|
Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish va modellashtirish
|
| bet | 9/64 | | Sana | 05.11.2022 | | Hajmi | 1.19 Mb. | | #29175 |
Bog'liq 12 14 16 tayyor Umidjon tugarak, 4.71.05.01-Farmatsiya-страницы-27-34 (1), Matematik modellashtirish, Tenglamalar sistemasi, 40910101-Stomatologiya ishi oxirgi (2) (3), 40910202-Feldsher-laborantlik ishi (2) (2), 77777777777, Mavzu kichik maktab yoshidagi bolalarni tarbiyalashda o\'zbek xa, 2-mavzu davomi, С.Сиддиков Карта дузиу (1), 11-sinf Ona tili ON, ona tili 1-b on, Namuna mustaqil ish, TASHAKKURNOMAFizik modellashtirish paytida o’rganilayotgan jarayonning tabiatini ochib beruvchi tajribalar sanoat qurilmalaridan (originaldan) o’lchamlari va ish unumdorligi bilan farqlanuvchi fizik modellarda o’tkaziladi. Fizik model tabiati original tabiati bilan boqliq bo’lib, uning xususiyatlarini qaytaradi. Fizik modelda utkazilgan tajribalar mobaynida olingan natijalar matematik uslublar yordamida qayta ishlanib, originalda amalga oshiriladigan jarayonni qisoblash va uni tashkil etish uchun qo’llaniladi.
Matematik modellashtirishning asosiy maqsadi jarayonning fizik-kimyoviy, gidrodinamik va konstruktiv kattaliklari o’zgarishlarini uning kechish tabiatiga va olinajak yakuniy natijalarga ta'sirini aniqlashga qaratilgan. Matematik modellashtirish tufayli jarayon amalga oshiriladigan optimal sharoitlarni tez va arzon aniqlash mumkin bo’ladi. Modellashtirishning ushbu uslubidan foydalanilganda jarayon yoki qurilmaning fizik (real) modellarini yaratishga ko’p qollarda zaruriyat qolmaydi. Bu paytda EXMdan samarali foydalanilishi tufayli sifatli va tannarxi arzon maxsulot ishlab chiqarishning optimal texnologik tizimlarini qisqa vaqt ichida sintez qilish va loyixalash mumkin bo’ladi.
SHunday qilib, texnologik jarayonlar va qurilmalarni o’rganish, ularni mukammallashtirish va optimal loyixalash maqsadlarida modellashtirish uslublarini qo’llash muxim ilmiy-amaliy axamiyatga ega.
Matematik modellashtirish
Odatda texnologik ob’ektni o‘rganishda ma’lum qiyinchiliklar bo‘lsa, unda modellashtirish usullari qo‘llaniladi (masalan, ob’ektning xavfsizligi bo‘yicha tajriba o‘tkazish mumkin bo‘lmasa).
Modellashtirilayotgan ob’ekt xususiyatlarini uning modelida olingan anologik xususiyatlarni tahlil qilish yo‘li bilan o‘rganishga modellashtirish deyiladi. Bunda model va ob’ekt o‘xshash bo‘lishi kerak. Odatda o‘xshashlik fizik va matematik bo‘ladi.
Fizik modellashtirishda, ob’ekt xususiyatlari kichik masshtabli moslamalarda o‘rganilib, u ob’ektni o‘rganishni kam xarajatlar bilan o‘tkazishga imkoniyat beradi. Fizik modellashtirishda ob’ektning ba’zi bir xususiyatlari modelda olingan natijalardan farqli bo‘lishi mumkin.Shuning uchun odatda fizik modellashtirishda odingan natijalarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri ob’ekt uchun qo‘llab bo‘lmaydi.
Matematik modellashtirish usuli oxirgi 30-40 yil ichida juda tez rivojlanib bormoqda. Ayniqsa, zamonaviy kompyuterlarning imkoniyatlarini oshib borishi bilan matematik modellashtirish yo‘li bilan texnologik jarayon xususiyatlarini o‘rganish yaxshi natijalar bera boshladi.
|
| |
