1288XK1T raqamli qabul qilgichning tuzilmasi

216
14.3- rasm. 
1288XK1T
raqamli qabul qilgichning tuzilmasi
1288XK1T
raqamli qabul qilgichning imkoniyatlaridan ayrimlarini sanab 
o‘tamiz: 
– 16-razryadli signallarga ishlov berish uchun 4 ta mustaqil kanallarning 
mavjudligi; 
– har bir kanalda kirish ma’lumotlari oqimi tezligi 100 MGs gacha; 
– ko‘plab ARO‘ turlari bilan moslashuvchanlik; 
– ham haqiqiy, ham kompleks signallarga ishlov berish uchun mikrosxema 
ichki tuzilmasini tez sozlash imkoniyati. 
Mikrosxema diskretlashtirish chastotasini kamaytirish uchun 
CIC
-filtrlar, har 
bir kanalda 64 tartibli ikkitadan KIX-filtrlarga, kvadraturali signallarni olish uchun 
raqamli geterodinlar va ma’lumotlarni o‘qish uchun qulay chiqish interfeysiga ega. 
Filtrlar koeffitsientlari, har bir kaskadning detsimatsiya koeffitsientlari, chipning 
ichida ma’lumotlarni marshrutlashtirish va boshqa ko‘plab parametrlar dasturiy 
beriladi. Bularning barchasi 
1288XK1T 
mikrosxemani va uning o‘xshashlarini eng 

217
turli raqamli qabul qilish tizimlarida qo‘llash uchun qulay qiladi. Signallarga 
yakuniy ishlov berish, ma’lumotlarni dekodlash, dekodlangan bitli oqimga ishlov 
berish va yuqoriroq darajali protokollarning ishlatilishi uchun raqamli signallar 
protsessorlari ishlatiladi. 
Diskretlashtirishdan keyin talab qilinadigan kanalni ajratish masalasi raqamli 
filtrlar yordamida hal etiladi, ular doimiy sonlar to‘plami – filtr koeffitsientlari 
hisoblanadi, ularning soni va qiymati raqamli filtrning ko‘rinishi va 
xarakteristikasining tikligini aniqlaydi. Raqamli filtrlar ikkita asosiy norekursiv 
(KIX-filtrlar) va rekursiv (BIX-filtrlar) filtrlar sinflariga bo‘linadi. KIX-filtrlar 
rekursiv filtrlarga qaraganda ularning barqarorligi, kvantlash samaralariga kam 
uchrashi va chiziqli fazaviy xarakteristikani olish imkoniyatidan iborat ma’lum 
afzalliklarga ega. Shunga ko‘ra, raqamli radioqabul qilish qurilmalarida aynan 
norekursiv filtrlar keng qo‘llanadi. 
Analog aktiv va passiv filtrlarni ishlab chiqish uchun bo‘lgani kabi raqamli 
filtrlarni loyihalashtirish uchun turli xil dasturiy vositalar qo‘llanadi. Filtrning 
koeffitsientlarini hisoblash uchun ishlab chiquvchidan koeffitsientlarni hisoblash 
algoritmlari va usullarini bilish emas, balki faqat filtrga talablarni aniqlash talab 
qilinadi. 
Diskret filtrlarni loyihalashtirish uchun 
Matlab
paketi keng qo‘llanadi, 
chunki u turli usullarda, turli oraliqlar qo‘llanishi bilan va boshqalar orqali filtrni 
hisoblashni amalga oshirishga imkon beradi. Bundan tashqari, filtrning 
koeffitsientlarini hisoblash uchun 
Filter design and analysis tool (FDA Tool)
ilovasining ham komandalar satrini, ham grafik interfeysni ishlatishga imkon 
beradi. 
Hisoblashdan keyin filtrning koeffitsientlari mos dasturda keyingi 
foydalanish uchun zarur formatdagi faylda saqlanadi, lekin 
Matlab 
paketining 

218
imkoniyatlariga yana 
Simulink
ilovasi yordamida raqamli tizimda filtrning 
ishlashini modellashtirish va qo‘llanadigan yig‘ish jamlanmalariga yuklash ham 
kiradi. 
Analog filtrlarga qaraganda raqamli filtrlar quyidagi afzalliklarga ega: 
– analog filtrlar uchun mumkin bo‘lmaydigan xarakteristikalarni (ham 
AChXning tikligi, ham FChXning chiziqliligini) olish imkoniyati. Tartibini 
oshirish faqat matematik operatsiyalar soni oshirishga olib keladi, shunday ekan 
filtrning tartibi faqat raqamli tizimning tezkorligi bilan cheklanadi; 
– 
raqamli filtrlar eskirish va parametrlar harorat bo‘yicha dreyfi ta’siriga 
uchramaydi
;
–
raqamli filtrlar sonlar - koeffitsientlar to‘plami hisoblanishi tufayli 
xarakteristikani o‘zgartirish uchun koeffitsientlar to‘plamini o‘zgartirish yetarli 
bo‘ladi, bu adaptiv filtrlarning yaratilishini mumkin qiladi; 
– 
raqamli filtrlar ham past chastotali, ham yuqori chastotali signallar bilan 
ishlay olishi mumkin
.
Yakun yasash bilan
, 
ta’kidlash kerakki, signallarga raqamli ishlov 
beriladigan radioqabul qilish qurilmalarining paydo bo‘lishi raqamli texnikani 
rivojlanishining mantiqiy davomi bo‘lib qoldi. Signallarga raqamli ishlov 
berishdan foydalanish radiosignalni raqamli modulyatsiyalash usullari qo‘llanishi 
bilan radiokanallar bo‘yicha ma’lumotlarni yuqori tezlikli almashlash tizimlarini 
ishlab chiqishga imkon berdi. 
Raqamli ishlov berish ishlatiladigan qabul qilish bosqichiga bog‘liq ravishda 
ham uncha qimmat bo‘lmagan, qulay va kam iste’mol qiladigan qurilmalardan to 
kristalldagi tizimlargacha, ham tanlovchanlik, dinamik diapazon, sezgirlik va 
boshqa parametrlar bo‘yicha qat’iy talablarga javob beradigan qurilmalarni olish 

219
mumkin, bunga qabul qilish traktining analog va raqamli qismlarini to‘g‘ri 
birgalikda olish bilan erishiladi. 
Ehtimoli kattaki, istiqbolda “raqamli” qabul qilishning rivojlanishi 
diskretlashtirish va ishlov berish tezliklarini oshirish yo‘li bo‘yicha boradi, bu 
yanada keng chastotalar diapazonini qamrab olishga imkon beradi va bunda qabul 
qilgichning tuzilmasida analog sxemotexnikaning ulushi kamayadi. 

Download 4,63 Mb.