Fiber-To-Carb, ya‘ni "uy-joy guruhi uchun optika"
degan
ma‘noni anglatadi. FTTC optimallashgan koaksiyel tarmoqlarning
loyihalashi FTTC bilan eng maqbul texnologiyadir.
FTTC koaksiyal kuchaytirgichdan foydalanadi, shuning uchun har
doim ham tolaga ulanishdan arzonroq bo‗ladi. FTTCni o‗rnatish
narxi
optik tarmoqdan ancha past. Shuning uchun, FTTC ko‗cha orqali o‗tadigan
optik tarmoqqa ulanadi va mis kabeli FTTC uylariga olib keladi.
FTTH - Uyga tolali, uy optikasi. FTTH - bu uyga to‗g‗ri optik
aloqani olib boradigan texnologiya. FTTH tufayli biz keng polosali
internetdan foydalanish imkoniga egamiz.
7.4-rasm. FTTB texnologiyasidan foydalangan holda ekspluatasiyasi
jarayonida uskunalarni joylashtirish
FTTH yuqori tarmoqli kengligi va yaxshi
tezlikka erishishga imkon
beradi. FTTH internet, telefon va televizordan bitta port orqali foydalanish
imkonini beradi. Shu bilan birga FTTH maxfiyligingizni saqlaydi, chunki
188
tarmoqqa kirish uchun parol talab qilinadi. FTTHni buzish yoki imkonsiz
tinglash.
Bundan tashqari, FTTH optik kabel zang bo‗lmasligi uchun
jismonan ishonchli. FTTN - Tarmoqqa tolasi, "tarmoq tuguniga optika".
FTTN - birinchi aloqa texnologiyalari. Hozirgi vaqtda FTTN iqtisod
variant sifatida ishlatiladi, chunki bu katta xarajatlar talab qilmaydi. Kabel
infratuzilmasi yyerda ishlab chiqilgan bo‗lsa,
FTTN optiklarni tarmoq
tuguniga ulash uchun etarli.
Endi FTTN faqat uzoq joylarda ishlatiladi, bu yerda optikani uzatish
juda qiyin. FTTN - eng arzon aloqa shakli, ammo eng sekin.
Shunga
qaramay, FTTN Internet tarmog‗iga ulangan ko‗plab uylarni ta‘minlaydi,
ammo endi bu texnologiyaning zamonaviy va samarali analoglari mavjud.
