17
hisoblanmaydi, chunki yuqori chastotali kuchaytirgichlarning
kirish qarshiligi
50 Omga teng bo‘lishi kerak.
1.6- rasm. Tranzistorni umumiy emitterli sxema bo‘yicha ulanishining funksional
sxemasi
Umumiy bazali sxemaning amplituda-chastotaviy xarakteristikasi barcha
ulanish sxemalari ichida eng keng polosali hisoblanadi,
shuning uchun u yuqori
chastotali radiochastota kuchaytirgichlarida ishlatiladi. Umumiy bazali sxemaning
chastotaviy xarakteristikasi tranzistorning
f
α
(
f
h21b
) chegaraviy kuchaytirish
chastotasi bilan cheklanadi.
Umumiy kollektorli sxema
Umumiy kollektorli sxema odatda yuqori kirish
qarshiligini olish uchun
qo‘llanadi.
Tranzistorning bunday ulanish sxemasining quvvat bo‘yicha
kuchaytirish koeffitsienti umumiy emitterli sxemaning kuchaytirish koeffitsientiga
qaraganda kichik va umumiy bazali sxemaning kuchaytirish koeffitsientiga deyarli
teng bo‘ladi. Bu tranzistorning umumiy bazali ulanish sxemasi kuchlanish
bo‘yicha kuchaytirmasligiga bog‘liq. Bu sxemada kuchaytirish faqat tok bo‘yicha
bo‘lib o‘tadi. Tranzistorning umumiy kollektorli ulanishi funksional sxemasi 1.7-
rasmda keltirilgan.
1.7- rasmda keltirilgan sxemada kollektor va bazaning ta’minoti zanjirlari
ko‘rsatilmagan. Tranzistorning umumiy kollektorli
ulanishi sxemasining kirish
U
kir
U
chiq
VТ1
18
qarshiligi sifatida tranzistor bazasining qarshiligi (umumiy emitterli sxemadagi
kabi) va kirish qayta hisoblangan emitter zanjiridagi rezistorning qarshiligi
yig‘indisi
xizmat qiladi, shuning uchun umumiy kollektorli ulanishi sxemasining
kirish qarshiligi juda katta bo‘ladi. Uning kirish qarshiligi barcha ulanish
sxemalaridan eng kattasi hisoblanadi.
1.7- rasm. Tranzistorning umumiy kollektorli ulanishining funksional sxemasi
Tranzistorning umumiy kollektorli ulanishi
sxemasining amplituda-
chastotaviy
xarakteristikasi
etarlicha
keng
polosali
hisoblanadi.
lekin
kuchaytirgichning o‘tkazish polosasi umumiy kollektorli ulanishi sxemasining
katta kirish qarshiligini parazit sig‘imlar bilan shuntlanish tufayli jiddiy
cheklanishi mumkin,
shuning uchun, asosan, umumiy kollektorli ulanish sxemasi
katta kirish qarshiligili bufer kuchaytirgichi sifatida qo‘llanadi. Ba’zan u yuqori
chastotali generatorlar va chastota sintezatorlarining
xarakteristikalariga
yuklamaning ta’sirini kuchsizlantirish uchun qo‘llanadi.
1.8- rasmda UE, UK va UBli kuchaytirish kaskadlarining ishlatilish
sxemalari keltirilgan.