|
Burj Xalifa osmono'par binosining qurilish xronologiyasi
|
| bet | 2/2 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 2,5 Mb. | | #230922 |
Bog'liq burj xalifaBurj Xalifa osmono'par binosining qurilish xronologiyasi:
2004-yil yanvar qazish ishlari boshlandi
2004-yil fevral qoziqlarni yotqizish boshlandi
2005-yil mart oyi qurilish boshlanishi
2006-yil iyun 50-qavatga erishildi
2007-yil yanvar oyida 100-qavatga yetdi
2007-yil mart oyida 110-qavatga yetdi
2007-yil aprel oyida 120-qavatga yetdi
2007-yil may oyida 130-qavatga yetdi
2007-yil ilyul oyida 141-qavatga yetdi
2007-yil sentyabr 150-qavatga yetdi
2008-yil aprel 160-qavatga yetdi
2009-yil yanvar shpillni tugatish
2009-yil sentyabr tashqi qoplama yakunlandi
2010-yil yanvar rasmiy ishga tushirish marosimi.
Burj Xalifada ofislar, chakana savdo joylari, turar-joy binolari va Giorgio Armani mehmonxonasi joylashgan. Y shaklidagi zamin rejasi Arab ko'rfazining manzaralarini maksimal darajada oshiradi. Yer sathida osmono'par bino yashil maydon, suv va piyoda yuradigan bulvarlar bilan o'ralgan. Minora tashqi qoplamasi alyuminiy va zanglamaydigan po'latdan yasalgan panellardan, zanglamaydigan po'latdan vertikal quvurli qovurg'alardan va shisha panellardan iborat. "Yuqori" deb nomlangan kuzatuv maydoni 124-qavatda joylashgan. Minora umumiy dizayni mintaqaviy cho'l gullarining geometriyasidan va naqsh tizimlaridan ilhomlangan. Temir betondan qurilgan va shisha bilan qoplangan minora Markaziy mustahkamlangan yadro atrofida joylashgan hajmlaridan iborat. Minora tekis taglikdan ko'tarilganda, yuqoriga qarab spiral bo'lib, osmonga yetib borganida binoning massasini kamaytiradi. Yuqorida shpill hosil qiladi. Burj Xalifa o'zining rekord darajadagi balandligidan tashqari, materialdan foydalanish va chiqindilarni kamaytirish uchun qurilish samaradorligini o'zida mujassam etgan. Bularga shamollatish tizimi kiradi, bunda binoning yuqori qismidan salqin, kam nam havo chiqariladi. Minora shuningdek dunyodagi eng katta kondensat olish tizimlaridan biriga ega. Skidmore, Owings & Merrill LLP (SOM) tomonidan shamol kuchini kamaytirish va konstruktivlikni rag'batlantirish uchun oddiy Y ko’rinishidagi rejani ishlab chiqdi. O'zining yuqori sifatli beton yadrosi va perimetri ustunlari bo'lgan har bir qanot boshqalarni olti burchakli Markaziy yadro yoki olti burchakli burchak bilan qo'llab quvvatlaydi. Natijada baquvvat konstruksiya hosil bo’ldi. SOM minora uchun yadro va ustunning barcha umumiy elementlarini tekislaydigan markaziy geometriyani qo'llagan. Minora shaklining afzalligi aslida, "shamolni chalkashtirib yuborishi"dir.
Shamol bo'ronlari hech qachon yetarlicha birlasha olmaydi, chunki shamol har bir qavatdagi binoning turli shakllariga javob beradi. Burj Xalifaning maqsadi dunyodagi eng baland bino bo'lish emas, bu dunyodagi eng yuksak intilishlarning timsolidir. Giorgio Armani mehmonxonasi bilan birga-likda savdo, turar-joy va ofis uchun 3 million kvadrat metrlik temir-beton ishlatildi. Burj Xalifaning dastlabki kontseptsiyadan tortib to oxirigacha bir nechta muhim texnologik innovatsiyalar va innovatsion dizayn texnikasi kombinatsiyasi samarali va ishonchli bo'lgan qo'shimcha qurilmani yaratishga olib keldi. Loyiha keng geotexnik va seysmik tadqiqotlarga asoslangan. Poydevorning qalinligi 3,7 metr bo'lib, jami 12 500 kubometr beton bilan to'rtta alohida plomba shaklida qurilgan. Diametri 1,5 metr va uzunligi 43 metr bo'lgan qoziqlar odatda mintaqada mavjud bo'lgan eng katta va eng uzun qoziqlardir. Mahalliy yer osti suvlarida agressiv kimyoviy moddalarning har qanday zararli ta'sirini kamaytirish uchun poydevorlar yuqori zichlik va past o'tkazuvchanlikka ega bo'lgan betondan, shuningdek, poydevor ostida katodli himoya tizimidan foydalangan. Tashqi qoplama alyuminiy va to'qimali zanglamaydigan po'lat panellar va vertikal zanglamaydigan po'lat quvurli qovurg'alar bilan aks etuvchi oynadan iborat. Ularning har biri qo'lda kesilgan, Burj Xalifa tashqi qoplamasi uchun ishlatilgan. Minora qoplamasi bo'yicha ishlarni bajarish uchun Xitoydan 300 dan ortiq mutaxassislar jalb qilindi. Qoplama tizimi Dubaydagi haddan tashqari yozgi issiqlikka chidamli va uning yaxlitligini ta'minlash uchun mo'ljallangan. Burj xalifaning tashqi devori 17 ta futbol maydoniga teng. Loyiha davomida yuqori bosim kuchiga ega beton ara-lashmalar ishlatilgan. To'ldirish faqat kechasi amalga oshirildi, beton aralashtirilgunga qadar sovutildi va suvning bir qismi muz parchalari bilan almashtirildi.
Burj Xalifa uchun mexanik, elektr va sanitariya xizmatlari me'morlar, qurilish muhandislari va boshqa soha mutaxasislarining birgalikdagi sa'y harakatlarida loyiha bosqichida ishlab chiqilgan. Burj Xalifa suv ta'minoti tizimi har kuni o'rtacha 946 000 litr (250 000 galon) suv bilan ta'minlanadi. Minora balandligini hisobga olgan holda, suvni saqlash zaxiralari har 30 chi qavatda joylashgan. Estetik va funktsional afzalliklaridan tashqari, Burj xalifasining strukturaviy yadrosini shakllantirish uchun "Y" harfi shaklidagi spiral reja ishlatilgan. Ushbu dizayn minora ustidagi shamol yukini kamaytirishga yordam beradi, shuningdek, dizaynning soddaligini saqlab qoladi va uning konstruktivligini rag'batlantiradi. Strukturaviy tizim "mustahkamlangan yadro" deb ta'riflanishi mumkin va yuqori samarali beton devor qurilishidan iborat. Qanotlarning har biri olti burchakli markaziy yadro yordamida qolganlarni mustahkamlaydi. Ushbu markaziy yadro strukturaning burilishiga qarshilik ko'rsatadi. Yo'lakning devorlari markaziy yadrodan har bir qanotning oxirigacha cho'zilib, qalinlashgan devorlar bilan tugaydi. Ushbu koridor devorlari shamol va kuchlarning o'zgarishiga qarshi turish uchun devorlar va gardish qismlari kabi harakat qiladi. Perimetrik ustunlar va tekis zamin dizayni tizimni to'ldiradi. Mexanik qavatlarda perimetr ustunlarini ichki devor tizimiga ulash uchun tashqi devorlar mavjud bo'lib, ular perimetri ustunlarini strukturaning yukiga qarshilik ko'rsatishga imkon beradi; shuning uchun barcha vertikal beton tortishish va yon yuklarni qo'llab quvvatlash uchun ishlatiladi. Natijada, juda mustahkam bo'lgan minora hosil bo’ladi. Bundan tashqari, juda samarali dizayn, tortishish yuklariga qarshi kurash tizimi yuklarga qarshilik ko'rsatishda maksimal darajada foydalanish uchun ishlatilgan. Bino balandligi spiral bo'lib, minora shakli "shamol chalkashligi" ta'sirini yaratadi: shamol bo'ronlari hech qachon binoga kuchli tasir etmaydi, chunki har bir qavatdagi shamol binoning turli shakllariga javob beradi. Burj Xalifada shamolning minora va uning aholisiga ta'sirini o'rganish uchun aerodinamik trubada 40 dan ortiq sinovlar o'tkazildi. Ular Dubayning iqlimini fasadda tizimli tahlil va bosim sinovlarini o’tkazib, minora tagida mikroiqlim ta'sirini tahlil qildilar. Burj Xalifa toji 4000 tonnadan ortiq metall konstruktsiyalardan iborat teleskopik shpil. Shpil Burj Xalifani dunyodagi eng baland bino sifatida ta'minlash bilan bir qatorda, umumiy dizaynning ajralmas qismi bo'lib, mos yozuvlar nuqtasi uchun to'liqlik hissini yaratadi. Shpil shuningdek, aloqa usku-nalarini ham o'z ichiga oladi. Yettita ikki qavatli mexanik qavatlar Burj Xalifa uskuna-larini o'z ichiga oladi. 30 qavatda joylashgan mexanik qavatlar elektr podstansiyalar, suv zaxiralari va nasoslar, konditsionerlar va minora ishlashi va uning aholisining farovonligi uchun zarur bo'lgan boshqa komponentlarni o'z ichiga oladi. Binoning butun fasadini yuvish uchun 4 oy vaqt ketadi. Aloqa va efirga uzatish uchun to'rtta qavat ajratilgan. Bu qavatlar faqat shpillning quyi qavatida joylashgan.Burj Xalifa tashqi qoplamasining har bir shisha paneli quyosh issiqligining oqimini cheklash uchun energiyani tejaydigan kumush qoplama bilan jihozlangan, 362 kilogrammni tashkil etadi va 1,37 metrga 3,25 metrga teng. Dubayning issiq va nam iqlimi Burj Xalifani sovutish uchun 10.000 tonna muzni eritganda chiqadigan sovuqlikni talab qiladi. Bino sovutilganda katta miqdordagi kondensat hosil qiladi. Ushbu suvlar yig'iladi va alohida quvurlar orqali yer osti avtomobil turargohidagi max-sus rezervuarga quyiladi. Kondensat yig'ish tizimi yiliga taxminan 15 million galon qo'shimcha suv bilan ta'minlaydi, bu taxminan 20 ta Olimpiya havzalariga to’ldirishga yetadigan suv miqdoridir. Minoraning eng yuqori elektr ehtiyoji 36MW bo'lib, u bir vaqtning o'zida ishlaydigan 360.000 ta 100 Vt quvvatga ega lampochkaga to'g'ri keladi. Yong'in xavfsizligi va evakuatsiya tezligi Burj Xalifa uchun asosiy omillardan bo'ldi. Burj Xalifada 57 lift va 8 eskalator mavjud. Liftlar sekundiga 10 metr tezlikda harakatlanadi. Qurilish va yong'in liftlari 5500 kg yuk ko'tarish quvvatiga ega bo'lib, bu dunyodagi eng yuqori xizmat liftlaridir. Odamlar 160 qavatdan tushishini kutish mumkin emasligi sababli, har bir 25-chi qavatda maxsus germetik xonalar joylashgan. Ular favqulotda holatlarda ishlatilib, to’liq kislorod bilan ta’minlangan. Ultra yuqori binolarni qurishning eng muhim texnologiyalaridan biri ko'plab materiallar va ishchilarni minora kranlari va vaqtinchalik liftlar orqali harakatlantirishdir. Samsung Seul Tower Palace qurilishi bilan bir xil logistika tizimidan foydalangan.Beton aralashmalarni nasos texnologiyasi yordamida balandlikka yetkazib beradigan uchta ultra yuqori bosimli nasoslar yordamida Samsung muhandislari betonni 601,7 metr balandlikka yetkazib berishga muvaffaq bo'ldi. Loyiha davomida yuqori bosim kuchiga ega bo'lgan, rekord balandlikka chidamli beton aralashmalar ishlatilgan. To'ldirish faqat kechqurun, beton aralashtirishdan oldin sovutilganda va suvning bir qismi muz parchalari bilan almashtirilganda amalga oshirildi. Asosiy ish vaqtida Samsung muhandislari yukni teng ravishda taqsimlash uchun 192 beton qoziqlarni (diametri 1,5 m, uzunligi 50 m) joylashtirdi. Kuchli shamol tufayli binoning shakli o'zgarishining oldini olish uchun Burj Xalifa loyihachilari har bir30 qavatiga super kuchli zamin o'rnatdilar. Ushbu loyiha g'oyasi shamolga chidamli bambuk birikmalaridan ilhomlangan.
Havoda 40 metrlik shamolni yengish uchun Burj Xalifa dizaynerlari shamol ta'sirini kamaytirish uchun tepaga toraygan spiral naqshlarni (16 marta spiral) ishlatib, Hymeno-callis o’gimchaksimon lilya cho'l gulining shaklini taqlid qildilar.Bino zilzila bardoshligi 7.0 Rixter shkalasi qarshi turish uchun mo'l-jallangan. 2010 yil aprel oyida Burj Xalifadagi Armani mehmonxonasi mehmonlargaeshiklarini ochib, o’zining qulayliklarini taqdim etdi. Italiya moda afsonasi Giorgio Armani tomonidan ishlab chiqilgan dunyodagi birinchi mehmonxona, kulrang ichki makon, hashamatli mato va yapon yog'och taxta bilan markali minimalist uslubi bilan ajralib turadi. Barcha 160 ta lyuks xonalar butun 39-qavatni egallaydi, ularning har biri maxsus tayyorlangan mebel va iPad tomoni-dan boshqariladigan eng zamonaviy qulayliklar bilan bezatilgan. Har bir mehmon uchun VIP qabul bor. Alohida ishlab chiqilgan Spa muolaja-lari, monogramli pushti liboslar va Armani hammomlari kabi boshqa qulayliklar mavjud. 9-16 qavatdagi 160 ta hashamatli lyuks xonalar bilan Armani Residences o'ziga xos mehmonxona uslubi bilan ajralib turadi.
Bundan tashqari Italiya, Yaponiya, Hindiston, Yevropa va O'rta Yer dengizi taomlarining ko'plab noyob taomlari mavjud. 124, 125 va 148 qavatlarda joylashgan "At The Top" shahar peyzajining ajoyib manzarasi bilan dunyodagi eng yuqori tashqi observatoriyaga eksklyuziv kirish imkoniyati mavjud. Chipta narxi siz tanlagan qaysi kuzatuv platfor-msiga va kunning qaysi kuniga tashrif buyurishni xohlayot-ganingizga qarab o'zgaradi. Navbatlarni oldini olish va pulni tejash uchun oldindan band qilishga harakat qilishingiz kerak. 122-qavatda joylashgan Atmosphere restoraniga mehmonlarni futuristik lift 45 soniyada olib chiqadi. Dunyoning eng baland osmono'par binosi restorani poldan tortib to shiftga qadar har qanday insonni hayratda qoldiradi, bu ajoyib manzaralar, chiroyli charm o’rindiqlarni taqdim etadi. 148 qavatdagi kuzatuv maydonchasi 555 metr balandlikda joylashgan bo’lib, bu dunyodagi eng baland kuzatuv maydonchasi hisoblanadi. Burj Xalifa shu qadar balandki, quyosh botishini oqshomda ikki marta ko'rishin-giz mumkin, birinchisi pastki qavatdan, keyin esa yuqoridan. Burj Xalifaning maqsadi shunchaki dunyodagi eng baland bino bo'lish emas, bu dunyoning eng yuqori intilishlarini o'zida mujassam etishdir. 3 million kvadrat futlik temir-beton osmono'par bino Giorgio Armani mehmonxonasi bilan birga chakana savdo, 1,85 million kvadrat fut900 xonali yashash joylari va 300 000 kvadrat fut ofis va dam olish xonalari, sog'liqni saqlash markazlari, to'rtta hovuz va ikkita kuzatuv maydonchasi hamda, 2957 o’rinli avtoturargohga ega. Binoning eksteryer va interyeri me'moriy mukammallikka asoslangan. 1000 dan ortiq san'at asarlari - zamonaviy asarlar, haykallar va inshootlar aralashmasi Yaqin Sharq va boshqa mamlakatlar rassomlarining ijod namunalari minoraning ichki qismini va uning atrofidagi bulvarni global uyg'unlik ruhiga hurmat belgisi sifatida aks ettirib bezab turadi. Shisha, zanglamaydigan po'lat-dan yasalgan va abraziv quyuq toshlardan tashqari, interyerda yog’och, kumush travertindan foydalanilgan. Burj Xalifa butun dunyodan 85 rassomning ijod namunalarini o’zida jam-langan. San'at asarlari impressionizmdan mavhum ishlarga qadar o'zgarib turadi, ammo ularning barchasi Arab madaniy merosini ochib beradi. Burj Xalifa dunyodagi eng ko'p suratga olingan binolardan biridir. Minoraning landshaft zonalari uchta alohida bo'limga bo'linadi: turar-joy, ofis va mehmonxona. Peyzajda palma korti, oltita suvmaydoni, ko'l bo'yidagi qirg'oq, bog'lar, o'yin maydoni va terrasa bog'lar mavjud. Burj Xalifada 3 million kvadrat futdan ortiq ichki makon mavjud bo'lib, binoning ichki makonini rejalashtirish va ichki dizayni tarkibiy va me'moriy rivojlanishning dastlabki bosqichlarida boshlandi. Skidmore, Owings & Merrill LLP (SOM) dizaynerlik guruhi uchta asosiy maqsadga erishish yo'lida harakat qilishdi: binoning tarkibiy va me'moriy asoslari va muammolarini birlashtirish, joylashuvi va mintaqaning merosi, tarixi va madaniyatini qadrlash. Turar-joy, mehmonxonalar, mehmonlar uchun qulayliklar, dam olish xonalari, ofislarning ichki dizayni Skidmore, Owings & Merrill LLP (SOM) tomonidan ishlab chiqilgan va binoning texnologik yutuqlari va mintaqa madaniyati va merosining ikki tomonlama ta'siridan ilhomlanilgan.
Foydalanilgan adabiyotlar:
http://www.secc.co.kr
https://www.emaar.com
https://www.probauhaus.ru
https://www.burjkhalifa.ae
http://www.skyscrapercenter.com/
https://www.som.com/projects/burj_khalifa
|
| |
