Mexanik ishlov berish ketma-ketligi va texnologik vositalarni tanlash. Mexanik ishlov berish usullari va ularni ketma-ketligi detalni konstruktiv shakli va o’lchamlaridan aniqlanadi. Detallarni konstruktiv shakllari va o’lchamlari xaddan tashqari ko’p bo’lganligi uchun ham ishlov berish usullari va ularni ketma-ketligi xam shunchalik ko’pqirrali bo’ladi.
Undan tashqari, bitta detalni o’zi xar xil ishlab chiqarish sharoitida turli texnologik jarayonlar bo’yicha tayyorlanishi mumkin.
Ishlov berish ketma-ketligini tanlashda birinchi navbatda o’rnatuvchi asos yuzaga axamiyat berish kerak, chunki detalga mexanik ishlov berish shu yuzadan boshlanadi.
Masalan: tokarlik dastgohida oddiy silindrik valikni yo’nishni, uni patronga yoki markazga qisib boshlash mumkin (16.5-rasm)
I – o’rnatish yuzalari bo’lib tashqi silindrik yuza va bitta markaz teshik xizmat qiladi.
II – o’rnatish yuzalar bo’lib, ikkita markaz teshik xizmat qiladi.
Birinchi xolatda kesish operatsiyasi texnologik jarayonni oxirida oshiriladigan bo’lsa, ikkinchi xolatda esa boshlanishida.
Undan tashqari o’rnatish yuzalari qo’shimcha operatsiya kirtishni talab qilishi mumkin. Masalan keltirilgan xolatda markaz teshiklar detalni tayyorlab bo’lingandan keyin olib tashlanishi mumkin.
Umuman mexanik ishlov berish ketma-ketiligni tanlashda quyidagi asosiy yondoshuvlarga amal qilish kerak;
- pardozlash operatsiyalarini texnologik jarayonni oxiriga joylashtirish kerak;
- tayyorlashda brak paydo bo’lshi mumkin bo’lgan operatsiyalarni imkoni boricha texnologik jarayonni boshlanishiga ko’chirish uchun xarakat qilinishi kerak;
- teshiklarni parmalash hamma vaqt mexanik ishlov berishni oxirigi ko’chiriladi, asosviy yuza vazifasini o’tovchi teshiklar bundan mustasno;
- ishlov berish turlari bo’yicha joylashgan sexlardja (masalan frezalash sexi, tokarlik sexi va boshqalar) detallarni tashish yo’llarini uzayib ketishini oldini olish uchun ishlov berish turlari bo’yicha operatsiyalar guruxlanishi kerak. (tokarlik operatsiya, frezalash operatsiyasi va boshqalar).
|
